آغاز انتشار روزنامه "صور اسرافيل" در دوران مشروطه (1286 ش)

اولين شماره نامه هفتگي صوراسرافيل چند ماه پس از پذيرش مشروطيت ايران در هشتم (يا يازدهم) خرداد 1286 از چاپ خارج شد و به دست مردم رسيد. اين روزنامه با پيشنهاد و كوشش ميرزاجهانگيرخان شيرازي معروف به صور اسرافيل و علي اكبر دهخدا اداره و منتشر مي‏شد. جهانگيرخان اين روزنامه را با هدف تكميل معني مشروطيت و حمايتِ مجلس شوراي ملي و كمك به روستائيان، ضعفا، فقرا و مظلومين انتشار مي‏داد. در آغاز، صوراسرافيل هفته‏اي يكبار منتشر مي‏شد. تا آن وقت، ادبيات و انشاء ايراني عموماً و روزنامه‏ها، خصوصاً به طرز نگارش قديم، سراسر الفاظ مسجَّع، پرتكلف و بي‏حقيقت و بدون معني و خالي از سود و اثر بود. اين روزنامه در تغيير نگارش تأثير فراواني داشت. روزنامه صوراسرافيل در طول انتشار خود دچار مشكلاتي شد. چندين بار نويسنده آن را تكفير كردند و چند بار بساط روزنامه‏نويسي آن را در هم پيچيدند. اين روزنامه سرانجام پس از 32 شماره انتشار و در پي به توپ بستن مجلس توسط محمد علي شاه قاجار و پس از قتل ميرزا جهانگيرخان، مدتي تعطيل شد تا اين‏كه دهخدا آن را چند شماره در اروپا منتشر كرد و پس از مدتي براي هميشه تعطيل شد.

تصويب قانون تأسيس دانشگاه تهران توسط مجلس شوراي ملي (1313 ش)

به موجب قانون تأسيس دانشگاه، مصوَّب هشتم خرداد سال 1313 ش، در اين تاريخ، از مدارس عالي آن زمان از قبيل دارالمعلّمين عالي، مدرسه حقوق و علوم سياسي و مدرسه عالي طبّ، دانشگاه تهران تشكيل شد و اجزاء مختلف آن به سرعت ايجاد گرديد. تا قبل از آن، در نقاط مختلف كشور، مدارس قديمه‏اي وجود داشت كه در آنها، علوم اسلامي و بسياري از مباحث مربوط به علوم عقلي و نقلي تدريس مي‏شد. مجموعه اين مدارس و ايجاد مدارس عالي ديگر نظير دارالفنون و دارالمعلّمين و همچنين لزوم وحدت و تمركز در اداره اين مدرسه‏هاي عالي سبب شد كه وزارت فرهنگ به روش جديد طرح دانشگاهي را تدوين نمايد. اين لايحه به مجلس شوراي ملي ارسال و در هشتم خرداد 1313 به تصويب رسيد. سرانجام در تاريخ پانزدهم بهمن 1313 ش، سنگ بناي دانشگاه تهران نيز گذاشته شد و پس از مدتي به پذيرش دانشجو اقدام نمود.

درگذشت "شاه اسماعيل دوم صفوی(985 ق)

شاه اسماعيل دوم مردي عياش و خونخوار و سفيه بود و چون در جواني در هرات به دست معلمي سني مذهب تربيت يافته بود، بر آن شد كه چون به شاهي برسد، مذهب شيعه را براندازد و همين كار را كرد. وي پس از به دست گرفتن قدرت، تمام برادران خود را يكي پس از ديگري به قتل رسانيد و سپس به كشتار شاهزادگاني كه در اطراف پايتخت بودند، پرداخت. با اين حال، حكومت پرجور او، بيش از يك سال به طول نيانجاميد و بر اثر افراط در مصرف شراب و مسكرات و مواد افيون‏دار مُرد. مردم از مرگ اين پادشاه، بسيار شادمان شدند.

