هيلاري كلينتون در مقاله‌اي با بيان اينكه چالش‌هاي جهان امروز رهبري آمريكا را دچار مشكل كرده است، بر نقش ديپلماسي و قدرت غيرنظامي در پيگيري منافع آمريكا و ارتقاي ارزش‌هاي آمريكايي تاكيد مي‌كند.

به گزارش خبرنگار ديپلماسي عمومي خبرگزاري فارس، "هيلاري كلينتون "، وزير امور خارجه آمريكا در مقاله‌اي كه در دو ماهنامه "فارين افرز " ارگان "شوراي روابط خارجي آمريكا " منتشر شده، به بررسي سياست‌ خارجي آمريكا و چالش‌هاي رهبري اين كشور در جهان پرداخته است.

وي در آغاز مقاله خود نوشته است: جهان امروز با چالش‌هاي فراوان خود رهبري آمريكا را به بوته امتحاني سخت گذاشته است، مشكلات جهاني از افراط‌‌گرايي خشونت‌گرا گرفته تا ركود جهاني و از تغييرات آب ‌و هوايي گرفته تا فقر، نيازمند راهكارهاي جامع است حتي در شرايط كنوني كه قدرت در جهان بيش از پيش تقسيم شده است، اين مشكلات نيازمند همكاري كارآمد بين‌المللي است حتي اگر دستيابي به آن دشوار باشد، نمي‌توان اين مشكلات را حل كرد مگر اين كه يكي از ملت‌هاي جهان بخواهد مسئوليت خود را در انجام اقدامي كه ديگران را همسو مي‌كند، پذيرا باشد و آن يك ملت، ايالات متحده آمريكا است.

كلينتون: وزارت خارجه آمريكا را با تأكيد بر افزايش ديپلماسي پذيرفتم

كيلنتون با تأكيد بر نقش ديپلماسي و نقش نهادهاي غيرنظامي در جهان امروز اظهارداشت: من تصدي پست وزارت امور خارجه آمريكا را با تاكيد بر ضرورت بالا بردن ديپلماسي (توسعه در كنار دفاع و رويكرد هوشمندانه براي حل و فصل مشكلات جهاني) آغاز كردم. به هر حال، براي موفقيت اين رويكرد، قدرت غيرنظامي آمريكا بايد تقويت و وسعت داده شود.

وي افزوده است: همان‌گونه كه "رابرت گيتس "، وزير دفاع آمريكا توضيح داده اين‌كار بايد در توازن با قدرت نظامي آمريكا پيش رود، آقاي گيتس در سخنان ماه اوت خود گفت كه "بايد تغييراتي در رويكرد و نقش حياتي نهادهايي مانند وزارت امور خارجه و "آژانس توسعه بين‌المللي آمريكا " (USAID) صورت گيرد تا آنها نقش عمده و اصلي را آن‌گونه كه بايد، ايفا كنند ".

استفاده بهينه از كارمندان محلي در سفارتخانه‌ها

كلينتون در ادامه مقاله خود يادآور شد است: هم‌اكنون اين تلاش‌ها در جريان است، كنگره هم‌اكنون بودجه لازم براي بكارگيري 1108 افسر جديد خدمات خارجي و خدمات مدني را به‌منظور تقويت ظرفيت وزارت امور خارجه در پيگيري منافع آمريكا و ارتقاي ارزش‌هاي آمريكايي اختصاص داده است.

اين مقاله مي‌افزايد: آژانس توسعه بين‌المللي آمريكا در راستاي طرح توسعه‌ خود هم‌اكنون مشغول دو برابر كردن تعداد كارمندان خود است و 1200 افسر جديد خدمات خارجي استخدام كرده كه مهارت خاص و تجربه لازم را براي مواجهه با چالش‌هاي فزاينده در مسير توسعه‌ دارند. اين آژانس مشغول استفاده بهينه از كارمندان محلي در دفاتر و سفارت‌خانه‌هاي ما در خارج از كشور است. كاركناني كه دانش عميقي نسبت به كشورهاي خود دارند.

