تشكيل "مجلس عالي" با شركت مقامات مملكتي با هدف بررسي اولتيماتوم روسيه به ايران (1290 ش)

پس از اولتيماتوم دولت روس مبني بر اخراج مستشار اقتصادي بيگانه از ايران و نپذيرفتن مجلس، قواي روس به آذربايجانِ ايران يورش برده و دست به قتل عام و كشتار مردم زدند. در اين ميان و در حالي كه روسيه تهديد به حمله به پايتخت نموده بود، در روز دوم دي‏ماه 1290 ش، يك مجلس عالي و فوق‏العاده مشتمل بر نمايندگان مجلس شوراي ملي، وزرا، رجال، اعيان و اشراف و مقامات مملكتي در دربار تشكيل شد و جريانات اخير را كه بين دولت ايران و روسيه پيش آمده بود بررسي كردند. در اين جلسه، وثوق‏الدوله وزير خارجه، از رويه مجلس نسبت به ردّ اولتيماتوم روسيه سخت انتقاد كرد و خواهان نرمش در برابر تهديدات روسيه گرديد. پس از اين سخنراني تصميم به انحلال مجلس گرفته شد ولي نمايندگان سعي كردند در برابر ديكتاتوري ناصرالملك، نايب السلطنه و لجام‏گسيختگي صمصمام السلطنه نخست وزير مقاومت كنند كه كاري از پيش نبردند. در اين ميان با آن كه دولت ايران، اولتيماتوم را پذيرفت و شوستر آمريكايي را از خزانه‏داري كل كشور معزول گردانْد، باز، روس‏ها دست از شرارت و آدم‏كشي و قتل و غارت برنداشتند و پس از آن كه تبريز را در اول دي ماه اشغال كردند، اقدام به اعدام ثقة الاسلام تبريزي از علماي بزرگ تبريز و ديگران نمودند و حكومت آذربايجان را به طور كلي در اختيار گرفتند. دولت هراسناك صمصام‏السلطنه، با پذيرش تهديدات روسيه، هم راه را براي دخالت بيشتر روس‏ها بازگذاشت و هم اقتدار ملي را فداي مصالح گروهي نمود.

درگذشت "ابوعلي حاتمي" اديب و عالم مسلمان(388 ق)

ابوعلي محمدبن مظفر مشهور به حاتمي يا بغدادي، علوم ادبي و لغت‏شناسي را نزد ابن دُرَيد و ابوعمر فرا گرفت و پس از اندوختن دانش بسيار در اين زمينه‏ها، تدريس اين دروس را در بغداد آغاز كرد. حوزه‏ي درس حاتمي بسيار پرمحتوا بود به طوري كه قاضي تنوخي و ديگر علماي بزرگ آن دوران در حوزه‏ي درس وي شركت مي‏جُستند. از تاليفات حاتمي مي‏توان به كتاب حاتميّه در عيوب و نواقص سروده‏ها و اشعار شاعران معاصرش، اشاره كرد.

ترجمه انجيل از زبان لاتين به آلماني به ابتكار "مارتين لوتر" (1521م)

لوتر در سال 1532 برای اولین بار ترجمه آلمانی تورات و انجیل را به انجام رساند تا همه معتقدان آلمانی زبان به کلام خدا دسترسی بدون واسطه داشته باشند . از نظر وی هیچ فرقی بین یک کشیش و فرد عادی وجود ندارد و هر کسی می تواند مستقیماً با خدا رابطه داشته باشد . لوتر همچنین برگزاری مراسم عبادی در کلیسا را به زبان آلمانی توصیه و اجرا نمود . تا پیش از این ، تورات و انجیل فقط به زبان های عبری و لاتین موجود بودند . مراسم کلیسا نیز در همه جا به زبان لاتین برگزار می شد که قابل استنباط برای همه کس نبود و عمدتاً افراد روحانی با زبان لاتین آشنایی داشتند .