اعتدال: سامانه انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات دیروز شنبه با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات رونمائی شد.
این سامانه بعد از یک دوره آزمایشی 45 روزه فعالیت خود را بطور رسمی آغاز کرد.
اکنون 140 کشور جهان موضوع دسترسی آزاد مردم به اطلاعات را اجرائی کرده و 90 کشور هم بدنبال اجرابی کردن این قانون هستند.
زیرساخت هائی که امروز در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تهیه شده و از طرفی هماهنگی ها و اقدامات لازم ایجاد شده توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، دسترسی آحاد شهروندان را به اطلاعات فراهم کرده است.
ماده یک آیین‌نامه‌ اجرائی ماده (8) قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات توضیح می‌دهد: هر شخص حقیقی یا حقوقی ایرانی می‌تواند درخواست خود برای دسترسی به اطلاعات را به صورت برخط از طریق درگاه الکترونیک حقیقی با ثبت‌نام در سامانه به آدرس foia.iran.gov.ir و ایجاد حساب کاربری، پیشخوان دولت الکترونیک، پست یا مراجعه‌ حضوری به واحد اطلاع‌رسانی مؤسسه‌ درخواست‌ شونده، تسلیم کند.
براساس ضوابط موجود درخصوص استفاده از این سامانه و دسترسی به اطلاعات، کاربر درخواست خود را از طریق فرم مربوطه که به تصویب کمیسیون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات رسیده است، تکمیل و ارسال می‌کند.
دستگاه‌ها 10 روز مهلت دارند اطلاعات مورد نظر شهروندان را بدهند و در صورتی که این زمان به تأخیر بیافتد، شهروندان در همین سامانه، شکایت خود را ثبت می‌کنند تا از طریق کمیسیون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات پیگیری شود.
مطابق آیین ‌نامه اجرائی این قانون، تمامی پاسخ‌های دستگاه‌ها به شهروندان، همزمان در سایت نیز منتشر خواهد شد مگر اینکه حاوی اطلاعات شخصی باشد.
مطابق آیین نامه اجرائی این قانون، ارائه درخواست به دو شکل مراجعه حضوری به دستگاه یا از طریق سامانه الکترونیکی خواهد بود و پاسخ دستگاه به یکی از چهار شکل (مراجعه حضوری، ایمیل، پست یا کارپوشه ملی ایرانیان) به انتخاب متقاضی است.
در مرحله بعدی، دفاتر پیشخوان دولت هم به عنوان محل دریافت درخواست‌ها اضافه خواهد شد.
در آیین رونمائی از سامانه انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات که در سالن سینمائی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد، اعضای کمیسیون دسترسی به اطلاعات، سخنگوی وزارت امور خارجه، رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، حسین انتظامی معاون امور مطبوعاتی وزیر ارشاد و دبیر کمیسیون دسترسی به اطلاعات، سید مرتضی موسویان مشاور وزیر و رئیس مرکز فناور یاطلاعات و رسانه های دیجیتال حضور داشتند.

*   *  وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی: مردم صاحبان اطلاعات و حکومت امانتدار آن است
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: مردم صاحبان اصلی اطلاعات هستند و نظام های حکومتی امانتدار این اطلاعات محسوب می‌شوند.
به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سیدرضا صالحی امیری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در آیین رونمایی از سامانه انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات با تاکید بر این مطلب افزود: در مباحث جدید قدرت ملی عواملی مانند دیپلماسی، رسانه، مغز و نیروی انسانی و تکنولوژی و اطلاعات را شاخص های مهم آن برمی‌شمارند.
وی گفت: اطلاعات به عنوان یکی از عوامل قدرت محسوب می‌شود. هر فردی که به آن دسترسی داشته باشد می‌تواند صاحب قدرت شود. بنابراین از این منظر مردم صاحبان اطلاعات و حکومت امانتدار آن است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: مردم به عنوان مصرف کننده اصلی اطلاعات به شمار می‌آیند و تحدید اطلاعات مغایر با مبانی قانونی و حکمرانی است.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به برخی شاخص های حکمرانی خوب، افزود: امروزه شاخص های قانون مداری، شفافیت، سرمایه اجتماعی و مبانی حکمرانی خوب مورد توجه است.
صالحی امیری در عین حال تصریح کرد: یکی از شاخص های حکمرانی خوب در جامعه امروز، میزان دسترسی آزاد به اطلاعات از سوی مردم است. دسترسی آزاد به اطلاعات الزاما در چارچوب قانونی وظایف دولت به تنهایی نیست، بلکه همه اجزای حاکمیت از جمله قوای مقننه و قضاییه را نیز در برمی گیرد.
وی با طرح پرسش «چرا شفافیت و در مقابل آن چرا فساد»، اظهار کرد: شفافیت نورافکنی است که فضای تاریک را برای همه روشن می‌کند. دولت هایی که حیاط خلوت دارند در آن ها میل به فساد گسترده است. شفافیت در فضای تاریک و دسترسی مردم به اطلاعات نوعی عدالت اطلاعاتی محسوب می‌شود.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت تدبیرو امید ادامه داد: عدالت در توزیع اطلاعات و دسترسی آزاد به اطلاعات یکی از شاخص هایی است که از اهمیت زیادی برخوردار است.
