جام جم آنلاين: از زمان هاي دور ، هم قبايل بدوي و هم ملل متمدن، آب را براي درمان به كار مي‌گرفتند. هيدروتراپي در گذشته توسط ايراني ها ، ژاپني‌ها ، مصري‌ها و يوناني‌ها با توجه به خواص بسيار آن مورد توجه بوده و فراوان استفاده مي‌شده است. شايد آسان‌ترين و راحت‌ترين وسيله‌اي كه ورزشكاران و مردم براي رفع خستگي، كسالت و به‌دست آوردن آرامش و راحتي از آن استفاده مي‌كنند آب باشد.
حتي حيوانات وحشي و اهلي دريافته‌اند، زماني كه بيمار ميشوند بايد آب بياشامند. مصرف صحيح آب نه تنها تندرستي ما را حفظ مي‌كند، بلكه در صورت از دست رفتن تندرستي يا بروز اختلال در آن از طريق پاكسازي مواد زايد از بدن، آن را باز مي‌گرداند.
البته آب درماني دركنار مزايا و فوايدي كه دارد، داراي مضراتي هم هست كه بايد به آنها توجه كرد. در ادامه با بيان فوايد آب درماني به مضرات و زيان‌هاي آن نيز پرداخته‌ايم.
طبقه‌بندي آب از نظر درجه حرارت
1ـ آب خنك‌تر از دماي بدن(37 درجه) اثر برانگيزنده، خنك‌كننده و محرك دارد.
2ـ آب گرم‌تر از بدن كه تقويت كننده، نيرو بخش و قدرت آفرين است.
3ـ آبي كه داغ است آرامش به وجود مي‌آورد و دردها را رفع مي‌كند، ولي ايجاد خستگي مفرط مي‌نمايد.
4ـ آبي كه اندكي از درجه حرارت بدن پايين‌تر است، يعني آب ولرم (27 تا 32 درجه) يا آب نه سرد و نه گرم (32 تا 35 درجه) هميشه سودمند و براي مصارف عمومي مناسب است.
چارچوب نظري آب درماني
ناخالصي‌هاي بدن، علت تمام بيماري‌هاست. درد، آواي طبيعت است كه به مغز هشدار مي‌دهد كه پناهگاه عضو، مورد تهاجم دشمن قرار گرفته است و براي دفع ميهمان ناخوانده ياري مي‌طلبد.
از آنجا كه علت اوليه تمام بيماري‌ها، باقي ماندن مواد مرضي در سيستم بدني است. باكتري‌ها ازاين مواد زايد تغذيه مي‌كنند. هيچ‌گونه باكتري‌اي در خون خالص اكسيژن‌دار و در مكاني كه اين مواد زايد يافت نمي‌شوند، نمي‌تواند رشد كند.
داروهاي شيميايي زهرآگين در چنين مواردي صرفا بيماري را كنترل مي‌كنند، ولي نمي‌توانند علت را رفع كنند. اين داروها متعاقبا صدمات شديدتري عارض مي‌كنند.
طبيعت درمان كننده بزرگي است، بنابراين راه‌حل ما در گرو همكاري با طبيعت در پاكسازي زوايد از طريق مصرف داخلي و خارجي، آب است كه سالم‌ترين، مطمئن‌ترين و بي‌آزارترين پاك‌كننده است.
بدن انسان سالم بيش از 60 درصد آب دارد كه درجه حرارت آن 37 درجه سانتي‌گراد است.
بدن روزانه مقداري آب از طريق پوست، شش‌ها، كليه‌ها و روده‌ها دفع مي‌كند و براي اين‌كه در تندرستي باقي بماند بايد مقداري آب خالص را از راه غذا و آشاميدني به بدن برسانيم.
فوايد آب و آب درماني
آب ماده بسيار مهم و حيات همه موجودات عالم به آن وابسته است و بدون اين ماده حياتي و مهم بيش از چند روز نمي‌توان زنده ماند. پس مي‌توان گفت از بزرگ‌ترين مزاياي آب، ادامه حيات و زنده ماندن است.
حال مي‌توان مزاياي ديگر آب را نيز مطرح كرد. به كمك آب مي‌توانيم هضم غذا را در بدن خود بهبود بخشيم و يبوست را كه منشأ بروز اغلب بيماري‌هاست برطرف كنيم. مي‌توانيم اجابت مزاج خود را فعال و جريان ادرار را منظم كنيم.
