روز بزرگداشت و تولد "محمد بن زكرياي رازي" دانشمند نامدار جهان اسلام (244ش)
محمد بن زكرياي رازي در سال 251 هجري قمري در شهر ري متولد شد. در اوان جواني به فراگيري علم كيميا و شيمي پرداخت و در اثر بخار و دود ناشي از زرگري، چشمهايش وَرَم كرد و براي معالجه، نزد طبيبي رفت. آن طبيب پانصد اشرفي طلا به عنوان حق معالجه از او گرفت و به رازي گفت: كيميا همين است نه عمليات تو. محمد بن زكريا، از آن پس ترك كيمياگري كرد و در سن چهلسالگي به تحصيل طب پرداخت تا آنكه مرجع تمامي اطباي زمان خود شد. شهرت او در ميان همگان به حدي رسيد كه عَرَبها او را طبيب المسلمين و به مناسبت اينكه كتابهاي او به زبان عربي است، جالينوس العَرَب، خواندهاند. رازي بعدها به سرپرستي بيمارستانهاي معروف عصر خود از قبيل بيمارستان بغداد و ري برگزيده شد. همچنين كشف الكل از جمله نتايج تحقيقات او در كيميا بوده است. براي محمد بن زكرياي رازي، 56 كتاب در طب، 33 كتاب در علوم طبيعي، 17 كتاب در فلسفه، 14 كتاب در الهيات، 22 كتاب در كيميا و دهها اثر ديگر در علوم مختلف ذكر كردهاند كه تا 184 عنوان بر شمرده شده است. سرانجام اين دانشمند بزرگ مسلمان در 60 سالگي جان به جان آفرين تسليم كرد و در ري مدفون گشت. سالروز تولد اين پزشك شهير مسلمان و ايراني، برابر با پنجم شهريور، در جمهوري اسلامي ايران به عنوان روز بزرگداشت اين شخصيت برجسته علمي نامگذاري شده است.
استعفای دولت "جمشيد آموزگار" و تشكيل دولت عوام فريب "جعفر شريف امامي" (1357 ش)
پس از ناكامي دولت جمشيد آموزگار در كنترل ناآراميهاي مردمي عليه رژيم پهلوي، محمدرضا شاه، جعفر شريف امامي، عامل سرسپرده خود را براي تشكيل دولت، مأمور كرد. وي قصد داشت تا با عوام فريبي، اعتراضات گستردهاي را كه در سراسر كشور رو به فزوني ميرفت، كنترل كند بنابراين درصدد برآمد تا با دادن وعدههاي پوچ، مردم را آرام سازد. او در ابتدا دستور لغو تاريخ مجعول شاهنشاهي و جايگزيني تاريخ هجري را صادر كرد و سپس فرمان تعطيلي قمارخانهها را داد. شريف امامي كابينه خود را دولتِ آشتي ملي عنوان نمود و قصد داشت با رياكاري خود را به علما نزديك سازد. اما اين كارها تأثيري بر انقلاب جوشان مردمي نداشت و برپايي اجتماع عظيم روز عيد فطر سال 1357 و روزهاي بعد، و نيز كشتار مردم تهران در جمعه خونين هفدهم شهريور، چهره واقعي او را آشكار ساخت. او كه به دروغ، خود را دوستدار ملت ميخواند تنها دوازده روز پس از كسب قدرت، كشتار كم سابقهاي را در تهران به راه انداخت. وي سرانجام پس از قتل عام دانشآموزان و دانشجويان در سيزدهم آبان 57، با بر جاي گذاشتن پروندهاي سياه و ننگين و آغشته به خون ملت غيور و مسلمان ايران، مجبور به كنارهگيري گرديد.
