چهره ماندگار فلسفي سال جاري گفت: برخي سعي دارند دين را تا حد اخلاقيات تنزل دهند در صورتي كه اخلاق يك بخش كوچكي از دين است.
به گزارش خبرنگار آيين و انديشه فارس، محمد لگنهاوزن استاد فلسفه پژوهشكده امام خميني(ره) به ارائه مقاله خود در دومين روز از كنگره جهاني فلسفه پرداخت.
اين استاد دانشگاه در مورد موضوع مقاله خود گفت: من در مقالهام شباهتهاي انديشه هگل با ملاصدرا را بررسي كردهام و اين شباهت به دليل اين است كه هر دو از انديشههاي ارسطو تأثير پذيرفتهاند.
لگنهاوزن افزود: در انديشه ملاصدرا كه هر موجودي در سطحي از شعور قابل طبقهبندي است و اين موضوع نيز در نظرات هگل قابل مشاهده است. برخي ميگويند اين دو متفكر وارد عرفان شده و به همين دليل از واضعيت دور شدهاند در صورتي كه اين چنين نيست.
وي با بيان اينكه محوريت اخلاق هگل بر اساس آزادي و اختيار عقلي بنا شده است، گفت: هگل مانند كانت ارزش خودمختاري را مورد تأكيد قرار ميدهد و ميگويد انسانها با درك شرايط و حفظ آزادي انتخاب در محيطي زندگي ميكنند كه در مقابل اراده ديگران، طبيعت و جهان پيرامون قرار ميگيرند.
اين انديشمند ادامه داد: هگل برخلاف كانت مسئله آزادي عمل را انتخابي ميداند و ميگويد تا زماني كه اراده ما بر اين است كه كار خوب انجام دهيم بحث اخلاقي مطرح است و آزادي عمل وجود دارد و بينهايت است.
اين استاد دانشگاه با تأكيد بر اينكه كانت مانند هگل براي اخلاق جهانشمولي قائل نميشود، گفت: هگل بر محوريت آزادي اشراف دارد و اعتراف ميكند كه آزادي يعني اجراي قوانين طبيعت آنگونه كه براي آن تصور شده است بنابراين از ديدگاه وي آزادي كامل وجود ندارد بلكه يك چارچوبي بر آن مترتب است كه همان محيط است.
لگنهاوزن تصريح كرد: بايد درك كنيم كه ايدهآلها واقعيت آزادي را تعريف ميكنند و هيچگاه به صورت صد در صدي عملي نميشوند و ما تنها قادريم در راستاي آنها گام برداريم.
وي ادامه داد: آزادي بنا به دلايل گوناگون محدود ميشود و بايد سعي كنيم مجموعهاي از مسائل را در اين زمينه در نظر بگيريم و هگل اشاره ميكند به اين آزادي نياز داريم.
وي با اشاره به ديدگاه كانت در مورد اخلاقيات اظهار داشت: در ديدگاه الهيات و دين بسياري از افراد سعي دارند دين را در حد اخلاقيات پايين بياورند در صورتي كه اخلاق بخشي از دين است.
كانت معتقد است ايمان داشتن به خدا ريشه در ارزشهاي اخلاقي دارد و در تحليل انديشههاي مسلم نيز از همين ديدگاه بهره ميبرد.
چهره ماندگار فلسفه در سال جاري در مورد ديدگاه كانت و نسبت اخلاق و دين گفت: هگل ميگويد اخلاق بخشي از مذهب است و انسانها آزاد هستند و بر اساس انديشه هگل، انسان آزاد خلق شده است و نبايد ديگران را به عنوان ابزاري براي رسيدن به آزاديهاي شخصي خود مورد سوء استفاده قرار دهيم.
لگنهاوزن در خصوص ديدگاه هگل در مورد خداوند نيز اظهار داشت: هگل هميشه در مورد نظرات خود خدا را به عنوان موجودي بينهايت در نظر ميگيرد اما انسان از آنجايي كه نامحدود نيست خدا را نيز نامحدود درك نميكند و براي او محدوديت قائل ميشود تا صفات او را درك كند.
a