درگذشت محقق و دانشمند فرزانه استاد "سيدجلال ‏الدين محدث ارموي" (1358 ش)

استاد سيدجلال‏الدين محدث محدّث ارموي، مدرس، محقق، مصحّح و اديب معاصر، در آذرماه 1283 ش در شهر اروميه به دنيا آمد. وي پس از اتمام تحصيلات مقدماتي در زادگاه خود و فراگيري ادبيات فارسي، به مشهد رفت و فقه، اصول، ادب، تاريخ و حديث و رجال را در محضر علماي مشهد فرا گرفت. اين استاد گرانقدر به علت شوق بسيار به مطالعه و نيز تحقيق در زمينه علوم حديث، در جواني از طرف آيت‏اللَّه سيدحسين عرب‏باغي، از علماي اروميه، - با اين كه سيدجلال‏الدين در صنف روحانيت نبود - لقب محدث گرفت. استاد محدث ارموي پس از پايان تحصيلات به استخدام وزارت فرهنگ درآمد و براي تدريس، راهي تبريز شد. وي در سال 1320 ش به هنگام ورود روس‏ها به آذربايجان، به تهران رفت و رياست بخش كتب خطي كتابخانه ملي ايران را به عهده گرفت. استاد محدّث ارموي همچنين دكتراي الهيات در رشته علوم منقول را اخذ كرد و در دانشكده معقول و منقول تدريس مي‏نمود. علاوه بر آن اين مدرس بزرگ، از علما و مراجع، اجازات بسياري كسب نمود كه اجازه روايت از آقا بزرگ تهراني و شيخ محمدعلي معزّي دزفولي از آن جمله است. علامه ارموي بعد از بازنشستگي در 1347، تا پايان عمر به تأليف كتاب مشغول بود. محدث ارموي داراي كتابخانه‏اي با كتاب‏هاي خطي نفيس فراوان بود و لذا در شناختن نسخه‏هاي قديمي و خطي بسيار ماهر بود. او يكي از پركارترين محققين علوم حديثي و ادبي عصر اخير بود و همتي عالي و پشتكار عجيبي داشت. وي در راه تحقيق، خستگي و مشقت را نمي‏شناخت به طوري كه در بعضي موارد، حاشيه و تعليق او بر يك كتاب، از اصل متن بيشتر بود. كتاب‏هايي كه وي تصحيح و تحقيق و چاپ نموده است بالغ بر 45 جلد مي‏باشد. كتب عشق و محبت، ايمان و رجعت در 4 جلد و تشريحُ الزَلازل باَحاديثِ الاَفاضل و نيز كشفِ الكُربة در شرح دعاي ندبه كه حاصل شصت سال كار اوست، از جمله آثار اين استادِ محقق مي‏باشند. استاد سيدجلال‏الدين محدث ارموي سرانجام در پنجم آبان 1358 ش برابر با پنجم ذي‏حجه 1399 ق در 75 سالگي بر اثر سكته قلبي در تهران در گذشت و در جوار آرامگاه شيخ ابوالفتوح رازي واقع در حرم حضرت عبدالعظيم(ع) در شهر ري به خاك سپرده شد.

شهادت "امام حسن مجتبي(ع)" (50 ق)

معاويه كه وجود امام حسن(ع) را براي بيعت گرفتن يزيد مانع مي‏ديد، به جَعده دختر اشعث خوارجي و همسر امام نوشت: اگر شوهرت را مسموم كني، تو را به عقد پسرم يزيد در خواهم آورد و صد هزار درهم نيز به همراه نامه براي جعده فرستاد. اين وعده كار خودش را كرد و اين زن به هواي ازدواج با يزيد، پسر رسول خدا(ص) را مسموم نمود. هرچند هيچ گاه به آرزوي پليد خود نرسيد. سن شريف امام حسن مجتبي(ع) به هنگام شهادت 47 سال و مدت امامت آن حضرت 10 سال بوده است.

كشف سرزمين "كوبا" توسط "كريستف كُلُمْبْ" دريانورد ايتاليايي (1492م)

در 27 اكتبر 1492م، كريستُف كُلُمْب، دريانورد ايتاليايى براي اولين بار سواحل شرقي كوبا را كشف كرد. در آن زمان اقوام سرخ پوست در كوبا سكونت داشتند كه تعداد آن‏ها به يك ميليون نفر مي‏رسيد. كوبا قبل از سرزمين‏هاي ديگر قاره امريكا تحت سلطه استعمارگران درآمد و پايگاه اصلي تهاجم آن‏ها به نقاط ديگر از اين قاره بود. (ر.ك: 20 مه)

 

تولد "جِيمز كوك" دريانورد و كاشف انگليسي (1728م) (ر.ك: 4 فوريه)

