درگذشت شاعر بزرگ دوره قاجار استاد "محمدتقي شوريده شيرازي" (1305 ش)

استاد محمدتقي شوريده شيرازي فرزند عباس، در سال 1236 ش در شيراز زاده شد و در هفت سالگي بر اثر آبله، از نعمت بينايي محروم گرديد. وي پس از مرگ پدر در نه سالگي، تحت سرپرستي دايي قرار گرفت و از آنجا كه داراي هوش سرشاري بود، در مدتي كوتاه به وسيله اشعارش بلندآوازه گرديد و شعرش بر زبان‏ها افتاد. محمدتقي پس از آن راهي تهران شد و مورد توجه ناصرالدين شاه قاجار قرار گرفت و لقب فصيح‏الملك دريافت كرد. محمدتقي شوريده آن‏گاه به شيراز عزيمت نمود و تا پايان عمر در آنجا بود. شوريده شيرازي در اواخر عمر، توليت افتخاري مقبره سعدي را پذيرفت و در تعمير آن كوشش فراواني كرد. سرانجام اين شاعر شيرازي، در شصت و نه سالگي وفات يافت و در جوار مزار شيخ اجل سعدي شيرازي مدفون گرديد. شوريده شيرازي، در قصيده سرايي، غزل، طنز و مطايبه نبوغي بسزا داشت. او به ويژه در سرودن اشعاري كه متضمن كلمات عاميانه و اصطلاحات اهالي فارس است، مهارت فراواني از خود نشان داده است. از شوريده شيرازي آثاري برجاي مانده است كه ديوان غزليات، آذر، كشف المواد و نامه روشندلان ا ز آن جمله ‏اند. 

تصويب لايحه كاپيتولاسيون توسط مجلس شوراي ملي (1343ش)

پس از آن كه كابينه اسداللَّه عَلَم، به دستور شاه، پيشنهاد آمريكا مبني بر اعطاي مصونيت قضايي به اتباع آمريكايي را به صورت يك لايحه قانوني در دولت تصويب كرد، اين لايحه در نهايت در يك جلسه پر سر و صداي مجلس شوراي ملي با نطق موافقين و مخالفين علي‏رغم رأي بالاي مخالفان، به تصويب رسيد. با تصويب اين قانون، مستشاران نظامي آمريكا در ايران از مصونيت‏ها و معافيت‏هاي قضايي بهره‏مند شدند. اين مصوبه كه به صورت قانوني، سند اسارت ملت و دولت ايران را به دست آمريكا امضا مي‏نمود، در حقيقت، روح و جان انقلاب شاه و آمريكا بود كه اينك برملا مي‏گرديد. تصويب اين لايحه در مطبوعات اعلام نشد ولي پس از مدتي كه از تصويب آن گذشت، حضرت امام خميني(ره) از آن مطلع شدند. با آگاهي امام از مفاد اين مصوبه، ايشان با درايت و دورانديشي خاص خود، در سخنراني رسواگرانه‏اي، عواقب شوم اين لايحه را مطرح ساخته و از دولت خواستند كه آن را ملغي نمايد. رهبر نهضت در اين سخنراني طوفان‏زا، نفوذ آمريكا را به همه اعلام خطر كردند و فرمودند: "امروز تمام گرفتاري ما از آمريكا و اسراييل است" به دنبال اين سخنراني، اعلاميه امام نيز در تيراژ بسيار زياد و در سطح گسترده‏اي با شيوه‏اي ابتكاري در يك زمان پخش گرديد. امام در اين اعلاميه، تصويب كاپيتولاسيون را اقرار به مستعمره بودن ايران ناميدند و راي ننگين مجلسين را مخالف اسلام و قرآن شمردند. اين سخنراني امام در چهارم آبان 1343 و نيز صدور اعلاميه توسط آن حضرت، به رژيم بسيارگران آمد و پس از چند روز در زمان دولت حسنعلي منصور، حضرت امام را در سيزدهم آبان 1343 به تركيه تبعيد كردند. اين قانون خفت بار و ننگين سرانجام با پيروزي انقلاب اسلامي براي هميشه لغو شد.

