جام جم آنلاين: از هر 10 ايراني 3 نفر به كبد چرب مبتلا هستند و اين آمار، زنگ خطرها را درباره شيوع گسترده اين بيماري در جامعه به صدا درآورده است زيرا گرچه ممكن است اين بيماري در ابتدا عوارضي در بدن ايجاد نكند، اما اگر به آن رسيدگي نشود ميتواند به التهاب و نارسايي جدي كبدي منجر شود.
به گزارش جامجم، كبد عضوي حياتي در بدن است كه وظيفه اصلي آن، كنترل سوخت و ساز چربيهاست. در هر 100 گرم از بافت كبد، 5 گرم چربي وجود دارد و زماني فرد به بيماري كبد چرب مبتلا ميشود كه ميزان چربي ذخيره شده در بافت كبد از اين مقدار بيشتر شده باشد.
دكتر ستار جعفري، فوق تخصص بيماريهاي كبد و گوارش در گفتوگو با جامجم هشدار ميدهد: براساس آمارهاي منتشر شده از سوي وزارت بهداشت، ميزان ابتلا به بيماري كبد چرب در جامعه افزايش يافته است كه دليل اصلي آن افزايش شيوع چاقي، ديابت، كمتحركي و رژيم غذايي نامناسب و پركالري است.
بررسيهاي علمي نشان ميدهد شيوع ابتلا به كبد چرب در زنان و مردان يكسان است، و احتمال دارد در هر سني ظاهر شود اما در 40 تا60 سالگي بيشتر رخ ميدهد.
اين فوق تخصص توضيح ميدهد: چربي كبد را ميتوان به 3 نوع تقسيم كرد. نوع اول اين بيماري كبد چرب ساده است كه علامتي ندارد و بيمار مبتلا به آن فقط با انباشت چربي در كبد مواجه است، اما هنوز اختلالي در عملكرد اين عضو وجود ندارد. اين بيماري كاملا بيعلامت است و اغلب بيمار متوجه آن نميشود.
به گفته دكتر جعفري وقتي چربي كبد از حدي بيشتر ميشود بيمار به اختلال كبد چرب ملتهب و حتي هپاتيت مبتلا ميشود و پس از مدتي امكان دارد بيمار دچار نارسايي كبد شود كه به آن سيروز كبدي ميگويند و علت اصلي آن كبد چرب اوليه است.
چه كساني بايد نگران باشند؟
اصولا كساني كه قطر دور شكم آنها افزايش مييابد بيشتر در معرض خطر ابتلا به كبد چرب هستند. دكتر جعفري ميگويد: حدود 70 درصد بيماران مبتلا به كبد چرب چاق هستند و از آنجا كه چاقي در جامعه ايراني حتي در سنين پايين رو به گسترش است شيوع اين بيماري هم در حال افزايش است.
او از رژيم نادرست غذايي بسياري از خانوادههاي ايراني انتقاد ميكند و تاكيد دارد: استفاده بيش از اندازه از غذاهاي پركالري يكي از عوامل چاقي است، چراكه وقتي افراد اين انرژي را مصرف نميكنند، چربيها اطراف شكم و سلولهاي كبدي ذخيره ميشوند و عملكرد اين عضو حياتي را با مشكل مواجه ميكنند.
دكتر جعفري درباره علائم بيماري كبد چرب ساده ميگويد: كبد چرب ساده معمولا به شكل اتفاقي كشف ميشود و 70تا 80 درصد بيماران مبتلا به آن نشانهاي ندارند و براي بيماريهاي ديگر به پزشك مراجعه ميكنند و پزشك برحسب اتفاق متوجه بيماري آنها ميشود، اما گاهي احتمال دارد بيمار علاوه بر احساس خستگي، دردهايي روي ناحيه كبد هم داشته باشد.
به گفته وي، بهترين راه تشخيص اين بيماري نمونهبرداري از كبد است و گاهي حتي سونوگرافي هم كبد چرب را نشان نميدهد.
از سويي ديگر بدخوابي، رنگ زرد چهره و لكههاي پوستي، آب آوردن شكم و.... كه به باور عمومي نشانهاي از درست كار نكردن كبد هستند معمولا در مراحلي ظاهر ميشوند كه كبد ملتهب شده باشد و شكل كبد چرب ساده را پشت سر گذاشته باشد بنابراين نبايد براي اثبات بيماري كبد چرب ساده منتظر ظهور اين علائم شد.
شما هم نگران شدهايد و دلتان ميخواهيد بدانيد دچار كبد چرب هستيد يا نه؟ اين فوق تخصص بيماريهاي كبد و گوارش هشدار ميدهد: چاقها، مبتلايان به ديابت تيپ 2 ،مبتلايان به برخي اختلالات در ميزان چربيهاي خون بخصوص تريگليسيريد يا نارساييهاي قلبي، الكليها، مبتلايان به سوء تغذيه، كساني كه به سرعت و غيراصولي لاغر شدهاند و كساني كه برخي داروها مانند كورتون و ضدتشنج مصرف ميكنند، در خطر ابتلا به كبد چرب قرار دارند.
مبتلايان چه كنند؟
چرا آنقدر غمگين شدهايد، پزشك تشخيص داده است كه كبد شما چرب است؟ دنيا كه به آخر نرسيده است شما ميتوانيد با رعايت اصولي ساده مشكلتان را برطرف كنيد.
دكتر جعفري با اشاره به اين كه بيماري كبد چرب كاملا قابل برگشت و قابل درمان است، ميگويد: اگر كبد چرب ساده دير شناخته شود آن وقت درمانش بسيار دشوار يا غيرممكن ميشود.
جعفري ميگويد: متاسفانه وقتي به مردم گفته ميشود دچار كبد چرب شدهاند تصور ميكنند بايد چربي خوردن را متوقف كنند، در حالي كه ما بيشتر انرژيمان را از كربوهيدراتهايي مثل نان سيب زميني شكر و قند ميگيريم و اگر اين مواد انرژي زا براي توليد اننرژي مصرف نشوند به چربي تبديل خواهند شد بنابراين نهتنها بايد مصرف چربيها در رژيم غذايي كنترل شود، بلكه خوردن موادي مانند نان سيبزميني، ماكاروني و برنج بخصوص در شام بايد كمتر شود.
او ميافزايد: ورزش منظم داشته باشيد و مراقب باشيد كاهش وزنتان در ماه بيش از 3 كيلو نباشد.همچنين به گفته دكتر جعفري، اين باور كه لبنيات پرچرب خاصيت بيشتري دارند درست نيست و مبتلايان بايد از لبنيات كمچرب استفاده كنند.
اين فوق تخصص كبد و بيماريهاي گوارشي ميگويد: خوردن گوشت ماهي و ميوهها و سبزيهاي تازه هم به سلامتي كبد كمك ميكند. اما مبتلايان و حتي آنها كه در معرض خطر قرار دارند بايد از خوردن گوشتهاي پرچرب و غذاهاي آمادهاي مانند سوسيس و كالباس پرهيز كنند و سالاد را هم در وعدههاي غذايي خود بگنجانند.
او ميافزايد: اگر اصرار داريد همراه با چاي از مواد شيرين استفاده كنيد خرما و كشمش را جايگزين قند كنيد، چراكه خطر اين مواد براي كبد كمتر است.