به كمك آب مي‌توان پوست را پاكسازي كرد و منافذ را براي تعريق باز نگه داشت و ميزان تعريق را وقتي بيشتر از حد باشد، كم كرد.
آب در داشتن خواب طبيعي و سالم بسيار اثر گذار است، چراكه به حفظ تعادل بدن كمك مي‌كند. از مزاياي ديگر آب آن است كه مي‌توانيم درجه حرارت را هنگام تب كم كنيم و درجه حرارت را در شرايط لرز و سرما بالا ببريم.
آب جريان خون را تسريع مي‌كند و التهاب و احتقان را در هر قسمت از بدن كاهش مي‌دهد و همچنين مي‌تواند از چركي شدن و ايجاد عفونت در قسمت‌هاي ملتهب جلوگيري كند و در ترميم ضايعات از قبيل زخم، بريدگي، سقوط، شكستگي ها، سوختگي‌ها و... موثر است. به كمك آب مي‌توان درد را به شيوه‌اي طبيعي و بدون داشتن اثرات ناگوار شايع داروهاي سمي آرام كرد.
مي‌توان گفت آب ماده‌اي است ازخود طبيعت كه مي‌تواند به طبيعت در ريشه‌كن كردن ناخالصي‌ها، سموم و... از بدن كمك كند.
از كاركردهاي ديگر اين ماده حياتي در بدن شفا بخشي آسيب‌هاي كبد، يرقان، سنگ صفرا، يبوست، قولنج، كهير، چاقي و بيماري‌هاي تحليل برنده است. مزاياي استفاده از آب فراوان است، اما مهم‌ترين مزيت آب درماني آن است كه اين روش بسيار ساده و طبيعي بوده و كاملا بي‌ضرر است و آثار بدي بر جاي نمي‌گذارد.
بيماري‌هايي كه با آب پيشگيري يا درمان ميشوند
بيماري‌هاي بسياري به كمك آب درماني قابل پيشگيري يا حتي قابل درمان هستند كه در اينجا ما به برخي از آنها اشاره مي‌كنيم.
استفاده از آب و آب درماني در پيشگيري و درمان ورم روده بزرگ و سردردهاي ميگرني بسيار موثر است. همچنين نوشيدن آب بخصوص آب ولرم و آب نمك در درمان گلودرد (آنژين) موثر است و به بهبود بيماري كمك مي‌كند، چراكه هنگام گلو درد فرد به طور مدام با خشكي گلو مواجه است.
مشخص شده كه آب درماني در پيشگيري و درمان بيماري ورم مفاصل (آرتريت) و پيشگيري و درمان بيماري فشارخون بالا و حتي كنترل و درمان چربي خون بالا نيز تأثير زيادي دارد.
توصيه مي‌شود براي درمان گرفتگي عضلات بويژه عضلات كشاله ران پس از جريان هواي گرم، بايد كشاله ران را شستشو داد يا دوش گرفت يا با اسفنج بدن را مرطوب كرد. در تحقيقات مشخص شده استفاده از آب و آب درماني در پيشگيري و درمان بيماري آسم يا تنگي نفس موثر بوده و مي‌تواند از ميزان حملات دراين بيماري بكاهد و همچنين پاشيدن آب بر بدن يا شستشو با آب سرد مي‌تواند از سرماخوردگي جلوگيري كند.
همچنين بيماري‌هايي از قبيل گال، كورك و دمل، كيست سرطان، زخم‌هاي خورنده، خنازير، لوپوس، سل، جذام، تپش قلب، روماتيسم، نقرس، ضعف جنسي نيز با آب قابل بهبود و تا حدي قابل درمان هستند.
بيشتر پزشكان معتقدند آب در درمان انواع كمردرد نيز موثر است و تنها 5 درصد از بيماري‌هاي ناحيه كمر به جراحي نياز دارند و بيشتر پزشكان استفاده از آب و استخر را توصيه مي‌كنند.
همچنين براي پيشگيري و درمان بيماري ديابت نيز مي‌توان از آب و آب درماني بهره جست. بايد گفت مناسب‌ترين زمان براي آب درماني پيش از صبح و قبل از رفتن به بستر خواب است.
