قيام خونين مردم قم در اعتراض به چاپ مقاله ساواك عليه امام خميني(ره) (1356ش)
نخستين تظاهرات گسترده و شكوهمند مردم مسلمان ايران بر ضد رژيم پهلوي، پس از قيام 15 خرداد 42، در 19 دي 1357 ش در شهر مقدس قم برگزار شد و بدين گونه، پس از چهارده سال، مردم انقلابي ايران، بار ديگر با روحيهاي انقلابي و عزمي استوار، فرياد درود بر خميني سر دادند. واقعه 19 دي 1356، سرآغاز مرحله نوين انقلاب اسلامي به رهبري امام خميني(ره) عليه نظام استبدادي و استكباري پهلوي بود. اين تظاهرات بدين علت روي داد كه رژيم منفور شاه در 17 دي ماه (سالروز كشف حجاب) با درج مقالهاي در روزنامه اطلاعات، امام خميني(ره) را كه در آن زمان در نجف اشرف در حال تبعيد بودند، مورد توهين قرار داد و همين امر موجب اظهار نگراني و اعتراض دستهجمعي فضلا و طلاب حوزه علميه قم گرديد. آنان با تعطيل نمودن درسها به منازل مراجع تقليد و مجتهدان نامدار رفته و با آنها اعلام همدردي نمودند. روز بعد، بازار قم نيز تعطيل شد و افراد كثيري از دانشآموزان، دانشجويان و بازاريان و متدينان شهر با روحانيت همراه شده و به حركت اعتراضي خويش ادامه دادند. ايادي رژيم كه تحمّل اعتراضات مردمي را نداشتند، صداي آنان را با گلوله پاسخ گفتند. در نتيجه، از سوي مزدوران رژيم پهلوي، تيراندازي به مردم از چهار راه فاطمي (شهداء كنوني) آغاز گشته و تعداد زيادي شهيد و زخمي شدند.
شهادت "نجيب الدين سمرقندي" دانشمند خراساني(610 ق)
ابوحامد نجيب الدين علي بن عمر سمرقندي، پزشك و داروشناس مسلمان، در طبّ بسيار حاذق بود و تحقيقات جامعي در زمينهي داروها انجام داد. همچنين كتب و رسالات متعددي دربارهي داروهاي مختلف به رشتهي تحرير درآورد. يكي از مهمترين تاليفات اين پزشك برجسته، الاسبابُ و العَلامات نام دارد كه در باب علتها و علائم بيماريهاست. از ديگر آثار ارزندهي سمرقندي ميتوان به كتاب الالباب در علم طبّ اشاره كرد. اين طبيب خراساني سرانجام در حملهي مغولها به هرات، كشته شد.
درگذشت "گاليلو گاليله" منجم و رياضيدان شهير ايتاليايي (1642م)
گاليلو گاليله رياضي دان و فيزيك دان ايتاليايى در 18 فوريه سال 1564م در شهر پيزا در ايتاليا به دنيا آمد و در فلورانس به تحصيل پرداخت. وي علوم پزشكي و رياضيات را آموخت و سپس در نجوم مشغول گرديد و در اين علم شهرت يافت. يكي از اولين دوربينها را او اختراع كرد و به وسيله آن معلوم ساخت كه كره ماه داراي كوههاي متعدد است. او همچنين عنوان كرد كه كهكشان از ستارگان بيشماري تشكيل شده است. گاليله در ادامه كار، موفق به مشاهده چهار قمر مشتري شد و لكههاي خورشيد را به چشم ديد. وي توانست عقايد ذيمقراطيسي كه زمين را مركز عالم عنوان ميدارد رد كرده و با استدلالات رياضي ثابت نمايد خورشيد مركز منظومه شمسي است. گاليله در سال 1601م كليه عقايد نجومي خود را در كتابي تحت عنوان پيك آسمان منتشر ساخت كه تحسين دانشمندان را برانگيخت. وي در اين كتاب اثبات نمود برخلاف نظريه غالب كه زمين را مركز عالم ميداند و همه اجرام آسماني به دور زمين ميچرخند، عنوان كرد زمين به همراه ديگر كرات به دور خورشيد ميگردند. انتشار اين عقايد، خشم كليساي قرون وسطايى ايتاليا را برانگيخت. گاليله نميتوانست مخالفين خود را به وسيله تجربه و مشاهده محكوم كند، زيرا آنان هيچگونه استدلال غيرمذهبي را نميپذيرفتند. از اين رو، كليسا عقايد او در باب حركت زمين به گرد خورشيد را كفر شمرد و مجبورش كرد تا به زانو در آيد و از آن عقيده استغفار كند. گاليله سرانجام در 8 ژانويه 1642م در 78 سالگي درگذشت.