سريال «الماس نتراشيده» از شبكه 2 سيما در حال پخش است .
ماجراجويي در ايرلند .
جام جم آنلاين: «الماس نتراشيده» يك مجموعه درام تلويزيوني محصول شبكه بي‌بي‌سي است كه رابرت جونز، نويسنده قصه اصلي آن است. اين مجموعه سال 2007 تهيه و پخش شد و تماشاگران انگليسي و اروپايي استقبال خوبي از 6 اپيزود آن كردند.
يكي از شبكه‌هاي تلويزيوني فرانسه هم در توليد مجموعه همكاري كرد و كل صحنه‌هاي آن در ايرلند فيلمبرداري شد. صنعت هنر و سرگرمي ايرلند الماس نتراشيده را يكي از محصولات تلويزيوني خود مي‌داند و از آن به عنوان يك محصول مشترك با انگلستان اسم مي‌برد.
كانر مولن نقش اصلي مجموعه را بازي كرده و در آن در نقش آيدان دوهرتي ظاهر شده است. استنلي تاونزند، لورين پيلگينتن و ايمون موريسي ديگر بازيگران اين درام خانوادگي و اجتماعي هستند. رابرت جونز خالق مجموعه فيلمنامه 6 قسمت آن را با همكاري 2 نويسنده ديگر نوشت و سايمن مسي و درمونت بويد كارگردانان آن هستند. در خط اصلي قصه مجموعه در سايت الماس نتراشيده آمده است: «يك پدر، يك پسر، يك اسب» همين جمله كوتاه حال و هواي كلي قصه مجموعه را تعريف و مشخص مي‌كند كه درباره چه موضوعي است و تماشاچي بايد در انتظار ديدن چه چيزي باشد. فضاي روستايي و نيمه‌شهري زيبا و چشم‌نواز ايرلند، محل اصلي رخدادهاي قصه‌اي است كه قصد دارد بينندگان خود را درگير يك موضوع گرم و عاطفي كند.
يك پدر، يك اسب
وقتي نام موجودي به نام اسب به ميان مي‌آيد، بلافاصله مي‌توان مسابقات اسب‌سواري را مجسم كرد. تجسم چنين مسابقاتي به خودي خود نام پول و سرمايه‌گذاري را مطرح مي‌كند و اين سوال مطرح مي‌شود كه در دل چنين قصه و رويدادهايي چگونه مي‌توان يك خانواده و مسائل و مشكلات آنها را مورد بحث و بررسي قرار داد. چنين دستمايه‌اي مي‌تواند باعث خلق يك درام درخشان خانوادگي و اجتماعي شود. آيدان شخصيت محوري قصه مجموعه جواني است كه به كار تعليم اسب‌ها اشتغال دارد. او مردي مستعد و پرتلاش است كه حرفه خود را بسيار دوست دارد، اما در آستانه ورشكستگي است. آيدان مجبور به مقابله با همسايه ثروتمند خود آقاي استنلي كاريك (استنلي تاونزند) است. رقابت اين دو با ورود يك اسب جوان به زندگي آيدان وارد مرحله تازه‌اي مي‌شود. اين اسب بشدت خطرناك است و مي‌تواند عواقب بدي براي آيدان داشته باشد. اما مشكلات بعدي زماني خود را نمايان مي‌كنند كه پسر نوجواني هم از راه مي‌رسد و مدعي مي شود فرزند آيدان است. اسب خطرناك و اين پسر نوجوان، زندگي و فعاليت اجتماعي آيدان را وارد مسير تازه و ناشناخته‌اي مي‌كنند كه خود او هم اطلاعي از آينده و عاقبت آن ندارد. در شرايطي كه آيدان خود را در بن‌بست مي‌بيند، يولاندا (با بازي لورين پيلگينتن) همسر واقع‌بين كاريك به كمك آيدان مي‌آيد. او مدعي است مي‌تواند وضعيت سخت آيدان را تغيير داده و دگرگون كند.
رابرت جونز خالق مجموعه مي‌گويد: «زمان نگارش فيلمنامه مي‌دانستم بايد بخش و وجه اصلي كار را روي رابطه آيدان با جونا پرايس (با بازي بن ديويس) بگذارم. جونا پسربچه‌اي است كه در يك محيط انگليسي بزرگ شده و حالا به ايرلند آمده تا بگويد پسر آيدان است و مي‌خواهد با او زندگي كند. جونا فرزندي است كه آيدان هيچ وقت تصورش را هم نمي‌كرد كه ممكن است وجود داشته باشد. در كنار اين موضوع، مي‌توانستم بهتر و دقيق‌تر روي مسائلي مثل اصطبل‌داري و پرورش اسب و مسابقات اسب‌سواري فوكوس كنم. 2 همكار فيلمنامه‌نويسم هم طرح‌هاي خوبي براي بهتر و پربارتر شدن قصه دادند و يكسري قصه و ماجراي فرعي خلق كردند. اين قصه‌هاي فرعي از يك‌سو بر جذابيت حال و هواي كلي كار افزودند و از سوي ديگر، بحث معرفي شخصيت‌هاي اصلي قصه را كامل كردند. شخصيت‌هاي محوري ماجرا در كنار موضوع اصلي قصه مجموعه، با يكسري ماجراهاي كم‌اهميت‌تر هم روبه‌رو مي‌شوند و تلاش مي‌كنند تا آنها را به شكلي مثبت حل كنند. در عين حال، اين قصه‌هاي فرعي به نوعي در ارتباط با قصه و ماجراي اصلي هم هستند.»