وزير امورخارجه آمريكا در ادامه مقاله خود يادآور شده است: دولت "باراك اوباما " اصلاحات را در آژانس توسعه بين‌المللي آمريكا آغاز كرده تا آن‌را به سازمان نخست دنيا در زمينه توسعه بدل كند، نهادي كه رشد بلندمدت و شيوه اداره دموكراتيك امور را تشويق مي‌كند. اين برنامه شامل بازوي تحقيقاتي اين آژانس نيز مي‌شود و به سياست‌گذاري و نوآوري شكل مي‌دهد و از معيارهاي سنجش به منظور تضمين اين امر بهره مي‌گيرد كه سرمايه‌‌گذاري‌هاي آمريكا مقرون به صرفه و منطقي باشند.

كلينتون با ناكافي دانستن اين اقدامات و تأكيد بر اينكه بايد اقدامات بيشتري انجام دهيم، افزوده است: ما نه‌ تنها بايد به فكر بازسازي باشيم بلكه بايد به فكر بازنگري، اصلاح و بازسنجي (آژانس توسعه بين‌المللي آمريكا) باشيم. در طول سال‌هايي كه در كميته نيروهاي مسلح سناي آمريكا خدمت كردم، شاهد بودم چگونه وزارت دفاع از گزارش "بازبيني چهارسالانه دفاعي " (QDR) استفاده مي‌كند تا به چينش منابع، سياست‌ها و راهبردهاي كنوني و آتي كشور بپردازد.

وي يادآور شده است: هيچ سازوكار مشابهي براي مدرنيزه كردن وزارت امور خارجه و آژانس USAID وجود ندارد. من در ژوئيه 2009 نخستين بازبيني چهارسالانه ديپلماسي و توسعه موسوم به QDDR را راه‌اندازي كردم تا به عنوان بازنگري كلي بر كار وزارت امور خارجه و آژانس توسعه بين‌المللي آمريكا بوده و راهكارهاي تجهيز، تامين مالي، آموزش و سازماندهي بهتر خود را براي رسيدگي به اولويت‌هاي كنوني ديپلماتيك و توسعه‌اي ارائه كند و اينكه چگونه ساختارها، روندها و منابع كنوني ملت خود را براي مواجهه با چالش‌هاي جهاني در سال‌هاي آتي بسازيم.

وزير امورخارجه آمريكا در ادامه مقاله خود آورده است: بازبيني چهارسالانه ديپلماسي و توسعه QDDR تنها يك بازبيني صرف نخواهد بود. اين گزارش، تعريف مجددي از اين امر ارايه خواهد كرد كه چگونه ديپلماسي و توسعه را هماهنگ، مكمل يكديگر و تقويت كننده هم بسازيم. اين بازبيني به ارزيابي اموري مي‌پردازد در گذشته كارايي داشته يا نداشته‌اند و همچنين گزينه‌هاي راهبردي آتي و منابع مورد نياز آنها را پيش‌بيني مي‌كند.

وي در ادامه افزوده است: اگر چه وزارت امور خارجه و آژانس توسعه بين ‌المللي آمريكا نقش‌ها و ماموريت‌هاي خاص خود را دارند اما امور ديپلماسي و توسعه آنها اغلب با هم تداخل پيدا كرده و بايد در كنار هم انجام شوند. چالش‌هاي جهاني نيز مخلوطي از اين دو را مي‌طلبد و به يك رويكرد كلي به سوي قدرت غيرنظامي نياز است.

از سرگيري مذاكره بين اسرائيلي‌ها و فلسطيني‌ها نتيجه ديپلماسي مداوم بود

كلينتون در ادامه مقاله خود نوشته است: اهداف و نيات ديپلماتيك معمولاً با توسعه محقق مي‌شوند، از سرگيري گفت‌وگوهاي مستقيم ميان اسرائيلي‌ها و فلسطيني‌ها در تابستان گذشته، نتيجه ديپلماسي مستعدانه و مداوم بود اما پيشرفت در ميز مذاكره به‌طور مستقيم به پيشرفت در ساخت نهادهاي قوي و باثبات براي كشوري فلسطيني در كنار تامين مسايل امنيتي ميسر خواهد بود كه اسرائيلي‌ها به آن نياز دارند.

