استرس، فشارعصبی و پرخاشگری، پدیدهای است که سختی معیشت و تورم، آنرا تشدید ساخته است معضلی که همواره مردم از آن رنج برده و کمتر راه حلی جهت سازش با این پدیده عنوان شده است.
اضطراب با چاشنی صنعتی
به گزارش خبرگزاری فارس از تبریز، زندگی صنعتی با انواع و اقسام تکنولوژیها، درست است که تمام کارها را مثل آب خوردن کرده اما قطعاً پارهای از مشکلات و دغدغههایی را نیز به دنبال دارد صدایی کرنای بوق ماشینها، دود و دم خیابان، ترافیک طاقتفرسا، عجله، اضطراب و استرس، تنها چیزی است که از یک روز کاری در این شهر سراغ دارم آرامش، پدیدهای است که این روزها به سختی میتوان رد و نشانی در این شهر بی در و پیکر یافت.
دقت کردهاید این روزها به هنگام سوار شدن در تاکسی، صحبت بین رانندگان و مسافران، عجیب گل میکند اولین موضوعی که اینگونه صحبتها را به میان میکشد گرانی و تورم موجود در بازار است کم کم شروع به صحبت میکنند و رفته رفته بحث داغ میشود چنانچه ممکن است مسافران، مکانی که باید در آنجا پیاده شوند را گم کنند اینگونه مسائل در مکانهای عمومی به خصوص تاکسیها مطرح میشود شاید درد و دل باشد اما نتیجهای به جز پدید آوردن حس استرس و اضطراب و تشویش چیزی به ارمغان نمیآورد.
صحبتهایی که ناخودآگاه شنیده و شاید هرازگاهی قضاوتی هم بکنیم، از گرانی گوشت قرمز و مرغ گرفته تا افزایش نرخ اجاره منزل که باید پرداخته شود.
جالب اینجاست که کیفیت پایین برخی اجناس و آب رفتن اندازه آنها نیز دور از چشم نمیماند خلاصه این نقل قولهایی است که با یک مسیر کوتاه در تاکسیها شنیده میشود از یک طرف صدای بلند رادیو و از طرف دیگر، صحبتهای داغ مسافران با راننده.
شاید امروز قسمت این باشد که روز کاری خود را با تمام مشکلات و دغدغههای موجود در این شهر با شما تقسیم کنم یکی با عجله چنان در پیادهرو قدماز قدم برمیدارد که حاضر نیست جلوی پایش را نگاه کند راننده تاکسی که تنها به خاطر یک مسافر، پشت سر هم بوق میزند و یا رانندهای که سوار بر آخرین مدل خودرو هست و انگار دلش نمیخواهد قدری آهستهتر رانندگی کند امروز میخواهم توجه شما را به پدیدهای جلب کنم که حتماً آنرا تجربه کردهاید، نبود آرامش و در مقابل آن، زندگیهایی لبریز از استرس ، اضطراب و فشار روانی که در سطح جامعه موج میزند.
شکل گرفتن استرس در نتیجه کنترل نداشتن بر شرایط
روزنا اصغرنژاد، روانشناس بالینی در گفتوگو با فارس، استرس را حس ناخوشایندی دانست که اکثر افراد در طول زندگی آن را تجربه میکنند و ادامه داد: استرس در نتیجه کنترل نداشتن بر شرایط در افراد ایجاد میشود که در صورت نبود مدیریت، مشکلات بسیاری را به بار میآورد افراد میتوانند جزئیات و چیزهای کوچک را مدیریت کنند ولی در برابر عوامل بزرگتر، دچار فشار عصبی میشوند که این شرایط برای افراد مختلف با درجه مقاومت، متفاوت است.
این روانشناس بالینی به ما میگوید : افراد زمانی دچار حس استرس میشوند که فکر میکنند کنترل امور از دست آنها خارج شده و ناخودآگاه دچار علائمی همانند فشار عصبی، سردرد، دست و پای سرد وعرق کرده، سوزش مکرر سردل، احساس تهوع و درد معده، رفتارهای وسواسی یا اجباری، مشکل در تمرکز کردن، خستگی دائمی، تحریک پذیری و عصبانیت میشوند که در نهایت، این شرایط مانع بهرهوری خوب در کار شده و تأثیر مخربی بر شغل، وضعیت تحصیلی و زندگی اجتماعی خواهد داشت.
اصغرنژاد، عوامل مؤثر بر استرس را چنین بیان میکند: تغییر شغل، وجود یک بیماری، مرگ عزیزان، نقل مکان به یک شهر و یا جای دیگر و یا هر چیزی که افراد، احساس ناتوانی با آن را داشته باشند در این هنگام بدن واکنشهایی از خود نشان میدهد تا بتواند تعادل از دست رفته را دوباره بازگرداند علاوه بر علائم فیزیولوژیکی گفته شده در صورت تداوم، فرسودگی روحی و تنیدگی را هم به وجود خواهد آورد، حس خستگی روانی، کاهش اعتماد به نفس، عدم مبارزه جویی و بهم خوردن تعادل از سایر ویژگیهای افراد دچار استرس است.