تلويزيون براي قصه‌گويي بهتر است
جونز از فيلمنامه‌نويسان فعال و درجه يك تلويزيوني است كه فعاليت نويسندگي خود را از سال 1992 با يك مجموعه موفق و پربيننده تلويزيوني به نام «بيل» شروع كرد. موفقيت بالاي اين درام جنايتكارانه پليسي باعث شد تا فصل‌هاي بعدي آن هم ساخته شود و نمايش آن تا سال 2006 ادامه پيدا كند. خالق اصلي قصه اين مجموعه موفق جف مك كوئين بود كه از جونز دعوت كرد تا اپيزودهاي زيادي از اين كار را بنويسد. با فرصتي كه مك‌كوئين براي جونز فراهم كرد، وي توانست خيلي سريع نام خود را به عنوان يك فيلمنامهنويس مستعد و قوي مطرح كند. جونز از آن زمان با بيش از 15 مجموعه تلويزيوني به عنوان فيلمنامهنويس و خالق قصه همكاري كرد. آخرين كار تلويزيوني او يك فيلم سينمايي تلويزيوني به نام «لنون عريان» است كه قصه شرح حال گونه و درام آن، نگاهي به زندگي و فعاليت‌هاي هنري جان لنون در اواخر دهه 60 ميلادي دارد.
نكته: الماس نتراشيده به مدت 2 ماه در نقاط مختلف ايرلند فيلمبرداري و به گفته تهيه‌كنندگانش حدود 11 ميليون دلار صرف توليد آن شد
به گفته اين خالق و فيلمنامهنويس موفق: «در تلويزيون بهتر از سينما مي‌توان يك قصه را به صورت كامل تعريف كرد. شما زمان بيشتري را در اختيار داريد و مجبور نيستند يكسري جزئيات ضروري را از متن نوشته خود حذف كنيد. از آن چيزي كه به عنوان آب بستن به قصه فيلمنامه اسم مي‌برند متنفرم و وقتي مي‌شنوم كه قصه فيلمنامه‌هاي مجموعه‌هاي تلويزيوني بي‌مورد بسط و گسترش داده مي‌شود متاسف مي‌شوم. به اعتقاد من در يك كار تلويزيوني بايد به اندازه لازم صحبت كرد، نه بيشتر و نه كمتر. به همين دليل است كه زمان و اپيزودهاي كارهاي من متفاوت هستند. هيچ وقت خودم را مقيد نمي‌دانم كه حتما بايد يك فصل مجموعه‌ام 13 قسمت باشد. اگر احساس كنم قصه‌ام مي‌طلبد كه آن را در اپيزود تعداد كمتر يا بيشتري تعريف كنم، دقيقا به همين شيوه عمل مي‌كنم. به همين دليل است كه مجموعه‌اي مثل الماس نتراشيده در 6 اپيزود تعريف مي‌شود و نه بيشتر. توان قصه مجموعه در اين حد بود و من قصد نداشتم اين توان را به هم بريزم.»
ضيافت باشكوه
سايمي مسي كه 4 اپيزود مجموعه را كارگرداني كرد، لوكيشن‌هاي جذاب ايرلند را يك ضيافت باشكوه هنري توصيف مي‌كند كه عوامل توليد آن مثل يك جمع خانوادگي هم كار فيلمبرداري را پيش بردند و هم اوقات خوب و لذتبخشي در آن دوران داشتند. الماس نتراشيده به مدت 2 ماه در نقاط مختلف ايرلند فيلمبرداري شد و به گفته تهيه‌كنندگانش حدود 11 ميليون دلار صرف توليد آن شد. حضور اسب‌ها در قصه مجموعه باعث شد تا كار توليد آن با دردسرها و مشكلاتي روبه‌رو شود. با وجود آن كه 2مربي حرفه‌اي اسب در كنار عوامل توليد بودند و كار هدايت اسب‌ها را در جلوي دوربين انجام مي‌دادند، ولي باز هم در صحنه‌هايي كه اين حيوانات حضور داشتند، اتفاقات پيش‌بيني نشده‌اي رخ مي‌داد كه كار فيلمبرداري را با وقفه‌هايي همراه مي‌كرد. در 2مورد خاص، اسب‌ها باعث جراحاتي بر روي 2 بازيگر اصلي مجموعه شدند كه البته خيلي جدي نبودند و كار به جاهاي وخيم نكشيد. سايمن مسي با يادآوري خاطرات روزهاي فيلمبرداري مي‌گويد: «كار با حيوانات جذابيت‌ها و دردسرهاي خاص خودش را دارد. شما در طول دوران فيلمبرداري مجبوريد كه به دليل طبيعت خاص و غيرقابل پيش‌بيني آنها، درصدي را به اين طبيعت و پيامدهاي آن اختصاص دهيد. حيوانات زبان شما را نمي‌فهمند و به صورت طبيعي