اين مقاله مي‌افزايد: از سويي، اهداف توسعه از طريق تعامل ديپلماتيك حاصل مي‌شوند. تاثير برنامه "تغذيه فردا " (Feed the Future) كه برنامه‌اي براي مقابله با گرسنگي در جهان است و ابتكار بهداشت جهاني (Global Health Initiative) تا حدودي به ارتقاي اصلاحات سياست‌گذاري در كشورهاي شريك بستگي خواهند داشت. برنامه‌هايي همچون "مجموعه‌هاي چالش هزاره " (Millennium Challenge Compacts) تا حدودي محصول تعامل سياسي مداومي است كه به‌منظور ايجاد شرايط مثبت در راستاي توسعه طراحي شده‌اند. در بسياري از نقاط دنيا از جمله افغانستان و عراق، ضرورت تدوين راهبردهاي ديپلماتيك و توسعه‌اي تقويت كننده يكديگر، ريشه در عوامل و تاثيرات متعدد حاصل از وجود كشورهاي ضعيف، ناآرام و بي‌ثبات دارد.

وزير امور خارجه آمريكا بر پيوند ديپلماسي و توسعه تاكيد كرده و مي‌نويسد: دو واژه ديپلماسي و توسعه كه در بازبيني چهارسالانه به آنها اشاره شده، نمايان‌گر جهاني است كه وزارت امور خارجه آمريكا در حال حاضر در نظر دارد، و همچنين برنامه‌هايي است كه اين وزارتخانه براي آينده در نظر گرفته است. روند تدوين اين بازبيني چهارسالانه به ذكاوت و استعداد افراد نخبه‌ حاضر در وزارت امور خارجه و آژانس توسعه بين‌المللي آمريكا متكي است.

كلينتون در ادامه نوشته است:‌افرادي كه براي تدوين طرح و نقشه اصلاحات براي چهار سال آينده كه اثرات آن تا مدت‌ها باقي خواهند ماند، به‌طور خستگي ناپذير تلاش مي‌كنند. نسخه اول اين بازبيني چهارسالانه، رويكردهاي جديد و مهارت‌هايي را مشخص مي‌كند كه براي ديپلمات‌ها و كارشناسان آژانس توسعه لازم است و اولويت‌هاي بودجه بندي را معين كرده و روش كار طرح‌ريزي را تدوين و در مشوق‌هاي ترقي بازبيني مي‌كند و اصلاحات سازماني را پيشنهاد مي‌كند. اين بازبيني بر سه حوزه اصلي تمركز دارد: مدرنيزه و هماهنگي ديپلماسي در همه نهادهاي دولتي آمريكا، تضمين اين امر كه اقدامات توسعه‌اي اثرات مداوم و پايداري بر جاي مي‌گذارند و ايجاد پيوند قوي ميان ديپلماسي و توسعه، به‌علاوه هماهنگي بهتر ميان شركا در حوزه نظامي در مناطق مناقشه و كشورهاي آسيب‌پذير.

ديپلماسي از ديرباز بعنوان پشتوانه سياست خارجي آمريكا بوده است

وي در ادامه نوشته است: ديپلماسي از ديرباز به‌عنوان پشتوانه سياست خارجي آمريكا بوده است و امروز نيز همين‌طور است. اكثر كارهايي كه من در وزارت امور خارجه آمريكا انجام مي‌دهم دربرگيرنده ورود به ديپلماسي براي رسيدگي به چالش‌ها عمده جهاني و منطقه‌اي مانند مقابله با تمايلات هسته‌اي ايران، تسهيل در مذاكرات ميان اسرائيلي‌ها و فلسطينيان و تقويت ثبات در شبه جزيره كره و همكاري با ديگر كشورها در ارايه كمك‌هاي امدادي به هائيتي است. در كنفرانس تغييرات آب‌ وهوايي كه در دسامبر گذشته در شهر كپنهاك دانمارك برگزار شد، باراك اوباما و من از طرق سنتي ديپلماتيك، نهايت تلاش خود را براي رسيدن به توافق نهايي انجام داديم.

وزير امورخارجه آمريكا با بان اينكه "هدف واشنگتن در گفت‌وگوهاي راهبردي سالانه‌ خود با برخي از شركاي مهم از جمله چين، هند،‌ اندونزي، نيجريه، پاكستان، روسيه و آفريقاي جنوبي اين بود كه روابط خود را تعميق و تقويت بخشد و بنيادي قوي براي رسيدگي به مشكلات مشترك، پيشبرد منافع مشترك و مديريت بر اختلافات ايجاد كند "، نوشته است: آمريكا در حال سرمايه‌گذاري براي تقويت ساختارهاي جهاني مانند گروه بيست و نهادهاي منطقه‌اي مانند سازمان كشورهاي آمريكايي و اتحاديه كشورهاي جنوب‌ شرق آسيا است. اين امر بخشي از تعهدات واشنگتن براي ساخت معماري جهان جديد همكاري‌ها است، ساختاري كه نه‌تنها شرق و غرب بلكه شمال و جنوب را نيز دربر مي‌گيرد.

