درگذشت عالم نيكوكار آيت ‏اللَّه "سيدرضا فيروزآبادي" در ري (1344 ش)

آيت‏اللَّه سيدرضابن‏سيدهاشم فيروزآبادي در حدود سال 1251 ش در فيروزآباد از نواحي اطراف شهر ري در خانواده‏اي كشاورز به دنيا آمد. وي پس از گذراندن مقدمات علوم در تهران، راهي نجف اشرف شد و از محضر استاداني همچون آخوند خراساني و ميرزا حسين خليلي تهراني و در كربلا از درس آيت‏اللَّه سيد اسماعيل صدر بهره‏ها بُرد. آيت‏اللَّه فيروزآبادي سپس به ايران بازگشت و در زادگاهش به انجام وظايف ديني مشغول شد. وي از دوران كودكي در انديشه خدمت به خلق خدا بود و حتي‏المقدور از آنان دستگيري مي‏كرد. ايشان در اوايل مشروطيت، چهار دوره، نماينده مجلس شوراي ملي بود. حضور وي در مجلس تنها براي دفاع از حقوق ملت را برعهده داشت، چنان كه يك ريال از حقوق ماهيانه آنجا را تصرف نكرد و حقوق جمع شده چندين ساله را با اجازه مراجع تقليد به بناي بيمارستاني در شهر ري اختصاص داد. آيت‏اللَّه فيروزآبادي تا اواخر عمر از رسيدگي به وضع بيماران كوتاهي نمي‏كرد و حتي تا نيمه‏هاي شب به قسمت‏هاي مختلف بيمارستان سركشي و از بيماران دردمند عيادت مي‏نمود. از آثار خيريه اين عالم نيكوكار مي‏توان به بيمارستان هزار تخت‏خوابي در ري، زايشگاه، پرورشگاه و دارالايتام، مسجد جامع و مدرسه اشاره كرد. آيت‏اللَّه فيروزآبادي سرانجام در شانزدهم مرداد 1344 ش در 93 سالگي به جوار رحمت حق شتافت و در ميان حزن و اندوه دوستداران، در مقبره‏اي كه در كنار بيمارستان در ري براي خود بنا نموده بود، به خاك سپرده شد.

تشكيل جهاد دانشگاهي به فرمان "امام خميني"(ره) (1359 ش)

پس از پيروزي انقلاب اسلامي، فضاي جامعه از فرهنگ طاغوتي پاك نشده بود و مظاهر آن در همه جا به چشم مي‏خورد. همچنين عوامل فعال طاغوتي در دانشگاه‏ها مانع اشاعه فرهنگ اسلامي بودند. در نتيجه دانشجويان در برابر اين مسأله، به مقابله برخاستند و دانشگاه‏ها تعطيل شد. حضرت امام با تأييد اين حركت، فرمان تشكيل نهاد انقلابي جهاد دانشگاهي را صادر كردند تا پس از تشكيل ستاد انقلاب فرهنگي، فرهنگ منحط غربي از مراكز علمي و فرهنگي كشور زدوده شود. اين مركز فرهنگي در سال 1363، به عنوان ستاد اجرايي انقلاب فرهنگي تغيير نام داد تا اين كه در سال 1364، پس از استقلالِ دانشگاه‏ها و جدا شدن وزارت فرهنگ و آموزش عالي، مجدداً به عنوان جهاد دانشگاهي مطرح گرديد. بر اساس اساسنامه اين نهاد جهاد دانشگاهي نهادي است عمومي و غير دولتي، زير نظر شوراي عالي انقلاب فرهنگي، داراي شخصيت مستقل و از لحاظ استخدامي و مالي، تابع مقرراتي است كه در چهارچوب اختيارات قانوني به تصويب هيئت امناي جهاد دانشگاهي مي‏رسد. از سال 1369، جهاد دانشگاهي به عنوان پلي ميان دانشگاه و بخش صنعتي و خدماتي كشور معرفي و محل استقرار آن، بيرون از دانشگاه تعيين شد. گسترش تحقيقات و شكوفايي روحيه پژوهش، گسترش طرح‏هاي كاربردي و نيمه صنعتي از طريق پيوند با مراكز علمي و تحقيقاتي به منظور به كارگيري وظايف و توسعه امور فرهنگي در سطح جامعه از طريق همكاري با حوزه و دانشگاه و ساير مراجع و نهادهاي فرهنگي به ويژه براي نسل جوان، از اهداف مهم جهاد دانشگاهي مي‏باشد.