آن‌گونه كه شما مي‌خواهيد عمل نمي‌كنند. براي همين، ما صحنه‌هايي را كه در آنها با حيوانات سر و كار داشتيم معمولا با 2 دوربين مي‌گرفتيم. در اين حالت، اگر يك دوربين صحنه مورد نظر را نمي‌گرفت، خيالمان راحت بود كه دوربين دوم آن را ضبط كرده است. اين كار ضريب اطمينان كار را بالا مي‌برد و مانع از استرس ما مي‌شد، در عين حال، سعي داشتم در صحنه‌هاي حضور اسب‌ها، از نماهاي بازتر استفاده كنم. اگر اسب‌ها حركت مي‌‌كردند و اين طرف و آن طرف مي‌رفتند، دوربين‌ها هم امكان تغيير و همراه شدن با اين جور حركات را داشت و مي‌توانست همچنان آنها را در كادر خود داشته باشد. در يك كلام بگويم، كار در مجموعه‌هايي كه حيوانات هم در آنها بازي دارند، اصلا قابل مقايسه با مجموعه‌هاي ديگر نيست.» اين صحبت را كارگرداني مي‌كند كه از سال 1990 همكاري نزديكي با دنياي تلويزيون داشته و تا به حال بيش از 24 مجموعه در ژانرهاي مختلف را ساخته است.
مدافعين حقوق حيوانات در يك سريال
منتقدان تلويزيوني از الماس نتراشيده استقبال خوبي كردند و سازمان‌هاي مدافع حقوق حيوانات هم آن را يك قصه درام مقبول ارزيابي كردند كه رابطه خوب و صميمي انسان و اسب را به نمايش مي‌گذارد.
بازي‌هاي مجموعه روان و طبيعي است و نوع بازي و واكنش حيوانات آن، تعجب تماشاگران تلويزيوني را برانگيخت. با آن كه قصه مجموعه نگاهي لطيف و حساس به رابطه پدر و فرزندي دارد، ولي رابطه انسان و حيوان هم به موازات آن در دل قصه حركت مي‌كند. البته سازندگان مجموعه اصرار دارند كه نبايد ارتباطي بين اين دو نوع رابطه موجود در قصه الماس نتراشيده را جستجو كرد يا شباهت‌هايي را در اين رابطه مثال زد. كانر مولن بازيگر نقش آيدان متولد سال 1962 و اهل دوبلين، خود يكي از مدافعان حقوق حيوانات است و يكي از دلايل مهم بازي در «الماس نتراشيده» را فيلمنامه آن مي‌داند كه در ارتباط با حيوانات است. اين بازيگر مطرح تلويزيوني فعاليت هنري خود را از سال 1989 شروع كرد و تا به حال در بيش از 40 مجموعه ايفاي نقش كرده است.
از معروف‌ترين كارهاي او بجز الماس نتراشيده بايد از درام پزشكي «هالبي‌سيتي» اسم برد كه از موفق‌ترين مجموعه‌هاي تلويزيوني انگليسي يك دهه اخير بوده است. او در اين مجموعه در نقش يكي از شخصيت‌هاي مهم قصه ظاهر شد كه به نوعي حالت ضدقهرمان داشت. او كه همكاري خود را با اين پروژه از سال 2007 شروع كرد (پخش مجموعه از سال 1999 آغاز شد و هنوز پس از پخش 379 اپيزود از آن، نمايش تلويزيوني‌اش ادامه دارد) يك سال بعد به دليل اختلاف با سازندگان مجموعه، همكاري با آنها را متوقف كرد. اين اتفاق در شرايطي رخ داد كه شخصيت مولن در مجموعه بسيار مورد توجه تماشاگران و طرفداران آن قرار گرفته بود. با قطع همكاري مولن با «هالبي‌سيتي» سازندگان آن مجبور به ايجاد تغييراتي در قصه شدند و كاراكتر مولن با دستگيري توسط پليس و زنداني شدن در زندان ايالتي، از مجموعه خارج شد. با وجود استقبال خوب تماشاگران و نظر مثبت منتقدان، الماس نتراشيده صاحب فصل‌هاي بعدي نشد. اين در حالي است كه هم منتقدان و هم تماشاگران بر اين تصور بودند كه بي‌بي‌سي دنباله اين مجموعه را توليد خواهد كرد، اما سخنگوي بي‌بي‌سي در گفت‌وگويي با اينديپندنت گفت: «چنين اتفاقي رخ نخواهد داد. با وجود استقبال تماشاگران و نقدهاي خوب منتقدان، الماس نتراشيده نتوانست توقع و انتظارات ما را برآورده كند.»
سايت آي‌ام‌دي‌بي / مترجم: كيكاووس زياري