رحلت آيت اللَّه "محمد علي حقّي سرابي" از افاضل و مدرسين حوزه علميه قم (1377 ش)
آيتاللَّه حاج شيخ محمدعلي حقّي سرابي در حدود سال 1307 ش (1348 ق) در بيت علم و تقوا در شهرستان سراب در آذربايجان شرقي به دنيا آمد. وي مقدمات علوم اسلامي و سطوح عاليه را در تبريز و قم فراگرفت و سپس در نجف در درس آيات عظام سيد محمود شاهرودي، سيد محسن حكيم و سيد ابوالقاسم خويي شركت جست. آيتاللَّه حقي پس از مدتي توقف در سراب، راهي قم گرديد و در دروس خارج فقه و اصول حضرات آيات سيد حسين بروجردي و امام خميني حاضر شد و بهرههاي فراوان علمي كسب نمود. ايشان كه از استاداني همچون سيد محسن حكيم، سيد محمود شاهرودي، سيد ابوالقاسم خويي و سيد محمد حجت كوه كمرهاي اجازه اجتهاد داشت، در قم به تدريس و تأليف پرداخت و از آن پس، در يكي از مساجد معروف تهران، به فعاليتهاي ديني خود ادامه داد. آيتاللَّه حقي كه در جوار مسجد جامع امام حسين(ع) تهران، حوزه علميه را بنياد نهاده بود، در سالهاي قبل از پيروزي انقلاب، خود و مسجدش را يكسره وقف پيشبرد اهداف نهضت اسلامي كرد و بسياري از حركتهاي ضد رژيم را رهبري مينمود. وي پس از پيروزي انقلاب به رياست يكي از شعبههاي ديوان عالي كشور، نمايندگي مجلس شوراي اسلامي از سراب و خبرگان رهبري از آذربايجان شرقي برگزيده شد و در خدمت نظام اسلامي بود. برخي از آثار اين روحاني مجاهد شامل رسالةٌ في العدالة، رسالةٌ في اِعجازِ القُرآن، شرح دعاي افتتاح و تفسير برخي سورههاي قرآن در 4 جلد، ميباشند. اين عالم رباني سرانجام در شب بيستوپنجم دي ماه 1377 ش برابر با 27 رمضان 1419 ق در هفتاد سالگي در قم به جوار دوست شتافت و در قبرستان شيخان اين شهر به خاك سپرده شد.
سالروز عملیات بیت المقدس 2(1366ش)
دسترسي به ارتفاع «گردهرش» با عمليات نصر8 ميسر شد و امكان عبور از رودخانه «قلعهچولان» و ورود به غرب، پيشروي به سمت شمال و جنوب منطقه را فراهم آورده بود، ضمن آنكه با عمليات نصر4 و تصرف شهر «ماووت» نيز امكان اجراي عمليات در جناح چپ منطقه، شامل شرق رودخانه قلعه چولان پديد آمده بود. اين نتايج سبب گرديد تا شرايط لازم براي اجراي عمليات بيت المقدس2 در شمال سليمانيه فراهم شود. عمليات بيت المقدس2 با رمز «يا زهرا(سلام الله عليها») در ساعت1 و15 دقيقه 25 دي ماه1366 براي آزادسازي ارتفاعات غرب شهر ماووت عراق درمنطقهاي به وسعت130 كيلومترمربع آغاز شد و در سختترين وضعيت جوي در ميان برف و سرما توسط يگانهاي سپاه ادامه پيدا كرد. يگانهاي خودي علاوه بر مشكلاتي كه براي استقرار داشتند، هنگام پيشروي و رسيدن به مواضع دشمن نيز با دشواريهاي بسياري مواجه بودند، چنان كه رزمندگان مسيرهاي طولاني را به مدت6 تا8 ساعت در ميان برف و كوهستان طي ميكردند و تراكم برف در برخي محورها سبب گرديده بود تا نيروها علاوه بر دشمن، به نوعي با طبيعت و سرماي كشنده منطقه نيز مبارزه كنند. عمليات بيت المقدس2 در دو مرحله طرحريزي شده بود. در مرحله اول قرار بود ارتفاعات «يولان»، «دستهرمدان»، يالهاي «كوجارو» و «الاغلو» تصرف شده و سپس در مرحله دوم پيشروي به سوي كوههاي «مركبه» و «قيوان» ادامه پيدا كند. اين عمليات گر چه در مرحله دوم متوقف گرديد، اما نتايج خوبي را براي رزمندگان اسلام به همراه داشت. در بيت المقدس2 بيش از40 ارتفاع از جمله «اورال»، «كلاله»، «هرمدان»، «بين دورا»، «شيخ محمد» و يولان و چند روستاي منطقه آزاد شد و دهها دستگاه تانك و نفربر، دهها قبضه خمپارهانداز و ضدهوايي، دهها دستگاه خودروي نظامي و مهندسي و2 رادار رازيت منهدم شد. عراق در اين عمليات5 تيپ و گردان خود را از دست داد و تعداد كشته و زخميها و اسراي دشمن بالغ بر5400 نفر بود. غنايم اين عمليات عبارت بود از15 دستگاه تانك و نفربر زرهي،76 قبضه خمپارهانداز و17 قبضه توپ ضدهوايي،75 دستگاه خودرو، تعداد زيادي انواع دستگاههاي مخابراتي، مقدار زيادي انواع سلاح سبك و مهمات.
تولد "صدرالدين شيرازي" متفكر بزرگ اسلامي معروف به ملاصدرا(980ق)
صدرالدين شيرازي مشهور به ملاصدرا و صدرالمتألهين در نهم جمادي الاول سال 980 ق در شيراز به دنيا آمد. سنگ بناي علمي و اخلاقي ملاصدرا در محضر درس شيخ بهايى بنا نهاده شد و سپس در جرگهي درس حكيمِ الهي، ميرداماد، كسب فيض كرد. وي پس از رسيدن به مقام والاي علمي، بر مسندتدريس تكيه زد و به تدوين حكمت متعاليه پرداخت. ملاصدرا با تركيب فلسفهي مشّاء و اشراق، حكمت متعاليه را بنيان نهاد و تاثيري شگرف بر فلسفهي اسلامي گذاشت به طوري كه اين تاثير، بسيار وسيع و غيرقابل انكار است. صدرالمتألهين به عنوان بزرگترين فيلسوف اسلامي در حالي كه در يك دست، قلمِ تفسير سورهي بقره و در دست ديگرش برگههاي شرح كتاب الحُجّهي اصول كافي بود، در سال 1050 ق در 70 سالگي در بصره دار فاني را وداع گفت و در همان شهر مدفون گشت.
آغاز مبارزات زیدیه
در آوریل سال737 میلادی (و به نوشته برخی از مورخان؛ 12آوریل آن سال) زید ابن علی ابن حسین در کوفه پرچم مبارزه با خلافت امویان را برافراشت. مبارزات زید که پیروان او به شیعه زیدیه معروفند 2سال طول کشید و در سال739 میلادی به دست یوسفابنعمرثقفی از امرای امویان به شهادت رسید. در پی این رویداد، جمعی از پیروان غیرایرانی زید به یمن نقل مکان کردند و این سرزمین از آن پس پایگاه شیعه زیدیه شده است.