تعويض تاريخ موهوم شاهنشاهی به سال هجری شمسي (1357 ش)
محمدرضا پهلوی كه ميدانست اتكاي اصلي مخالفانِ رژيم، اسلام است، درصدد برآمده بود تا ريشههاي اين مكتب را خشك كند. به همين جهت در شهريور سال 1354 ش در مراسم افتتاح مجلس دوره بيست و چهارم، در سخناني عنوان كرد كه قصد دارد فرهنگ ايراني را از عوامل بيگانهاي كه در اين فرهنگ راه يافتهاند، نجات دهد. در اين راستا، مجلس سنا و مجلس شوراي ملي در يك اجلاس مشترك به رياست جعفر شريف امامي تصويب كردند كه مبدأ تاريخ، از هجري شمسي به شاهنشاهي تغيير يابد و آغاز سلطنت در ايران و جلوس كوروش هخامنشي به عنوان مبدأ تاريخ ايران عنوان گرديد. اين قانون ننگآور با مخالفت و تحريم بسياري از مردم و علما مواجه گرديد و سرانجام با روي كار آمدن دولتِ عوام فريب شريف امامي و به منظور فريب افكار عمومي در شهريور 1357، ملغي شد. هرچند، كار رژيم از اين نمايشهاي ساختگي گذشته بود و چيزي نميتوانست، انقلاب توفنده مردم مسلمان را از حركت باز دارد.
اعلام ملي شدن كليه معادن كشور (1359 ش)
تا پيش از پيروزي انقلاب اسلامي، برخي از معادن كشور توسط بخش خصوصي اداره ميشد يا امتياز آن در انحصار بيگانگان قرار داشت. با پيروزي انقلاب و تدوين قانون اساسي، كليه معادن كشور ملي اعلام شده و مطرح گرديد كه تحت هيچ عنوان به مالكيت بخش خصوصي تعلق نميگيرند. به موجب اين قانون، حق اجازه بهرهبرداري از معادن تنها در صلاحيت دولت قرار دارد و از سوي دولت به برخي بخشهاي دولتي نظير استانداريها واگذار ميگردد، هر چند بخش خصوصي ميتواند به عنوان مقاطعهكار در عمليات اكتشاف معادن شركت نمايد و با دولت قرارداد منعقد كند.
روز داروسازي
به پاسداشت مقام علم و دانش و گراميداشت فرزانگان ايران زمين، پنجم شهريور سالروز ولادت ابوبكر محمد بن زكرياي رازي از مشاهير بزرگ جهان اسلام و علم طب و داروسازي، در جمهوري اسلامي ايران به عنوان روز داروسازي نامگذاري شده است.
حفر اولين چاه نفت دنيا در امريكا و آغاز عصر نفت (1859م)
نيمه دوم قرن نوزدهم، يكي از پربارترين دورانها براي اختراعات و اكتشافات بود كه آثار و نتايج آن در قرن بيستم هم برجاي ماند. به طوري كه بسياري از پيشرفتهاي علمي و صنعتي و پزشكي در قرن بيستم كه چهره جهان را تغيير داده، در واقع ادامه و تكميل اختراعات و اكتشافات نيمه دوم قرن نوزدهم است. مهمترين كشف نيمه دوم اين قرن كه تاثير شگرفي در توسعه صنايع و وسايل حمل و نقل برجاي گذاشت، كشف نفت و مشتقّات آن است. هرچند نفت در قرون گذشته براي روشنايى و گرما استفاده ميشد ولي كار حفر اولين چاه نفتي جهان در 24 ژانويه 1859م در ايالت پنسيلوانياي امريكا آغاز شد و هشت ماه بعد در 27 اوت همان سال، بشر به نفت دست يافت. تا قبل از حفر نخستين چاه نفت به كمك وسايل جديد حفاري، اين ماده ارزنده فقط ازچشمههاي سطحي نفت يا چاههاي كم عمق كه به وسيله دست حفر ميشد استخراج ميگرديد و موارد استفاده از نفت خام نيز محدود بود. ولي با استخراج نفت به مقدار زياد از چاههاي عميق و تبديل نفت خام به مواد تصفيه شده نظير نفت سفيد و بنزين و ساير مشتقات نفتي،موارد استفاده از آن به سرعت افزايش يافت. در حال حاضر هرچند تلاش فراواني براي جايگزين كردن انرژيهاي ديگر به جاي نفت و جلوگيري از اتمام اين انرژي فسيلي انجام گرفته است، با اين حال نفت هنوز هم حرف اول را در اقتصاد جهان ميزند و بسياري از معادلات منطقهاي و بينالمللي و حتي وقوع جنگها و تجاوزها، براي سلطه بر منابع نفتي صورت ميگيرد.