درگذشت "آنتوني فانْ ديكْ" نقاش معروف بلژيكي (1641م)

آنتوني فان ديك، نقاش معروف بلژيكي در 23 نوامبر 1599م بلژيك به دنيا آمد. وي از سال‏هاي اوليه عمر، نقاشي را زير نظر استادان هنرپرور زمان آموخت و همين كه به حد رشد رسيد، خود، در نقاشي يك استاد مسلم شد. فان ديك پس از آن مدتي در ايتاليا زندگي كرد و از آثار نقاشان ونيزي بهره برد. دوره ايتاليايى كارِ فان‏ديك با چهره نگاري و نقاشي موضوعات مذهبي، به شيوه‏اي شخصي، براساس دست‏آوردهاي استادان ونيزي مشخص مي‏شود. وي سالياني نيز در انگلستان حضور يافت و به مقام نقاش دربار چارلْزْ اول پادشاه انگليس رسيد. فان ديك در انگلستان شيوه‏اي در چهره‏نگاري و رسم پُرْتْرِه يا صورت ابداع كرد كه با سليقه اشرافيت انگليسي سازگار بود به طوري كه پُرتْره‏هاي او از اشراف و بچه‏هايشان در ميان زيباترين آثار فان ديك قرار دارند. فان ديك استانداردهاي ويژه‏اي براي پُرتره انگليسي وضع كرد كه از ويژگي‏هاي فان ديك در نقاشي، پوشاك فراوان بود. او يك سري گراور و نقاشي سياه قلم از نويسندگان و هنرمندان روزگار خويش پديد آورد كه در شمار شاه‏كارهاي نقاشي قرار دارند. وي هم‏چنين مجسمه‏هايى از چهره مشاهير روزگار خود ساخت. فان ديك غالباً مدل خود را به طرزي با وقار و پرشكوه بر پس زمينه‏اي از منظره طبيعي، نقاشي مي‏كرد كه اين شيوه كار او، تا دو قرن بعد سرمشق چهره‏نگاران انگليسي قرار گرفت. از فان ديك صدها اثر مهم بر جاي مانده كه چارلز اول در شكار و رستاخيز مسيح(ع) از آن‏جمله‏اند. آنتوني فان ديك به عنوان مشهورترين نقاش پُرتْره‏پرداز قرن هفدهم، سرانجام در هفتم اوت 1641م در 42 سالگي درگذشت.

تولد "فرانچِسْكو پِتْرارْكْ" شاعر و اديب برجسته ايتاليايي (1304م)

