میدان مغناطیسی زمین به خوبی با وارونه شدن سازگار شده‌است و طی تاریخ خود بارها و بارها قطب‌های شمال و جنوب جای خود را با یکدیگر عوض کرده‌اند.

براساس گزارش ساينس الرت، زمين طي 20 ميليون سال گذشته هر 200 هزار تا 300 هزار سال يكبار دچار وارونگي ميدان مغناطيسي شده‌است و در ميان اين جا‌به‌جايي‌ها گاه قطب‌ها پس از جا‌به‌جايي دوباره به جاي اول خود بازگشته‌اند.

درحدود 40 هزار سال پيش قطب‌هاي مغناطيسي زمين چنين تلاش ناموفقي را انجام دادند،و آخرين جا‌به‌جايي كامل پيش از آن به 780 هزار سال پيش بازمي‌گردد. ميدان مغناطيسي زمين هم‌اكنون درحال وارونه شدن است،‌و اين يعني قطب‌ها خود را براي جا‌به‌جا شدن آماده مي‌كنند و اگرچه امكان پيش‌بيني زمان دقيق اين جا‌به‌جايي وجود ندارد،‌اما احتمال وقوع آن در آينده‌اي نزديك بسيار بالا است.

اگرچه وارونگي ميدان مغناطيسي زمين به هيچ‌وجه پديده غيرمعمولي نيست، اما اين بار مي‌تواند عواقب جدي براي بشريت به دنبال داشته‌باشد. از اين رو دانشمندان براي تعيين قريب‌الوقوع بودن وارونگي قطب‌هاي زمين آغاز به بررسي تصاوير ماهواره‌اي و محاسبات پيچيده كرده‌اند.

نتايج تاكنون نشان داده‌است كه آهن و نيكل مذاب درون زمين درحال تخليه انرژي از دو قطب در لبه هسته زمين هستند،‌جايي كه ميدان مغناطيسي از آن سرچشمه مي‌گيرد. محققان همچنين دريافته‌اند قطب شمال مغناطيسي زمين به شدت غيرقابل پيش‌بيني و آشفته است و در صورتي بلوك‌هاي مغناطيسي به اندازه كافي قدرتمند شوند، مي‌توانند دو قطب را تا حدي كه جا‌به‌جا شوند تضعيف كنند.

    درصورتي كه دو قطب زمين جا‌به‌جا شوند چه رخ خواهد داد؟

ميدان مغناطيسي زمين از سياره در برابر تشعشعات خورشيدي و كيهاني محافظت مي‌كند، زماني كه قطب‌ها جا‌به‌جا مي‌شوند، قدرت اين سپر محافظتي به يك دهم وضعيت عادي خود مي‌رسد. اين تضعيف لايه محافظتي در شرايطي رخ مي‌دهد كه فرايند جا‌به‌جايي ممكن است قرن‌ها طول بكشد و در تمامي اين مدت تشعشعات مضر كيهاني و خورشيدي بيشتر از هميشه بر زمين اثر مي‌گذارند.

با رسيدن تدريجي اين تشعشعات به سطح زمين باعث غيرقابل سكونت شدن بخش‌هايي از سياره خواهد شد و حتي شايد گونه‌هاي زيستي را منقرض سازد. اما پيش از آن تشعشعات مي‌توانند بر ماهواره‌هاي مدار زمين اثرگذاشته و به آنها آسيب وارد كند كه اين نيز  بر شبكه‌هاي برق و زمان‌سنجي زمين اثربگذارد.

قطعي برق ناشي از اين رويداد مي‌تواند براي چندين دهه ادامه داشته باشد و بدون وجود شبكه برق، نه موبايلي در كار خواهد بود، نه تجهيزات الكترونيكي كاربردي ديگر. و اولين مكان‌هايي كه تحت تاثير اين روند قرار خواهند گرفت بيمارستان‌ها خواهند بود. مختل شدن ماهواره‌ها از سويي ديگر مي‌تواند سيستم موقعيت‌ياب جهاني را نيز از كار بياندازد و ناتواني در مسيريابي بر همه‌چيز، از عمليات نظامي گرفته تا رانندگي در خيابان شهرها اثرخواهد داشت، آنهم در زماني كه وابستگي انسان به فناوري به اوج خود رسيده و فناوري‌هاي هوشمندي مانند خودروهاي خودران به بخشي كليدي از زندگي بشر تبديل شده‌است.

حتي درحال حاضر نيز بخش زيادي از فعاليت‌هاي بشر،‌از ارتباطات فردي گرفته تا عملكرد دولت‌ها و زيرساخت‌ها وابسته به رد و بدل شدن داده‌ها است كه اين روند در صورت تخريب ماهواره‌ها دچار نقص خواهند شد. با اين همه تمامي اين عوارض درصورتي كه بشر بتواند زمان جا‌به‌جايي قطب‌ها را پيش‌بيني كند، قابل كنترل خواهند بود و دولت‌ها، سازمان‌ها و دانشگاه‌ةا مي‌توانند براي جلوگيري از وقوع چنين رويداد‌هايي راه‌حل‌هايي عملي بيابند.