تصويب لايحه واگذاري امتياز نفت شمال به شركت آمريكايي"استاندارد اويل"(1300 ش)

دولت، درزمان صدارت احمد قوام‏السلطنه لايحه‏اي تنظيم كرد كه بر اساس آن، امتياز استفاده از نفت شمال ايران به شركت معروف آمريكايي با نام "استاندارد اويل" واگذار مي‏شد. بر اساس توافق بين دولت و مجلس، اين لايحه به طور محرمانه به تصويب رسيد تا شوروي و انگليس در آن مداخله نكنند. علت واگذاري امتياز نفت شمال گذشته از منافع مالي، براي ايجاد توازن در سياست خارجي بود و دولت ايران ميل داشت كشور سومي نيز در ايران دست به فعاليت هاي اقتصادي بزند. دو روز پس از تصويب اين لايحه، سر و صداي دولت شوروي بلند شد و طي يادداشت‏هايي به وزرات خارجه ايران، اعتراض شديداللَّحن خود را كه در حقيقت، حكم اولتيماتوم داشت، تسليم كرد. متعاقب اعتراض دولت شوروي، دولت انگلستان نيز يادداشتي تسليم دولت ايران نموده و به اين امر اعتراض كرد. شوروي ضمن اعتراض خود، خواهان اجراي معاهده سابق نفت خود با ايران شد ولي از آنجا كه اين امر، خلاف قانون اساسي صورتذگرفته بود، نمايندگان مجلس شوراي ملي در برابر اعتراض شوروي و انگليس ايستادند و به اولتيماتوم آنها توجهي نكردند.

مرگ "عبدالحسين فرمانفرما" سياستمدار دوران قاجار و پهلوي (1318 ش)

عبدالحسين فرمانفرما ملقب به نصرت‏الدوله، سالار لشكر و فرمانفرما، برادرزاده محمدشاه قاجار و پسرعموي ناصرالدين در حدود سال 1232ش (1273ق) در تهران به دنيا آمد و پس از پايان دروس دارالفنون به خدمت نظام درآمد. وي در مقام نظامي ترقي نمود به طوري كه در سفر ناصرالدين شاه به اروپا، رياست گارد حفاظت از شاه را بر عهده گرفت و پس از بازگشت از اروپا، با لقب فرمانفرما، به حكمراني كرمان و بلوچستان منصوب شد. فرمانفرما از آن پس‏بارها در مقام‏هاي گوناگون جابجا شد تا اينكه در دولتي كوتاه، صدارت يافت، ولي پس از كودتاي اسفند 1299، در زمره رجالي بود كه به بند و زنجير گرفتار آمد و در تمام دوران حكومت سه ماهه سيدضياءالدين طباطبايي، در زندان به سر برد. پس از كنار رفتن سيدضياء و آزادي فرمانفرما، كاري به وي واگذار نشد و فقط در مراسم و جشن‏هاي دربار شركت مي‏كرد. فرمانفرما، علي رغم نزديكي زيادي كه به رضاخان داشت، در زمان حكومت او، داراي پست دولتي نگرديد و به عنوان رجل سياسي كه چهل سال در اين عرصه فعاليت داشت، مطرح بود. فرمانفرما جمعاً ده بار استاندار و حاكم ولايت‏هاي گوناگون، نه بار وزير و دو بار رييس دولت شد. وي مردي پركار و مستبد بود، دركارها، بيشتر حيله را به كار مي‏بست و در هنگام ضرورت، چاپلوسي مي‏نمود. در سياست خارجي معتقد به همكاري با انگليس‏ها بود و مطامع آنان را دنبال مي‏كرد. زندگاني فرمانفرماي شبيه يك وزارتخانه كوچك بود. به علت املاك وسيعي كه در تهران و شهرستان‏ها تدارك ديده بود، مباشريني از طرف وي، آنها را اداره مي‏كردند و او در سال‏هاي آخر عمر، به اين كارها مشغول بود. او براي نگاه داشتن ثروت هنگفت خود، با توجه به تغييرات زمان، منعطف مي‏شد چنانكه پس از تغيير رژيم استبداد به مشروطه و بعد از تزلزل قاجار و استقرار پهلوي، به اين خوي انعطاف‏پذير، متوسل مي‏گرديد. فرمانفرما سرانجام در سي‏ام آبان 1318 ش در 86 سالگي در گذشت و در شهر ري مدفون گرديد.