جیمز کوک ، دریانورد و پوینده‌ای بریتانیایی بود. او سه سفر اکتشافی مهم را فرماندهی کرد که در طی آنها، بسیاری از جزایر اصلی اقیانوس آرام همچون استرالیا، زلاند نو و هاوایی شناسایی و نقشه‌برداری شدند. شجاعت کوک در پوییدن مناطق پرخطر (مانند مدار جنوبگان و منطقه صخره‌های مرجانی بزرگ استرالیا)، توانایی در رهبری کردن افراد در شرایط دشوار و مهارت فراوان در فنون دریانوردی، مساحی و نقشه‌برداری او را در شمار موفق‌ترین کاشفان زمان خود قرار می‌دهد. جیمز کوک در مارتون، کلیولند نزدیک شهرک میدلزبورو از توابع یورکشر متولد شد اما از کودکی با خانواده‌اش در گریت آیتون اقامت کرده بود. او که از نوجوانی شیفته دریانوردی بود نقشه‌برداری را نزد خود آموخت؛ سپس به ویتبی رفت و در کشتی‌های حمل زغال سنگ آنجا مشغول به کار شد. در میانه جنگ‌های هفت ساله، کوک در نیروی دریایی سلطنتی خدمت می‌کرد و در محاصره شهر کبک در ۱۷۵۹ میلادی شرکت داشت. مقامات ارتش با مشاهده استعداد وی در مساحی، مسؤولیت نقشه‌برداری از بیشتر ورودی‌های رودخانه سینت لارنس را در خلال جنگ به او سپردند. مهارت‌های کوک بار دیگر در نقشه‌برداری از سواحل نیوفوندلند در دهه ۱۷۶۰ میلادی به کار آمد و مورد توجه انجمن سلطنتی قرار گرفت. در سال ۱۷۶۶ میلادی، انجمن سلطنتی به کوک مأموریت داد تا برای رصد و ثبت کردن عبور سیاره زهره از جلوی خورشید عازم اقیانوس آرام شود. وی کشتی ایندیوور(Endeavour) را برای این سفر برگزید. هیئت اکتشافی ۹۴ نفره به فرماندهی کوک در ۲۶ اوت ۱۷۶۸ میلادی بندر پلیموت را ترک کردند و در ۱۳ آوریل ۱۷۶۹ میلادی در جزیره تاهیتی پیاده شدند. به دستور کوک دژی کوچک و یک رصدخانه در محل ساخته شد و در سوم ژوئن عملیات رصد عبور سیاره زهره از جلوی خورشید با موفقیت به انجام رسید؛ هر چند به علت نبود ابزار پیشرفته علمی اندازه‌گیری دقیق این پدیده ممکن نگردید.

آغاز حكومت هيأت مديره فرانسه در جريان انقلاب اين كشور (1795م)

با پيروزي انقلاب كبير فرانسه و اعلام جمهوري اول در آن، مجلس جديد اين كشور معروف به كنوانسيون، قدرت را در دست گرفت و پس از چندي، دوره ترور يا وحشت با اعدام بسياري از افراد به اتهام مخالفت با انقلاب، آغاز شد. دوره حكومت مجلس كنوانسيون بيش از سه سال به طول انجاميد تا اينكه در آوريل 1795م، قانون اساسي جديدي به تصويب رسيد كه براساس آن، قوه مجريه به هيأتي متشكل از پنج نفر موسوم به هيأت مديره، و قوه مقننه به مجلسي با يك‏صد و پنجاه نماينده واگذار شد. با روي كار آمدن هيأت مديره در 27 اكتبر 1795م، فصل جديدي در انقلاب فرانسه آغاز شد. در اين دوره كه به دوره حكومت هيأت مديره شهرت يافت، پُل باراس، رئيس كنوانسيون به رياست هيأت مديره انتخاب شد و با اختيارات وسيعي كه در مدت حكومت بر فرانسه داشت به پادشاه جمهوري معروف گرديد. در اين زمان، اجتماع و حكومت سابق به كلي در هم كوبيده شد و حكومت و نظام جديدي روي كار آمد. مردم كه از مبارزه و مجادله و كشتار به تنگ آمده بودند خواستار بازگشت نظم و ترتيب بودند. هرچند كه هيأت مديره با تصويب قانون اساسي جديد درصدد نظم بخشي به امور بود، با اين حال رواج فساد در اواخر حكومت هيأت مديره و بحران هايى كه بر اثر هرج و مرج داخلي و جنگ‏هاي خارجي بروز كرده بود، زمينه را براي انقلاب تازه‏اي فراهم مي‏ساخت. اين مسائل به همراه اختلافات عميق بين سلطنت‏طلبان و جمهوري خواهان همچنان ادامه يافت تا اينكه ناپلئون بُناپارت به عنوان يكي از فرماندهان ارشد ارتش در نهم نوامبر 1799م، طي كودتايي زمام امور را به دست گرفت و حكومت هيأت مديره را پس از چهار سال زمام‏داري، سرنگون ساخت.