جام جم: مدتي است وقتي صبح‌ها از خواب بيدار مي‌شوم يا كار سنگيني انجام مي‌دهم، كمرم بشدت درد مي‌گيرد. به پزشك مراجعه كرده‌ام، ظن تشخيص وي ديسك كمر بوده است. اين سخن بسياري از بيماراني است كه هنوز براي درمان درد كمر خود به پزشك مراجعه مي‌كنند.
طي تحقيقات به عمل آمده، خوشبختانه بيماران در اين گروه از بيماري، مشكل خاصي ندارند و با بسياري از امكانات و وسايل (تشخيصي، درماني)‌ مي‌توان ضايعه را كمرنگ و تا حدي از بين برد.

پروفسور فرهاد فريد، جراح ارتوپد و فوق‌تخصص طب ورزشي و رئيس انجمن ‌GIMOS (ايران و آلمان)‌ در گفتگو با «جام‌جم» مي‌گويد: ديسك غضروفي است كه بين 2 مهره قرار گرفته است و همچون فنري از فشار مهره بالايي كمر به مهره پاييني جلوگيري به عمل مي‌آورد.

به گفته اين پزشك متخصص، ديسك در ناراحتي‌هاي مختلف به خاطر ورزش، چاقي، تصادفات، موارد مادرزادي، جابه‌جايي مهره‌ها، آرتروز و بالا بودن سن، خاصيت ارتجاعي خود را از دست مي‌دهد و مقدار آب موجود در آن كم و ارتفاعش كاهش مي‌يابد و در نتيجه دو مهره به هم نزديك مي‌شوند.

همچنين وي مي‌افزايد: اين ساختار باعث جلوگيري از افتادن ديسك در نخاع و فشار روي اعصاب و در نهايت جلوگيري از اختلال اعصاب و فلج قسمتي از عصب مي‌شود.

علائم باليني بيماري

از علائم باليني اين بيماري مي‌توان به كمردردهاي مزمني كه نزديك 55 درصد افراد جامعه را شامل مي‌شود، اشاره كرد.

به گفته اين فوق‌تخصص طب ورزشي، وقتي ديسك جلو بيفتد، باعث تنگي نخاع مي‌شود كه در برخي از مواقع منجر به پاره شدن پرده ديسك و افتادن محتويات ديسك به روي نخاع مي‌شود كه در اين حال با تكنيك‌هايي كه وجود دارد، بيمار مورد عمل جراحي قرار مي‌گيرد.

اين بيماري سن خاصي ندارد و مي‌توان زمان شروع آن را از 18 سالگي ذكر كرد. شايان ذكر است در ميان ورزشكاران، اسب‌سواران، بازيكنان فوتبال، بارفيكس، خرك، بادي بيلدينگ، كشتي و وزنه‌برداران بيش از سايرين گرفتار اين بيماري مي‌شوند.

يك تكنيك جديد

«قسمتي از جلوافتادگي‌هاي ديسك با ورزش‌هاي مختلف آب‌درماني، فيزيوتراپي، الكتروتراپي و...» قابل درمان هستند. پروفسور فريد ضمن اشاره به اين مطلب مي‌افزايد: اگر اين روش‌هاي درماني پس از 3 الي 4 ماه كارساز نباشد و كمردرد بيمار مزمن شود، بايد تصميمات ديگري براي آن انديشيده شود.

كمردردهاي شديد و گرفتاري مهره‌هاي 4 و 5 باعث فشار به عصب و كشيده‌شدن بيماري به يك پا و گاهي تا زانو و انگشتان پا از علايم محسوس در ديسك كمر است.

به گفته اين جراح ارتوپد جراحي‌هايي كه تاكنون براي بيماري ديسك صورت مي‌گيرد از طريق نخاع و يا در صورت كم‌بودن فضا، برداشتن قسمتي از مهره است كه در تكنيك‌هاي جديد درماني (همانند جايگذاري يك دكمه يا جك از پشت ستون فقرات بدون باز كردن نخاع) فاصله ايجاد شده فتق ديسك (ديسك جلوافتاده) بالاي 87 درصد، به جاي خود باز مي‌گردد كه پس از درمان آن، امكان عود بيماري بسيار كم مي‌شود.

رئيس انجمن GIMOS مي‌افزايد: پس از گذشت 5 سال از چنين تكنيكي در درمان ديسك كمر، طي 800 عمل جراحي انجام شده، نزديك به 90 درصد از بيماران بهبود يافته‌اند، مگر اين‌كه تصادف و يا حوادث غيرمترقبه‌اي رخ بدهد.

وي يادآور مي‌شود: با عدم درمان به موقع اين بيماري به مرور زمان آب ديسك كم و كمتر مي‌شود و فتقي كه جلو افتاده، پس از گذشت زماني، پاره مي‌شود و محتويات آن به روي نخاع مي‌افتد ولي با به‌كار‌گيري تكنيك جديد در اين بيماري 90 درصد از بيماري قابل درمان مي‌شود، چرا كه در اين عمل جراحي به دو مهره و ديسك وسط آنها هيچ آسيبي وارد نمي‌شود و از آنجايي كه برش بسيار كوچك (cm 43) است، عضله و تاندون‌هاي دور مهره، متوجه آسيب‌ زيادي نمي‌شود.

آمارها نشان مي‌دهند كه پس از عمل جراحي ديسك كمر، بسياري از بيماران مجددا دچار درد كمر مي‌شوند. دكتر فريد با اشاره به اين‌كه پس از انجام عمل جراحي در واحدهاي حركتي اختلاف ايجاد مي‌شود يادآور مي‌شود؛ ممكن است در عمل‌هاي جراحي سنتي، كمردردهاي حاد از بين بروند ولي با سرد و گرم شدن هوا، خم و راست شدن و ... فرد دوباره درد را در ناحيه ديسك حس مي‌كند چرا كه اين واحد براي هميشه از بين رفته است.

بهترين توصيه

در پايان اين فوق‌تخصص طب ورزشي تصريح مي‌كند، كه با ورزش و تغذيه سالم مي‌توان از بروز چنين بيماري پيشگيري كرد، چرا كه هميشه پيشگيري بهتر از درمان است.