در ادامه اين مقاله آمده است: اگر چه ديپلماسي سنتي همواره براي پيشبرد برنامه‌هاي آمريكا مهم و حياتي است اما كافي نيست. وزارت امور خارجه آمريكا بايد با استفاده از مهارت‌ها، راهبردها و ابزارهاي جديد، تعامل خود را براي رسيدن و تاثير بر گروه‌هاي متعدد و متنوع توسعه دهد. براي نيل به اين هدف، وزارت امور خارجه آمريكا در حال توسعه دامنه درك خود از ديپلماسي و نقش و مسئوليت‌هاي شاغلين خود است.

كلينتون ديپلماسي جديد را امري فراتر از روابط دولت‌ها دانسته و مي‌نويسد: بخش سرويس خارجي، همان‌گونه كه از اسمش پيداست، شامل كساني مي‌شود كه براي پيشبرد و اداره روابط آمريكا با كشورهاي خارجي از طريق رايزني با همتايان دولتي خود، آموزش ديده‌اند، اين وظيفه اصلي سفراء و سفارتخانه‌هاي آمريكا به‌علاوه كاركنان وزارت امور خارجه به شمار مي‌رود اما ارتباط فزاينده دروني در جهان حاضر، پرداختن به اموري فراتر از دولت‌ها يعني تعامل مستقيم با شهروندان و توسعه دستگاه سياست خارجي به سمت موضوعاتي را ضروري مي‌سازد كه زماني منحصراً در زمره مسائل داخلي كشورها به شمار مي‌رفتند، موضوعاتي نظير مقررات اقتصادي و زيست محيطي، دارو و بيماري، جنايات سازمان يافته و گرسنگي در جهان.

وي در ادامه اين مقاله آورده است: از آنجايي‌كه دامنه اين موضوعات تا به مرزهاي آمريكا كشيده شده، نهادهاي داخلي كه به اين امور رسيدگي مي‌كنند اكنون بايد بيشتر تلاش و كار خود را در خارج از مرزهاي آمريكا انجام دهند و خارج سفارتخانه‌ها و كنسول‌گري‌ها فعاليت كنند. از اين‌رو، يك سفير آمريكا نه‌تنها مسئول غيرنظاميان وزارت امور خارجه و آژانس توسعه بين‌المللي آمريكا است بلكه مسئول انجام وظيفه به‌عنوان مديرعامل سفارتخانه‌اي متشكل از چندين نهاد است. اين فرد همچنين بايد در مرتبط كردن مخاطبان حاضر در خارج از دولت مانند بخش‌هاي خصوصي و جامعه مدني زبردست باشد.

در پايان بخش اول مقاله، وزير امر خارجه آمريكا به ذكر مثال‌هاي در اين زمينه مي‌پردازد و مي‌نويسد: سفارت آمريكا در اسلام‌آباد را در نظر بگيريد. اين سفارتخانه شامل 800 كارمند است كه حدود 450 نفر از آنها ديپلمات و خدمه غيرنظامي از وزارت امور خارجه هستند و 100 نفر از كارمندان نيز از آژانس توسعه بين‌المللي آمريكا هستند، بخش اعظمي از كار در اين سفارت شامل ديپلماسي سنتي است كه طي آن كارمندان سرويس خارجي به آمريكايي‌هايي كه به منطقه سفر مي‌كنند يا در آن كار مي‌كنند، ياري مي‌رسانند.

وي افزوده است: اما سفارت آمريكا در اين كشور (پاكستان)همچنين داراي غيرنظامياني از 11 نهاد فدرال آمريكا است كه شامل كارشناسان امدادرسان و بازسازي مي‌شود. كساني كه به اين كشور بعد از سيل ويران‌گر تابستان گذشته كمك مي‌كنند. متخصصان درماني، انرژي، ارتباطات، مالي،‌ كشاورزي و دادگستري در كنار كاركنان و وابستگان نظامي كه با ارتش پاكستان و به منظور تقويت ظرفيت‌هاي اين كشور همكاري كرده و به اين ارتش در مبارزه عليه افراط‌گرايان خشونت‌گرا كمك مي‌كنند از ديگر افرادي هستند كه در اين سفارتخانه مشغولند.