رحلت "سيدجمال الدين اسدآبادي" انديشمند و مبارز مسلمان (1275 ش)
روحاني مجاهد، سيدجمالالدين اسدآبادي در سال 1217ش (1254ق) در اسدآباد همدان در خانوادهاي روحاني چشم به جهان گشود. پس از فراگيري مقدمات در زادگاه خود، براي ادامه تحصيل به قزوين، تهران و نجف اشرف رفته و از محضر شيخ انصاري و ملاحسينقلي همداني استفاده برد. در سال 1232 ش به دستور شيخ انصاري عازم هند شد تا مردم آن ديار به ويژه مسلمانان را عليه استعمار انگلستان بسيج كند. او در اين راه متحمل رنج فراوان گرديد و در راستاي اين هدف به كشورهاي عثماني، مصر، فرانسه، افغانستان، انگلستان، عراق و ايران سفر نمود. از آنجا كه سيد، خود بنيانگذار اتحاد ملل اسلامي و وحدت شيعه و سني بود، تعمداً مليت خود را مخفي نگه ميداشت. وي با مسافرتهاي متعدد خود و با ايراد خطابههاي پرشور، از مسلمانان ميخواست با اتحاد و همبستگي، در برابر مفاسد و حاكميت دست نشانده و استعماري اروپاييان ايستادگي كنند. در نتيجه، وي توسط دولتهاي سرسپرده به هند، پاريس و لندن تبعيد شد. همچنين سيد در ايران به خواسته ناصرالدين شاه قاجار به دربار رفت ولي وقتي ناصرالدين شاه، سيدجمال را براي حكومت خود خطرناك ديد، او را به مرز عثماني تبعيد كرد. سيد در آنجا بود كه نامه بسيار مهم و آتشين خود را خطاب به مرجع تقليد وقت، ميرزا محمد حسن شيرازي نوشت و ضمن افشاي فساد دربار ناصرالدين شاه، مقدمات نهضت تحريم تنباكو را فراهم آورد. در اواخر عمر به خواسته سلطان عبدالحميد عثماني به استانبول رفت و پس از مدتي مورد سوءظن سلطان قرار گرفت. پس از قتل ناصرالدين شاه توسط ميرزا رضا كرماني كه از مريدان سيدجمالالدين بود، فشار بر روي سيد افزايش يافت و به زندان افتاد. سرانجام سيدجمالالدين به دستور سلطان عثماني مسموم گشت و 19 اسفند 1275ش برابر با 5 شوال 1314 در 58 سالگي بدرود حيات گفت. جنازه سيد را در حالي كه به جز چند نفر، كسي جرأت شركت در تشييع را نداشت در قبرستاني در استانبول به خاك سپردند. در سال 1324 ش سفير وقت دولت افغانستان در تركيه، دولت لاييك تركيه را متقاعد كرد كه قبر سيد را نبش كند و سپس بقاياي جسد او را در تابوتي قرار داده و به كابل بردند. تشخيص دردهاي اصلي و خمير مايههاي عقب ماندگي جوامع اسلامي و تاكيد بر ضرورت درد زدايي و جهل ستيزي از طريق درمان صحيح و ارايه برنامههاي اصلاحي و انقلابي، عمدهترين بخشهاي تفكر سياسي و نهضت سريع الانتشار سيد را تشكيل ميداد. سيد بر اساس يك تحليل كلي از اوضاع جهان اسلام و به منظور ريشه كن نمودن دردهاي اصلي جامعه اسلامي، معتقد بود بايد با شجاعت و شهامت به پا خواست و حركت يكپارچه و آگاهانهاي را آغاز نمود. در هر حال، او با نهضت عظيم خود، بيداري مشرق زمين را پايهگذاري كرد. نهضت استقلال هند و انقلاب مشروطه ايران را ميتوان از آثار جنبش و انديشه او دانست.
رحلت فقيه جليل "سيد محمد مهدي خوانساري" (1284ش)
ميرزا محمد مهدي خوانساري در حدود سال 1214ش (1251ق) در خاندان علم و فضيلت و دانش، در اصفهان به دنيا آمد. پدر وي، ميرزا محمدباقر خوانساري، صاحب كتاب گرانسنگ "روضات الجنّات" و از فضلا و علماي شيعه زمان و فقيهي اصولي، محدثي توانا، عالمي فاضل، مجتهدي كامل و مفسري زاهد بود. ميرزا محمد مهدي، تحصيلات خود را نزد پدر دانشمند و عمويش، سيد محمد هاشم چهار سوقي و ديگر بزرگان حوزه علميه اصفهان پشت سر نهاد و از استادان خود به دريافت اجازه اجتهاد نائل آمد. وي از آن پس به تدريس و تاليف روي آورد و آثاري نگاشت كه فرائضُ اليوميه، حاشيه بر قوانين و تعليقه بر لمعه از آن جملهاند. ميرزا مهدي خوانساري سرانجام در نوزدهم اسفند 1284ش برابر با سيزدهم ذيحجه 1324ق در هفتاد سالگي درگذشت و در جوار پدر، در اصفهان مدفون شد.