واکنشی به مشکلات و فشارهای بیرونی
وی در رابطه با تفاوت استرس و اضطراب اظهار کرد: استرس و اضطراب یک سری تفاوتهایی دارند که همگی به اشتباه به جای هم به کار میبریم، به صورت ساده میتوان گفت استرس واکنشی به مشکلات و فشارهای بیرونی است در حالی که اضطراب واکنشی به استرس است یعنی بدن ما در برابر تغییر و چالشها و از نظر مدت زمان و شدت در افراد مختلف، متفاوت است و استرس میتواند محرکی برای ایجاد اضطراب و نشانهای بیرونی از استرس حاد باشد.
اصغرنژاد تصریح کرد : استرس یک حس در مقابل فشارهای بیرونی و حس درماندگی است که فرد تا حدودی میتواند با بالا بردن اندیشه و راهکارهای مثبت از پس آن برآید ولی اضطراب کمی سختتر است و نیاز به روانشناس و احتمالاً دارودرمانی و کمک متخصص را میطلبد که در صورت درمان نشدن اضطراب و پیشروی بیماری به حملات پانیک، یعنی حمله و هجوم ناگهانی، نگرانی و ترس بسیار شدید است.
استفاده از روشهای مبتنی بر پذیرش، جهت کاهش استرس :
آرامش خود را حفظ کنید
از حمایت اطرافیان همانند خانواده، دوستان و همکاران استفاده کنید
به اندازه کافی ورزش کنید
به توانمندیهای خود بیاندیشید
یاد بگیرید با تغییرات، کنار آمده و انعطاف پذیر باشید
وی در پایان افزود: در فشارهای ایجاد شده در محل کار نیز به جای اغراق و درشت کردن مشکلات و ناتوان حس کردن خود در مقابل تغییرات میتوانید با قبول کردن شرایط موجود و مثبت اندیشی و پیدا کردن راههای سازنده استرس خود را کاهش داده و آرامتر در محل کار حضور داشته باشید در اکثر مواقع، تحریفهای ذهنی که کارمندان نسبت به رئیس یا کارفرمای خود دارند مشکلات ذهنی و غیرواقعی برای خود میسازند که با تحلیل دقیقتر میتوانند از شاخ و برگهای ساخته ذهنشان کم کرده و اوضاع را مناسبتر ببینند و در اصل تفکر منطقی را جایگزین تفکرات منفی کرده و در نهایت با آرامش به زندگی و کار خود بپردازند.
تأمین نیازهای فیزیولوژیکی
امانالله قرایی مقدم، جامعه شناس مطرح کشور در گفتوگو با فارس، یکی از عوامل فشار و استرس در جامعه را گرانی و سختی معیشت زندگی دانست و افزود: براساس نظریه «ابراهام مازلو» در هرم نیازها، اولین و اساسیترین نیاز بشر، تأمین نیازهای فیزیولوژیکی است که در صورت تأمین نشدن این نیازها، فشار روحی و روانی را به دنبال دارد امروز جامعه با انواع فشارها از جمله گرانی و تورم روبروست که امری عادی تلقی میشود.
وی، اقتصاد را بنیان جامعه و یک اصل معرفی و خاطرنشان کرد : عوامل اقتصادی، نبود شادی و نشاط، دور شدن افراد از همدیگر، نبود تعاملات اجتماعی و شنیدن اخبار باعث میگردد فشار روحی و روانی در جامعه بالا رفته و آستانه تحمل و صبر افراد کاهش یافته و خشونت شکل میگیرد.
قرایی مقدم ضمن تأکید بر اینکه آذربایجان منطقهای است که بسیاری از عوامل خشونتزا همانند اعتیاد، بیکاری، کودکان کار و خیابانی را نسبت به سایر مناطق کاهش داده گفت: پدید آوردن فضای شادی و نشاط، مناسب ساختن محیط، کاهش محرومیت و محدودیتها در جهت ایجاد شادی و نشاط در جامعه مهم است.
نظریه چرخشی خشونت
جامعه شناس مطرح کشور ادامه داد : تئوری چرخشی در خشونت بدین معناست که از خشونت، خشونت زاده میشود هر چه در جامعه، رفتار و تعاملات، برنامههای تلویزیونی و غیر ذلک، خشونتزا باشد خشونت به بار میآورد.
وی در پایان افزود : شهرها به دلیل شتاب و سرعت براساس مکتب شیکاگو، خشونتزاست و آرامش را از بین میبرد در حالی که در روستاها چنین نیست چرخش در خشونت، مسئله اقتصاد و فقر اقتصادی و خود زندگی شهری، صنعت و تکنولوژی پدید آورنده خشونت است.
امروزه گرانی و چند برابر شدن قیمت کالاهای اساسی و مورد نیاز مردم، زندگی را بر همه دشوار ساخته به گونهای که از آستانه تحمل و صبر آنها کاسته و در معرض انواع فشارهای روحی و روانی قرار داده است.
افزایش نرخ کالاهای اساسی برای مردم چندان ساده و راحت نیست که با آن کنار بیایند در این راستا لازم است مسوولان قدری بر ثبات قیمت در بازار توجه خاص نشان دهند بلکه شاید قدری از تب و تاب اینگونه بحثها در مکانهای عمومی به خصوص وسایل نقلیه عمومی کاسته شود.