فرانچسكو پِتْرارْكْ، اديب معروف ايتاليايى در هفتم اوت 1304م، در اين كشور به دنيا آمد. وي در ابتدا در رشته حقوق تحصيل كرد اما دنباله آن را نگرفت و همه وقت خود را به ادبيات مصروف داشت. مدتي نگذشت كه به سبب هوش سرشار، فرهنگ وسيع، دانستن آداب و ظرافت در رفتار، توجه مقامات حكومتي و مذهبي را به خود جلب كرد و به مشاغل دولتي دست يافت. وي طي سال‏هاي بعد، با مطالعه فراوان، معلومات هنري و فكري را بر وسعت تجربه افزود و با سرودن اشعاري زيبا، نشان افتخار شاعران ايتاليا را در 37 سالگي دريافت كرد. پترارك با سرودن ديوان نغمه‏ها، در سراسر اروپا از احترام و ستايش بزرگان ادب برخوردار شد و رو به ترقي نهاد. در پترارك، عشق به فرهنگ و ادب كهن يونان و روم كه بر مبناي انساني قرار داشت، بسيار شديد بود. مطالعات او را در اين زمينه نمي‏توان مطالعات مردي محقق يا گردآورنده دانست، بلكه كوشش فاضل و اديبي است كه قصد دارد جهان از دست رفته‏اي را دوباره زنده كند. وي در اثر دو جلدي خود به نام زندگي در انزوا، زندگي در عالم انزوا را كه به بشر امكان مي‏دهد تا قواي معنوي و اخلاقي خود را تكامل بخشد ستايش مي‏كند. شاعر، زندگي در انزوا را در برابر زندگي پرمشغله و پر اضطراب قرار مي‏دهد كه به سبب جاه‏طلبي و هواي نفس، پيوسته دچار آشفتگي است. زندگي در تنهايى، انسان را به تفكرات مذهبي كه بيشتر جنبه فلسفي دارد، هم‏چنين به لذت بردن از طبيعت وا مي‏دارد. علاوه بر آن، ادبيات و زندگي، از نظر پترارك در زمينه بشر دوستي با يك‏ديگر تلفيق مي‏يابد. پترارك در طي سال‏هاي پس از آن، منظومه افريقا در نه جلد، ديوان پيروزي و قطعه شعرهاي روستايى را سرود. اما مهم‏ترين اثر پترارك، نامه‏ها نام دارد كه در 24 جلد به نگارش درآمد و اين نامه‏ها، مدارك بسيار پرارزشي در تاريخ فرهنگ اروپا به شمار مي‏آيد. پترارك از نظر تبحّر در علوم ادبي و پيروي از زبان و ادبيات باستاني يونان و روم، پيشواي نهضتي فرهنگي است كه سراسر جهان را فرا گرفت. از نظر شعر، پترارك، قالب غنايى و سنتي شعر را تكميل كرد. پترارك قدرتي بلامنازع در فرهنگ و ادب عصر خود به شمار آمده و به نحو قاطعي در تعيين راه ذوق و سليقه زندگي معنوي دوره رنسانس نفوذ داشته است. به طوري كه پترارْكيسْمْ، تمايل شاعرانه‏اي است در پيروي از اشعار پتراركْ كه ابتدا در ايتاليا و سپس در اروپا تا قرن شانزدهم ميلادي رواج داشته است. به طور كلي، افكار پترارك بر ضد افكار قرون وسطي بود. وي در بسياري از علوم خصوصاً تاريخ و باستان‏شناسي مطالعاتي داشت و سبك خاصي كه آميخته با سبك نويسندگان قديم و معاصر بود، به وجود آورد و غزلياتي به زبان عاميانه سرود. وي محقق و مورخي بزرگ و صاحب مطالعات زياد در كتب خطي قديم و يكي از مبرّزترين افراد بشر دوست در عصر تجدد بود. پترارك عقيده داشت كه نبايد پيوسته به فكر رستاخيز و آخرت بود بلكه بايد از زيبايى و لذت‏هاي زندگاني بهره‏مند شد. وي با سنن و عاداتْ، مخالفت مي‏كرد و مي‏گفت حقايق را بايد به وسيله مشاهده و پژوهش و استدلال كشف نمود. با داشتن اين عقايد، پترارك قهراً وجه اشتراكي با دوره‏هاي درخشان يونان و روم پيدا مي‏كرد. به اين جهت كوشيد تا فرهنگ باستان را زنده كند و در آثار خود و كتاب‏هايي كه در ادبيات و نقد شعر و اخلاق نوشت، اوج گذشته را ظاهر سازد. فرانچسكو پترارك سرانجام در 21 نوامبر 1374م در هفتاد سالگي درگذشت و در معبد بزرگي در رُم كه افراد برجسته را در آن تجليل مي‏كردند، مدفون شد.