يكي ديگر از مزاياي آب درماني، استفاده از آن براي پايين‌آوردن درجه حرارت بدن هنگام تب است؛ البته اشخاص حساس و ناتوان و كودكان را نبايد ابتدا با آب خيلي سرد معالجه كرد.
اگر آنها آب سرد را تحمل نمي‌كنند بايد آب گرم يا ولرم را به كار برد. ولي بايد آنها بتدريج به آب سرد عادت كنند و اين مساله مي‌تواند براي پايين افتادن درجه حرارت بدن، مرحله به مرحله براي حصول به نتايج موفقيت‌آميزتر موثر باشد.
مضرات مصرف زياد آب
به همان اندازه كه كم آب خوردن خطرناك است، زياده‌روي در نوشيدن آب هم سلامت را به خطر مي‌اندازد. در واقع حداكثر ميزان مجاز نوشيدن آب براي انسان‌ها حدود 2 ليتر است. (البته در ورزشكاران و در هواي خيلي گرم متفاوت است.) از سوي ديگر، در صورتي كه در مدت زماني كوتاه، مقدار بسيار زيادي آب نوشيده شود، فرد به اختلال پر آبي بدن دچار شده و در اين مورد احتمال گيجي، كما و حتي مرگ وجود دارد.
به عقيده پزشكان در صورتي كه فرد در هر 2 ساعت بيش از يك بار به دستشويي برود و سابقه بيماري خاصي نداشته باشد، به اين معناست كه بيش از حد آب نوشيده است.
البته نمي‌توان مقدار مشخصي آب براي نوشيدن روزانه تجويز كرد و اين مساله به فيزيك بدني و ميل افراد بستگي دارد.
در صورت مصرف خيلي زياد آب، ممكن است بدن دچار هيپوناتريومي شود. هيپوناتريومي نشانگر رقيق شدن مايعات بدن بر اثر افزايش آب نسبت به سديم كل بدن است.
علائم ويژه هيپوناتريومي (كمبود سديم در خون) عبارتند از تهوع، سردرد، بي قراري، گيجي، كاهش رفلكس‌ها و در نهايت تشنج و كما.
در صورتي كه هيپوناتريومي بدتر شود، تهوع باعث تحريك ترشح هورموني مي‌شود كه اين هورمون مسوول نگهداري آب در بدن است، در نتيجه آب كمتري دفع مي‌شود و بيمار وارد يك چرخه معيوب مي‌‌گردد. البته تمايز علائم هشداردهنده كاري مشكل است.
اگرچه نوشيدن مقدار زياد آب براي بدن ما خوب نيست، اما نبايد از نوشيدن 8 ليوان آب در روز مضايقه كنيد. آب بخش لازم و ضروري رژيم غذايي ماست.
با كاهش 2 درصد از منابع آب بدن، علائم دهيدراتاسيون (كم آبي) ظاهر ميشوند.
يك علامت شايع دهيدراتاسيون خفيف، احساس خستگي در طول روز است.
چند نكته احتياطي ديگر درمصرف آب
1ـ آب‌هاي خنك‌تر را براي مدت زمان كوتاه تري بايد به كار برد.
2ـ وقتي بدن خشك مي‌شود، نبايد آب سرد را به مصرف داخلي رساند.
3ـ در كم خوني‌ها، درجه حرارت پايين، سيانوز و در خلال عادات ماهانه در افراد حساس، آب درماني توصيه نمي‌شود.
4ـ آب گرم را نبايد در افراد ناتوان كه احساس كوفتگي مي‌كنند، يا مستعد غش و ضعف هستند يا آنها كه استعداد گرمازدگي دارند يا در سكته به مصارف داخلي و خارجي بدن رساند.
5 ـ آب ولرم، نه سرد و نه گرم در درمان اغلب بيماري‌ها موثر است، به شرط آن كه توسط پزشكي مجرب در زمينه آب درماني تجويز شده باشد.
6ـ آب داراي مواد معدني اوليه و ناخالصي يا آغشته به راديوم و... را نبايد براي مصارف آشاميدني به كار برد.
hidrotherapy
مترجم: آزاده سيد ميرزايي جهقي