کریم مجتهدی، چهره ماندگار فلسفه در نشست «فلسفه فارابی؛ بازخوانی روایت قاسم پورحسن از فلسفه فارابی» گفت: فلسفه ما را به گذشته نمی برد، بلکه به آینده می برد و امکانات آتی را به ما نشان می دهد.

به گزارش خبرنگار مهر، نشست «فلسفه فارابی؛ بازخوانی روایت قاسم پورحسن از فلسفه فارابی» صبح امروز در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد.

کریم مجتهدی چهره ماندگار فلسفه در این نشست گفت: من متخصص فلسفه اسلامی نیستم و کتاب آقای پورحسن را هم متأسفانه مطالعه نکرده ام، اما این را می دانم که فارابی یک چهره تاریخی است و از آنجائی که من متخصص فلسفه غرب هستم، می دانم که در غرب با اسم فارابی و ابن سینا همه آشنا هستند. یعنی می خواهم بگویم فارابی یک چهره گمنام نیست، ولی متاسفأنه ما متوجه ارثیه خود نیستیم و فاجعه هم همین است. افرادی که قبل از فارابی بودند و افرادی که بعد از فارابی آمده اند، همگی فلاسفه بزرگ آینده انسان هستند و این ما هستیم که جزء گذشته ایم. فلسفه، آتی است و این را خیلی ها نمی فهمند. فلسفه ما را نسبت به آینده بیدار می کند و برخلاف تصور اغلب افراد، ما را به گذشته نمی برد بلکه به آینده می برد و امکانات آتی را به ما نشان می دهد.

وی افزود: فلسفه در تعلیمات نقش اصلی دارد و ما به وسیله آن می توانیم خود را بشناسیم. فلسفه جبران کمبودها است. فیلسوفان واقعی، دانشجویانی هستند که به تحصیل ادامه می دهند و هیچ وقت تحصیلشان تمام نمی شود. بنده در دانشگاه سوربن، پیرمردهایی را می دیدم که سر کلاس فلسفه می نشستند. خلاصه اینکه فیلسوف ها را دست کم نگیرید چون تنها راه اعتلای فرهنگی، اهمیت به فیلسوف ها است. فلسفه اگر درست تدریس شود، شاهکار می کند ولی متأسفانه در اغلب موارد اینگونه نیست. عده ای فکر می کنند فلسفه یک رشته تحصیلی مصرفی نیست ولی کار مهمتری که فلسفه می کند، این است که تعیین مصرف می کند.

این استاد بازنشسته دانشگاه تهران ادامه داد: در زندگینامه فلاسفه یکی از چیزهایی که برای من خیلی اهمیت دارد، مسافرت های آنان است چون سفرهای فیلسوفان به نوعی مجاهدت و ریاضت است. این موضوع در سفرهای فارابی وقتی که به بغداد و حلب می رود هم دیده می شود. فارابی در این راه هایی که می رفته تفکرات عمیقی پیدا کرده است و در واقع فارابی آنچه که در آن تحول پیدا کرده را خواسته به ریشه هایش برگرداند. من برای فارابی احترام بسیاری قائلم و حتی می توانم بگویم از ابن سینا هم برای او بیشتر احترام قائلم. چون شخص بسیار باوقاری است که از جان و دل خدمت کرده است.

مجتهدی در پایان گفت: ارثیه یونانی که فارابی دنبال آن رفته است چند چهره دارد. تفکیک بحث وجود و ماهیت در اندیشه یونانی خیلی مشخص نیست. کاری که فارابی می کند، این است که وجود و ماهیت را از یکدیگر تفکیک و از آن برای اثبات خدا استفاده می کند.

سارا فرجی