انحلال پليس جنوب از سوي رضاخان (1300 ش)

پليس جنوب در ابتدا براي تامين منافع انگلستان در جنوب ايران به وجود آمده بود. اما با روي كار آمدن رضاخان به وزارت جنگ و تقويت نيروهاي نظامي ايران، دولت انگليس ديگر نيازي به اين تشكيلات پرهزينه نمي‏ديد. از اين رو در اوايل شهريور 1300ش، بخشي از نيروهاي پليس جنوب مستقر در اصفهان با 1500 نيرو منحل شد و پس از مدتي، نيروي متحدالشكل قزاق‏ها به وجود آمد. انحلال پليس جنوب فوايدي براي انگلستان داشت. نخست آن كه مانع بهانه‏جويي روس‏ها بود كه به تازگي شمال ايران را تخليه كرده بودند و نسبت به حضور انگلستان در ايران حساسيت نشان مي‏دادند. دوم اين كه مخالفت‏هاي داخلي‏كه از حضور نيروهاي بيگانه در كشور ايجاد مي‏شد، از ميان مي‏رفت و در هر صورت انگلستان از تحمل مخارج آن رهايي مي‏يافت.

 

 

پيام "امام خميني" از پاريس به ملت ايران به مناسبت فرا رسيدن ماه محرم (1357 ش)

در آستانه ماه قيام، ماه شهادت و ماه حماسه خون بر شمشير، رهبر انقلاب اسلامي، حضرت امام خميني(ره)، ضربه نهايي را بر پيكر در حال فرو ريختن رژيم وارد آوردند. امام، حلول ماه محرم را كه به نسل‏ها در طول تاريخ، راه پيروزي بر سر نيزه آموخته است، سرآغاز پيروزي بر جنود ابليس و محو كلمه باطل شمردند و عموم ملت ايران را به قيام يكپارچه و با تمام قدرت براي ادامه و گسترش مخالفت با شاه و به زير كشيدن او از سلطه خطرناكش دعوت نمود. امام دراين خطاب به علما و وعاظ فرمودند از شمشير الهي محرم حداكثر استفاده را نمايند تا باقي‏مانده اين درخت ستمكاري و خيانت را قطع كنند. در اين پيام، هدف مقدس انقلاب اسلامي، صريحاً اعلام گرديد و امام خميني(ره) خطاب به همه اقشار ملت ايران فرمود: "همه به سوي برچيده شدن سلسله ستمگر پهلوي و برقراري جمهوري اسلامي مبتني بر احكام مترقي اسلام به پيش، كه پيروزي از آنِ ملتِ بپا خاسته است" حضرت امام در اين پيام متذكر شدند كه: "با حلول ماه محرم، ماه حماسه و شجاعت و فداكاري آغاز شد. ماهي كه خون بر شمشير پيروز شد. خطباي محترم و گويندگان عزيز، بيش از پيش به تكليف الهي خود كه افشاگري جرايم رژيم است عمل فرمايند. آواي انقلاب بزرگ ايران در كشورهاي اسلامي و ديگر كشورها، طنين‏انداز و افتخارساز است" پيام مهم و كوبنده امام خميني(ره) كه در حقيقت دستورالعمل اقدام بعدي مردم بود به سرعت در تمام ايران منتشر شد و به اطلاع مردم رسيد. اين پيام، نتايج مهمي به وجود آورد و در نتيجه، پيكر محتضر رژيم را خاموش ساخت.

يورش سپاهيان يزيد به مكه و اهانت به ساحت مقدس مسجدالحرام (64ق)

يزيد بن معاويه سه سال و اندي خلافت كرد. در سال اول نواده‏ي عزيز رسول اللَّه و سلاله‏ي پاك زهرا(س) و علي(ع)، حضرت امام حسين(ع) را به شهادت رساند و مرتكب جناياتي شنيع گرديد. در سال دوم جنبشي را كه در مدينه آغاز شده بود به قتل عام تبديل كرد و مدينه‏ي معظمه را به خاك و خون كشيد و در اواخر خلافت نكبت بار خود براي سركوبي عبداللَّه بن زبير، يكي از فرماندهانِ سپاه خود به نام حَصين‏بن نُمير را به مكّه‏ي منوّره فرستاد. در اين حمله، حرم امن الهي را محاصره كرده و بيت اللَّه الحرام را به منجنيق بست. اين محاصره تا زماني كه خبر مرگ آن پليد به گوش حصين رسيد، ادامه داشت.