وی تصریح کرد: حق نداریم اطلاعات را محدود کنیم. وظیفه ما ایجاد شرایطی برای دسترسی مردم به اطلاعات در چارچوب قانون است. اگر به دموکراسی در کشور که مبتنی بر مردم سالاری دینی و اندیشه های امام (ره)، مقام معظم رهبری و انقلاب اسلامی است، اعتقاد داریم، باید بدانیم که دسترسی آزاد به اطلاعات جزو اصول آزادی است.
صالحی امیری با اشاره به مزیت های راه اندازی سامانه انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات برای پژوهشگران، گفت: بسیاری از اطلاعات در کشور وجود دارد که مربوط به قرن های گذشته است که با در اختیار گذاشتن آن ها از طریق سامانه انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات به پژوهشگران کمک های بسیاری به آن ها می‌شود.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در پایان دسترسی آزاد به اطلاعات را یکی از شاخص های ارزیابی جایگاه ملی کشورمان در دنیا دانست.
همچنین در حاشیه این آیین وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در جمع خبرنگاران گفت: سامانه انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات در چارچوب قانون ایجاد شده است و قانونگذار کمیته ای را برای تدوین آیین نامه آن تعیین کرده است.
وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر سیاست های وزارتخانه متبوعش در حوزه موسیقی نیز افزود: جامعه به موسیقی نیاز دارد. این هنر امری بدیهی است و ابعاد مختلفی از جمله سنتی، نواحی و آیینی دارد.
وی ادامه داد: سیاست وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بر تقویت این هنر در عین رعایت قوانین و نظارت بر آن استوار است. نظارت با هدف حذف حواشی و رفع اشکالات موجود است. این وزارتخانه در زمینه موسیقی چارچوب های مشخص و گروههای نظارتی متخصص دارد.
بر اساس این گزارش آیین رونمایی از سامانه انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات پیش از ظهر امروز با حضور وزرای فرهنگ و ارشاد اسلامی و ارتباطات و فناوری اطلاعات و سخنگوی وزارت امور خارجه در سالن سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد.
در این آیین حسین انتظامی معاون امور مطبوعاتی، سمعی و بصری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گزارشی از روند چگونگی شکل گیری این سامانه ارائه داد.

*  *  رونمایی سامانه دسترسی آزاد به اطلاعات، آغاز یک حرکت جدید است
همچنین سیدرضا صالحی امیری - وزیر ارشاد - در حاشیه برگزاری این مراسم، با بیان این‌که سیاست وزارت ارشاد، تقویت حوزه موسیقی و در عین حال، نظارت بیشتر است، گفت: تاکید ما در توسعه موسیقی، مبتنی بر نیازهای جامعه و همزمان اعمال نظارت برای کاستن و حذف حواشی است.
او ادامه داد: ما معتقدیم موسیقی در ایران جهت‌گیری درستی دارد، اما مواردی دارای اشکال است که باید در جهت رفع آن‌ها برآییم. چارچوب نظارت بر موسیقی، آیین‌نامه مصوب و قانونمند دارد. گروه‌های نظارتی نیز به وظایف خود عمل می‌کنند.
صالحی امیری با اشاره به پیگیری‌های وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، حوزه معاونت مطبوعاتی و رسانه‌ای و کمک سایر دستگاه‌های ذی‌ربط، گفت: سامانه دسترسی آزاد به اطلاعات، امروز رونمایی شد و این اتفاق آغاز یک حرکت جدید است، زیرا از جمله شاخص‌هایی که برای دولت‌ها و حکمرانی خوب تعریف می‌کنند، دسترسی آزاد به اطلاعات است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به پیام رونمایی از این سامانه، اظهار کرد: این سامانه نشان می‌دهد مردم صاحب اطلاعات و دولت امانتدار اطلاعات مردم است. ما براساس قانون و باورهای جامعه اسلامی معتقدیم، مردم حق دسترسی به اطلاعات دارند و ما موظفیم زمینه‌ها و بسترهای لازم دسترسی را فراهم کنیم.
وی با بیان این‌که این کار با مدتی تحقیق همراه بود، افزود: با همت وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و سایر نهادها، امروز این سامانه راه‌اندازی شد، در آینده‌ای نزدیک نیز ارزیابی عملکرد دستگاه‌ها به اطلاع ملت خواهد رسید.
صالحی امیری بیان کرد: از امروز می‌توانیم رسما اعلام کنیم، یکی از اهداف انقلاب اسلامی که دسترسی آزاد همه ملت بدون محدودیت به اطلاعات بود، فراهم شده و آن چیزی که در گذشته به‌عنوان رانت یا دسترسی محدود به اطلاعات بود، امروز برداشته شده است و ما شاهد فصل جدیدی در دموکراسی و مردم‌سالاری خواهیم بود.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پاسخ به سوالی مبنی بر وجود محدودیت‌هایی در مسیر دسترسی آزاد به اطلاعات، گفت: آن چیزی که در این سامانه انجام شد، در چارچوب قانون است. ما مجاز نیستیم براساس تفسیر شخصی خود، اقدامی انجام دهیم. قانونگذار چارچوب را تعریف و کمیته‌ای را برای تدوین آیین‌نامه مشخص کرده است و جلساتی برای آن تشکیل شده که نهایتا نرم‌افزار و سخت‌افزار آن توسط وزارت ICT به سامان رسیده است. امروز بیش از هر زمان، به آغاز کار نیاز داریم و بعد از آن، ارزیابی عملکرد و این‌که اگر اشکالی وجود داشت، نسبت به رفع آن اقدام شود.