عمليات بزرگ بدر در هورُالهويزه با رمز يا فاطمة الزهرا (1363 ش)
عمليات بزرگ بدر با رمز يا فاطمةالزهرا(س) از روز نوزدهم اسفند سال 1363 در جبهه جنوب واقع در هورالهويزه در وسعت تقريبي 1100 كيلومتر مربع با اهداف انهدام وسيع نيروهاي دشمن و تصرف و تأمين هورالهويزه و كنترل جاده بصره - العماره و پاسخ به حملات دشمن به مناطق مسكوني ايران انجام گرفت و تا 26 اسفند به طول انجاميد. نتايج عمليات بزرگ بدر: تلفات نيروي انساني: 3200 نفر اسير، حدود 15000 نفر كشته و زخمي؛ ساير نتايج: انهدام هفت لشكر دشمن و آزادسازي بخش ديگري از منطقه هورالهويزه به وسعت 800 كيلومتر مربع؛ تجهيزات و امكانات: تانك و نفربر: 250 دستگاه انهدامي، هواپيما: 6 فروند انهدامي، هليكوپتر: 4 فروند انهدامي، انواع توپ: 40 قبضه انهدامي، 5 قبضه اغتنامي، خودرو: 200 دستگاه انهدامي، رادار رازيت: 4 دستگاه اغتنامي. عمليات بدر علاوه بر آن كه جايگاهي ويژه در ارتقاء و رشد ابعاد فكري و عملي سازمان رزم جمهوري اسلامي در برداشت، دورنمايي را ترسيم كرد كه بعدها، فتح فاو، بخشي از حاصل و ثمره آن بود. اما آن چه در عمليات بدر برجستگي داشت عمدتاً عبارت بود از: تصميم و عزم راسخ جمهوري اسلامي جهت تهاجم به دشمن و ادامه نبرد تحت هر شرايطي مبتني بر رهنمودهاي فرماندهي كل قوا و توانايي و جسارت در بهرهگيري از تدابير و راهكارهاي جديد و درهم شكستن خطوط دفاعي دشمن در خط و عمق.
درگذشت "محسن بن علي تنوخي" اديب، شاعر و مورخ مشهور مسلمان(384 ق)
محسن بن علي تنوخي اديب و مورخ مسلمان در شعر و ادب، استعداد سرشاري داشت و اشعار بسياري از خود بر جاي گذاشت. تنوخي در مدتي كوتاه، مراتب علمي و ديني متداولِ زمانِ خود را طي كرد و سپس به شغل قضاوت پرداخت. كتاب الفَرَجُ بَعد الشِّدَّة، شامل مجموعهاي از وقايع تاريخي و اجتماعي آن دوران است كه وي آن را با دقت و ظرافت خاصي تاليف كرده است. همچنين كتاب ديگر تنوخي، المساجد نام دارد كه حاوي حكايات و فرازهاي اخلاقي است.
تولد "پير كورني" نويسنده و اديب معروف فرانسوي (1606م)
پيِر كورني، نخستين شاعر دراماتيك و داستاني قرن هفدهم، در 10 مارس 1606م در شهر روان فرانسه به دنيا آمد. وي پس از پايان تحصيلات خود، ابتدا به شغل وكالت دعاوي پرداخت و پس از چندي به نمايشنامهنويسي روي آورد. كورني بعدها ساكن پاريس شد و زندگي خود را با سختي ادامه داد؛ با اين حال از كار دست نكشيد و به نوشتن ادامه داد. پيِر كورني به نمايشنامهنويسي علاقه بسيار داشت و در اين كار تا آنجا پيشرفت كرد كه بعدها پدر نمايشنامه نويسي فرانسه و بنيانگذار تئاتر كلاسيك در اين كشور لقب گرفت. كورني در اشعارش زباني ساده وروان را به كار ميگرفت و به همين دليل بسياري از اشعار او به صورت پند در ميان مردم فرانسه رواج يافته است. كورني در نمايشنامههاي خود در پي توصيف روح بشر بود و نمايش روح بشر را جايگزين نمايش ظواهر و افعال و حركات نمود. وي موضوع نمايشنامههاي خود را از اساطير و تاريخ ميگرفت. قهرمانان آثار او از معيار عادي زندگي فراتر رفته، انسانهايى شجاع و بشر دوست هستند و قدرت اراده و غرور و عقل را تا حد فوق بشر ارائه ميدهند. اين صفات اخلاقي در آثار كورني، با غريزه، احساس و سرشت آدمي به كشمكش ميپردازند. كورني در نمايشنامههايش به جاي اظهار ناتواني و سستي در برابر سرنوشت، آزادي بشر و قدرت اراده او را ترسيم ميكرد و انسان برتر و دستيابي به اعتلاي بشري را ميستود. كورني يك شاعر دراماتيك است گرچه چند نمايشنامه كمدي نيزنوشته است ولي شهرت او بيشتر در تراژدي ميباشد. او در حقيقت، تراژدي و حتي تئاتر كلاسيك جديد را خلق كرد و خود او آن را به جايى رساند كه برخي از آثارش در رأس اشعار دراماتيك زبان فرانسه قرار گرفتهاند. كورني به سبب خلق شخصيتهاي بزرگ و خصوصيتهاي عالي تراژدي و به سبب عظمت سبك انشاء، شخصيتي برجسته و ممتاز به شمار ميآيد. همچنين تراژديهاي كورني كه غالباً شهرت جهاني دارند از عاليترين نمونههاي ادبيات كلاسيك جهان محسوب ميشدند. با اين حال، كورني در اواخر عمر در تهيدستي و گمنامي در 26 ژوئيه 1686م در هشتاد سالگي درگذشت. اما بعدها با ساخت فيلم و تئاتر از آثار او، شهرت كورني فراگير شد. هوراس، سيدْ و پوليوكت از آثار مشهور اوست.