قرن‌هاست که دانشمندان در پي پاسخ سوال‌هاي بي‌شماري مي‌گردند که علت خواب‌ديدن و چگونگي شکل گرفتن روياها را روشن کنند. پژوهشگران دانشگاه هاروارد پاسخي براي چگونگي تشکيل روياها و فايده آن‌ها پيدا کرده‌اند.
روياها چه فايده‌اي دارند؟ از کجا ‎مي‌آيند و چگونه شکل مي‌گيرند؟ فرضيه‌هاي بسياري در طول تاريخ براي‎ پاسخ دادن به اين پرسش‌ها مطرح شده است. هيچ‌کدام از اين فرضيه‌ها اما از نظر علمي ثابت نشده‌اند.
گروهي از پژوهشگران عصب‌شناسي دانشگاه هاروارد که در مورد خواب تحقيق مي‌کنند مي‌گويند روياها نتيجه نوعي فعاليت مغزي هستند. اين فعاليت مغزي حتي مي‌تواند موجب يادگيري در زمان خواب شود.
پژوهشگران دانشگاه هاروارد به بررسي زمان خواب ديدن و اثر آن پرداختند. در اين تحقيق از داوطلبان خواسته شد نوعي بازي کامپيوتري را تمرين کنند. آن‌ها مي‌بايست در اين بازي از مسيري مارپيچ عبور مي‌کردند تا به مقصد برسند. داوطلبان به دو گروه تقسيم شدند. گروه نخست پس از بازي به تماشاي ويدئو مي‌نشست در حاليکه گروه دوم زمان کوتاهي مي‌خوابيد.

تمرين نورون‌هاي مغزي در خواب
شماري از داوطلباني که پس از بازي مي‌خوابيدند تعريف کردند خواب‌هايي ديدند که به بازي کامپيوتري مربوط بود. اين افراد به عنوال مثال در خواب، موسيقي روي بازي کامپيوتري را مي‌شنيدند يا خود را در يکي از راه‌هاي ماريپچ مي‌ديدند.
پژوهشگران به بررسي امواج و فرکانس مغزي اين افراد پرداختند و متوجه شدند که اين روياها در زمان خواب عميق رخ مي‌دهند. اين مرحله پيش از"خواب رم" است. خواب رم زماني است که خواب بسيار عميق است و چشم‌ها مرتب تکان مي‌خورند.
تمامي داوطلبان پس از توقفي سه ساعته دوباره به سالن بازي‌هاي کامپيوتري فرستاده شدند. جالب اينجاست که از هر چهار نفر که خواب بازي را ديده بودند يک نفر بهتر بازي مي‌کرد و سريعتر به مقصد مي‌رسيد. ساير داوطلبان چه آن‌هايي خوابيده بودند يا گروهي که ويدئو تماشا کرده بودند، پيشرفت اندکي داشتند.
متخصصان اعصاب مي‌گويند هنگام خواب عميق، نورون‌هاي مغزي با هم ارتباط برقرار مي‌کنند و آن‌چه پيش از خواب رخ داده را دوره مي‌کنند. اين فعاليت توانايي ذهن را افزايش مي‌دهد و ظرفيت به خاطرسپاري و يادآوري يک فعاليت را بيشتر مي‌کند.

اهميت تحقيقات هاروارد
پژوهشگراني که در مورد خواب تحقيق مي‌کنند مي‌گويند هر چند که تحقيق دانشگاه هاروارد با شرکت شمار اندکي از داوطلبان صورت گرفته، اما اهميت قابل توجهي دارد.
اين تحقيق اطلاعات قابل توجهي در مورد زمان و پيش‌زمينه تشکيل خواب در اختيار پژوهشگران قرار مي‌دهد که تا کنون توجه کمتري به آن‌ها شده بود.
اغلب تحقيقاتي که پيش‌تر انجام شده به بررسي و تحليل روياها در زمان خواب رم مربوط مي‌شود.

دويچه وله