وفات فقيه عارف "جهانگير خان قشقايي" عالم نامدار قرن چهاردهم هجري(1328ق)

ميرزا جهانگير خان قشقايى از دانشمندان بزرگ ايراني در اواسط قرن سيزدهم هجري، در ميان ايلات قشقايى به دنيا آمد. پس ازمدتي به فراگيري علوم اسلامي همت گماشت و به عالمي توانا تبديل شد. از آن پس، عمر خود را به تدريس علوم ديني صرف كرد و بسياري از بزرگان، از محضر او استفاده كردند. در طول حدود پنجاه سال كه در مدرسه‏ي صدر اصفهان و... به تدريس مي‏پرداخت شاگرداني از قبيل آيت‏اللَّه شهيد سيدحسن مدرس، آيت اللَّه بروجردي، فاضل توني و وحيد دستگردي در حلقه‏ي درس او آموزش ديدند. ميرزا جهانگيرخان قشقايي با اين كه دروس حوزوي را تدريس مي‏كرد ولي به لباس محلي و سنتي خود مقيد بود و همواره از آن استفاده مي‏كرد. اين دانشمند بزرگ ايراني سرانجام در حدود 85 سالگي دار فاني را وداع گفت و در تخت فولاد اصفهان به خاك سپرده شد.

تولد "آندره سِلِسيوس" منجم، فيزيك‏دان و محقق سوئدي (1701م)

آندره سلسيوس، فيزيك‏دان و دانشمند سوئدي، در 29 مه 1701م متولد گرديد. وي از طبقه بزرگان و نجبا بود اما نه تنها در مسير كسب قدرت و نظامي‏گري گام برنداشت بلكه به تحقيقات علمي روي آورد و تا مقام استادي دانشگاه پيش رفت. وي هم‏زمان با تدريس به كشورهاي اروپايى از جمله آلمان، فرانسه و ايتاليا سفر نمود و از رصدخانه‏هاي بزرگ آن ديدن كرد. سلسيوس در سال 1733م مجموعه‏اي از نتايج 316 رَصَد شفق شمالي را كه توسط خود وي و يا ديگران انجام گرفته بود در آلمان منتشر ساخت و به عنوان عضو هيأت علمي فرانسه براي اندازه‏گيري طول قوس نصف النهار به منطقه لاپْلانْدْ در شمال اروپا سفر نمود. تحقيقات فراوان وي گرچه با ارزش بودند اما ناتمام باقي ماندند. با اين حال اختراع ميزان الحراره يا دماسنج معروف به سلسيوس از جمله نتايج تحقيقات اوست. وي اين دماسنج صد درجه‏اي را در سال 1742م اختراع نمود. آندره سلسيوس فيزيك‏دان و محقق برجسته سوئدي سرانجام در 8 اكتبر 1744م در سن 43 سالگي درگذشت.

اختراع ماشين بخار توسط "دني پاپَن" فيزيك‏دان فرانسوي (1707م)

دني پاپن مخترع فرانسوي در 11 ژانويه 1647م متولد گرديد. وي از نوجواني به امور صنعتي و فني علاقه‏مند بود و اولين كسي بود كه به فكر استفاده از قوه بخار افتاد. وي ابتدا در سال 1690م ماشيني اختراع كرد كه در آن بر اثر انبساط بخار، انرژي حرارتي به انرژي مكانيكي تبديل و باعث حركت وسيله مي‏گرديد. با اين حال، اين وسيله، ديگ بخار جداگانه‏اي نداشت. بعدها پاپن به آزمايش و تكميل اين ماشين بخار پرداخت و در 29 ماه مه 1707م موفق به ساخت ماشين بخاري گرديد كه با انجام تغييرات و تعبيه ديگ بخار جداگانه، آن را عرضه نمود. اختراع پاپن و تجربيات وي باعث شد تا پس از او اتومبيل و كشتي بخار، ساخته شود. دني پاپن كه به او لقب "پدر بخار" داده‏اند بعد از 67 سال زندگي در 2 اوت 1714م درگذشت. (ر.ك: 11 ژانويه)