هنوز خبر بازگشت امیرسلطان‌بن‌عبدالعزیز، ولیعهد عربستان به کشورش بعد از یک دوره معالجه در خارج، در رسانه‌های خبری نپیچیده بود که خبر عزیمت ملک‌عبدالله بن عبدالعزیز 86‌ساله و پادشاه این کشور به ایالات متحده به‌منظور درمان، منتشر شد.

سلطان‌بن‌عبدالعزیز وزیر دفاع و ولیعهد 80‌ساله عربستان در حالی به تازگی به کشور بازگشت که 2سال گذشته را به‌منظور گذراندن دوره نقاهت در شهر اغادیر در مراکش سپری کرده بود. وی پیش از این نیز به همین علت، عربستان را ترک کرده بود.
بازگشت سلطان‌بن‌عبدالعزیز به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مهره‌های خانواده حاکم و نقطه مقابل و رو در روی ملک عبدالله برادر بزرگش در حالی انجام می‌پذیرد که پادشاه این کشور، طی روزهای گذشته امیرمتعب‌بن‌عبدالله‌بن‌عبدالعزیز را به‌عنوان یکی از اعضای هیأت دولت و رئیس گارد ملی کشور تعیین کرده است. ملک عبدالله خود از سال1964 فرماندهی گارد ملی عربستان را به‌عهده داشت.

از آن رو که رسانه‌ها راهی به درون دربار عربستان نمی‌برند، نمی‌توان از تفاصیل و جزئیات پشت پرده این خاندان مطلع شد و از این رو، اغلب اخبار و گزارش‌هایی که هراز گاهی در رسانه‌ها منعکس می‌شود، ارزیابی‌هایی است که با توجه به قراین، از رویدادها و تحولات این کشور صورت می‌گیرد.

با این حال، علل و عوامل مختلفی وجود دارد که این دو شخصیت سلطنتی عربستان را رودرروی هم قرار می‌دهد. می‌توان ملک عبدالله و امیر سلطان را سران 2جبهه امنیتی نظامی در این کشور دانست. درحالی‌که ملک عبدالله اختیار گارد ملی را در اختیار دارد، در مقابل، 2سال پیش سلطان به همراه نایف و مقرن به‌ترتیب ارتش، نیروهای امنیتی و سازمان اطلاعاتی را در اختیار داشته‌اند. گفته می‌شود ملک عبدالله برای به هم ریختن این جبهه سه‌جانبه، تاکتیکی اتخاذ کرده است تا ضمن تقویت جبهه خود و خارج کردن آن از حصار سه‌جانبه و تبدیل آن به جبهه‌ای بزرگ‌تر، قبضه خود بر امور مملکتی را بیش از پیش تحکیم بخشد.

در اقدامی دیگر، ملک عبدالله کاندیدای امیر سلطان برای معاونت دوم نخست‌وزیر یعنی امیر سلمان بن عبدالعزیز والی ریاض را رد کرد و امیر نایف را بر این منصب نشاند. ملک عبدالله خود زمانی پس از به دست گرفتن فرماندهی گارد ملی، پست معاون دومی نخست‌وزیر را به دست گرفته بود.

این اقدام ملک عبدالله، هر چند ناخرسندی شدید امیر سلطان را به‌دنبال داشت اما توانست نایف را به جبهه پادشاه منتقل کند. به این ترتیب، جبهه سلطان محدود و در مقابل، جبهه پادشاه گستره بیشتری یافت. در پی آن، پادشاه برخی از اختیارات ولیعهد خود را به امیر نایف واگذار کرد. زمانی که امیر سلطان اوضاع را بدین‌ترتیب مشاهده کرد، به بهانه درمان، به همراه برادر خود امیر سلمان، عربستان را به قصد ایالات متحده ترک کرد و سپس عازم شهر اغادیر مراکش شد.

وی یکسال را در آنجا گذراند و پس از آن و به‌دنبال درگیری عربستان با حوثی‌ها، با حمایت آمریکایی‌ها به این کشور بازگشت. امیر سلطان پس از بازگشت به کشور، اقداماتی با هدف تنبیه 2برادر خود یعنی امیرنایف وزیر کشور و معاون دوم نخست‌وزیر و امیر مقرن رئیس سازمان اطلاعات این کشور صورت داد. او پس از این اقدامات مجددا به اغادیر مراکش بازگشت و اکنون به عربستان بازگشته است.

امیر سلطان در سال1962 به‌عنوان وزیر دفاع تعیین شد و تا به امروز این پست را در کنار ولایتعهدی در اختیار دارد. او در زمان این مسئولیت که نیم قرن از آن می‌گذرد، بیش از 100‌میلیارد دلار برای مدرنیزه‌کردن ارتش غنی‌ترین کشور نفتی دنیا هزینه کرد و شمار نیروهای مسلح کشورش را به بیش از 100‌هزار نفر افزایش داد. از این رو، امیرسلطان بانفوذترین فرد در ارتش عربستان سعودی به شمار می‌رود.

بازگشت وی در حالی صورت می‌پذیرد که ملک عبدالله، مسئولیت تأمین امنیت حج را به‌عهده امیر نایف وزیر کشور و معاون دوم نخست‌وزیر سپرد و امیر متعب را فرمانده گارد ملی کرد. حال باید منتظر نشست و دید با خروج ملک عبدالله از عربستان و ورود امیر سلطان به کشور و تغییر پست‌ها و واگذاری مسئولیت‌های جدید به افراد جدید، چه رویدادهایی در پشت پرده خاندان سلطنتی عربستان رخ خواهد داد.