درگذشت استاد "حسين بهزاد" مشهورترين نگارگر معاصر ايران (1347 ش)

استاد حسين بهزاد در سال 1273 ش در تهران به دنيا آمد. او در اوايل كودكي به سبب علاقه بسيار به نقاشي و بي‏توجهي به درس، از مدرسه اخراج شد. پدرش او را به استاد نقاشي سپرد و او به نقاشي پرداخت. بهزاد با ارائه آثار هنري خود، به تدريج مشهور گرديد و سرانجام به عنوان بزرگترين و پرآوازه‏ترين مينياتوريست معاصر ايران شناخته شد. او با ابداعاتي در هنر مينياتور، اين هنر اصيل و ارزشمند ايراني و اسلامي را بهبود بخشيد. استاد بهزاد در به كارگيري رنگ‏ها از شيوه‏هاي بديع استفاده مي‏كرد و با رنگ، شادي مي‏آفريد يا غم و اندوه را به بيننده القا مي‏كرد. شاهنامه فردوسي، ايوان مدائن و فتح بابل از جمله آثار ارزشمند ايشان است. وي در اواخر عمر، از هنركده هنرهاي تزئيني، دكتراي افتخاري دريافت كرد و به استادي آن درآمد. استاد بهزاد، مردي متواضع و در عين حال عاطفي و حساس بود و به اهل بيت عصمت و طهارت(ع) عشق مي‏ورزيد. ايشان سرانجام در 21 مهر 1347 ش در 74 سالگي درگذشت.
رحلت "شيخ طوسي" عالم شهير شيعه و مؤسّس حوزه‏ ي علميه ‏ي نجف اشرف (460 ق)
شيخ ابوجعفر محمد بن الحسن طوسي معروف به شيخُ الطّائفه از ستارگان درخشان جهان اسلام در سال 385 قمري در خراسان به دنيا آمد. در سال 408 قمري يعني 23 سالگي به بغداد كه مركز بزرگ علوم و فرهنگ اسلاميِ آن زمان بود مهاجرت نمود و تا پايان عمر در عراق ماند. وي مدت پنج سال ازمحضر درس شيخ مفيد مستفيض شد و 23 سال هم از خدمت سيدمرتضي شاگرد ارزشمند شيخ مفيد بهره‏مند گشت. شيخ طوسي پس از استادش سيد مرتضي، رياست علمي و فتوايى شيعه را بر عهده گرفت و به علت يك سلسله آشوب‏هاي به وجود آمده از سوي مخالفان، خانه و كتابخانه‏اش به تاراج رفت. شيخ كه خانه، كتاب‏ها و دست‏نوشته‏هاي خود را در بغداد از دست داده بود، به نجف اشرف مهاجرت كرد. او حوزه‏ي علمي جديدي را در آنجا به وجود آورد و پايه‏هاي استوار اين مركز بزرگ را بنا گذاشت به طوري كه پس از گذشت هزار سال از آن تاريخ، هنوز اصالت علمي خود را حفظ كرده و ديگر مراكز اسلامي را تغذيه‏ي فرهنگي مي‏كند. شيخ طوسي فقه را با نگارش كتاب "المَبسوُط" وارد مرحله‏اي جديد نمود، ولي دو اثر بسيار مهم ايشان با نام "تَهذيب" و "اِستِبصار" در كنار كتاب "كافي از كليني" و "من لايَحضُرُه الفَقيه از شيخ صدوق" كتب چهارگانه‏ي حديث شيعه را تشكيل مي‏دهند. شمار آثار شيخ طوسي به بيش از 50 جلد مي‏رسد كه التِبْيان في تفسير القرآن در 10 جلد، تَلْخيصُ الشّافي، كتابُ الابْواب و... از آن جمله‏اند. گذشته از آثار گرانبها و ارزشمند علمي، دانشوران بزرگي در حوزه‏ي درسي شيخ طوسي پرورش يافتند كه شمار آنان را افزون از سيصد دانشمند مجتهد نوشته‏اند. شيخ طوسي سرانجام در محرم سال 460 قمري در 76 سالگي رخ در نقاب خاك كشيد و در نجف اشرف به خاك سپرده شد. 

آغاز جنگ چالدران بين پادشاهي ايران و امپراتوري عثماني (920 ق)

پس از روي كار آمدن سلطان سليم اول به پادشاهي عثماني در 918 ق، وي اقدام به قتل عام بيش از چهل هزار تن از شيعيان نمود. در سال 920 ق جنگ سختي در چالدران روي داد كه به شكست شاه اسماعيل صفوي انجاميد و تبريز به دست عثماني افتاد. هرچند بر اثر مقاومت مردمي شاه عثماني مجبور به تخليه‏ي آذربايجان شد ولي اثر اين شكست تا آخر عمرِ شاهِ صفوي، او را مي‏آزُرد.