تولد "آنتوني ون دایک" نقاش برجسته بلژيكي (1599م) (ر.ك: 7 اوت)

سر آنتونی ون دایک (زادهٔ ۲۲ مارس ۱۵۹۹ – درگذشتهٔ ۹ دسامبر ۱۶۴۱) نقاش پرترهٔ بلژیکی زادهٔ آنتورپ بود که به یکی از نقاشان پیشروی دربار انگلستان بدل شد. او برای کشیدن پرتره‌های چارلز اول انگلستان و اسکاتلند، خانوادهٔ او و درباریانش که ظرافتی آرامش‌بخش در کشیدنشان به‌کار رفته بود به شهرت بالایی دست یافت و شیوهٔ نگارگری او در طول ۱۵۰ سال آینده به سبکی غالب در نقاشی پرترهٔ انگلیسی بدل گردید. ون دایک علاوه بر نقاشی پرتره در کشیدن سوژه‌های افسانه‌ای و موضوعات مربوط به کتاب مقدس نیز مهارت داشت و توانایی‌های ممتاز خود در طراحی را نیز به نمایش گذاشته بود. او را همچنین یکی از نوآوران مهم در نقاشی آبرنگ و قلم‌زنی به شمار می‌آورند.

تولد خانم "جورج اِلْيوت" نويسنده معروف انگليسي (1819م)

ماري آن ايوانْسْ معروف به جورج اليوت، داستان‏سراي پرآوازه انگليسي در 22 نوامبر 1819م در اين كشور به دنيا آمد. وي در 16 سالگي مدرسه را رها كرد و به اداره خانه و املاك پدر پرداخت. او زبان‏هاي يوناني، لاتيني، آلماني و ايتاليايى را فرا گرفت و به فرهنگ خويش وسعت بخشيد. اليوت در جواني بر اثر تزلزل مذهبي، از انجام فرايض ديني دست باز داشت و باورش را نسبت به مسيحيت از دست داد، با اين حال، هرگز ريشه‏هاي عميق اخلاقي در وجودش سستي نيافت. اليوت كار ادبي را با ترجمه كتاب زندگي مسيح(ع) در دهه 1840م آغاز كرد كه در تيراژ زيادي به چاپ رسيد. اليوت در برخي كارهاي بعدي خود به اين نكته تاكيد مي‏كرد كه بشر به هنگام رنج بردن، تنها از راه‏هاي داشتن و بذل محبت و كمك به ديگران مي‏تواند درداي خود را تسكين بخشد. وي در داستان‏هاي خود، هم‏دردي صميمانه‏اي با مردم تيره‏روز ابراز مي‏كند. زندگي، بحران‏هاي روحي و عذاب‏هاي وجداني آنان را شرح مي‏دهد و از راه واقع‏بيني و تحليل دقيق خصوصيت‏هاي اخلاقي مردم شهرستان و طبقه‏هايى كه با زبان و افكارشان از نزديك آشناست در بياني طنزآلود و پرجاذبه، به داستان‏نويسي در انگلستان غناي فراوان مي‏بخشد. در واقع جورج اليوت را مي‏توان راه‏گشاي داستان‏نويسي جديد در انگلستان به شمار آورد. وي در نگارش داستان‏هاي خود، بيشتر از يك نويسنده، يك نقاد روشن‏گر و موشكاف بود و در زندگي خصوصي خود نيز، بيشتر از آنكه يك نويسنده به چشم بيايد، يك آموزگار بود. درباره آثار جورج اليوت، نقدهاي فراواني شده است و او را تنها كسي دانسته‏اند كه مقامي پس از چارلْزْ ديكنزْ، نويسنده شهير هم وطنش پيدا كرده و نفوذي غيرقابل انكار بر نويسندگان پس از خود نهاده است. از جورج اليوت آثار متعددي برجاي مانده كه مطالعه‏اي در زندگي شهرستان در 4 جلد، رامُله در 3 جلد، آسياي روي نهر در 3 جلد و آدام بيد در 3 جلد از آن جمله‏اند. ماري آن اِيوانْسْ معروف به جورْج اليوت، سرانجام در 15 آوريل 1880م در 61 سالگي درگذشت.