سرنگوني سلسله ساساني با قتل يزدگرد سوم (21 ش)
به دنبال شكست يزدگرد سوم آخرين پادشاه سلسله ساساني از سپاه اسلام در نهاوند، اين سلسله پس از 416 سال حكومت، منقرض شد و مسلمانان، ايران را فتح كردند. سپاه اسلام با آن كه نفرات و تجهيزات بسيار كمتري از ارتش ايران داشت، اما به خاطر روحيه بالا و ايمان محكم، در نبردهاي پياپي كه چند سال طول كشيد، ارتش ساساني را شكست داد كه آخرين آنها، جنگ نهاوند بود. با سقوط سلسله ساسانيان، ايرانيان كه از ظلم و فساد پادشاهان ناراضي بودند، به خاطر ارزشها و اصول متعالي اسلام همچون يگانهپرستي، عدالت و برابري، به اين دين گراييدند و به تدريج، خود، در گسترش آن كوشيدند.
ارسال پيمان سه جانبه بين ايران و شوروي و انگلستان به مجلس شوراي ملي (1320 ش)
مهمترين اقدام كابينه محمد علي فروغي پس از روي كار آمدن محمدرضا پهلوي و درگير و دار جنگ جهاني دوم و حضور متفقين در ايران، امضاي پيمان بين دولت ايران و دولتهاي اتحاد جماهير شوروي و انگلستان بود كه متن آن طي ماده واحدهاي در 30 آذر 1320 تقديم مجلس شد. در اين پيمان احترام به حاكميت ايران از طرف دولتهاي روس و انگليس، قراردادن تسهيلات لازم در اختيار شوروي و بريتانيا در دوران جنگ از طرف ايران و نگاهداري نيروهاي نظامي متفقين در ايراني تا هر زمان و... عنوان شده بود. اين پيمان هر چند به ظاهر ضرري به حال ايران نداشت ولي حضور طولاني مدت اين نيروها در ايران و نيز ضربات ناشي از جنگ و تحميل هزينههاي طاقتفرسا، بر مردم كشور بسيار گران آمد و فقر و فلاكت بيشتري نصيب مردم محروم نمود. بعد از جنگ، نيروهاي شوروي علي رغم تعهد جهت خروج فوري، در اين كار، بسيار تعلُّل كردند كه پس از شكايت دولت ايران به سازمانهاي بينالمللي، اين نيروها، حاضر به تخليه ايران شدند.
توافق شوروي براي ارسال تسليحات پيشرفته به عراق در جريان جنگ تحميلي (1364ش)
گسترش مناسبات همه جانبه عراق و شوروي سابق در جريان جنگ تحميلي، اين امكان را فراهم ساخت تا روسها اهداف جديد سياست خارجي خود را در منطقه و در برابر ايران پيگيري كرده و در مقابل، عراقيها نيز با برخورداري از حمايت سياسي - نظامي شوروي، تجهيزات نظامي و كمكهاي مستشاري دريافت كنند. بر اين اساس بود كه روسها علاوه بر ارسال سلاح به عراق، با ارزيابي از ضعفهاي ساختاري ارتش آن كشور در وضعيت دفاع و حمله، در توسعه نيروهاي مسلح عراق و طرح ريزي استراتژي تهاجمي عراق نيز نقش فعال و محوري داشتند. كمكهاي شوروي سابق به عراق در اين مرحله در مقايسه با كمك ساير كشورها بسيار برجستهتر و نمايانتر بود و تا اندازهاي، تاثيرات سرنوشتسازي بر روند تحولات جنگ داشت. اين كمكها تا اندازهاي بود كه شوروي در حدود شصت درصد از تجهيزات نظامي عراق را تامين ميكرد.
شب يلدا، طولاني ترين شبِ سال
شب یَلدا یا شب چلّه بلندترین شب سال در نیمکره شمالی زمین است. این شب به زمان بین غروب آفتاب از ۳۰ آذر (آخرین روز پاییز) تا طلوع آفتاب در اول ماه دی (نخستین روز زمستان) اطلاق میشود. ایرانیان و بسیاری از دیگر اقوام شب یلدا را جشن میگیرند. این شب در نیمکره شمالی با انقلاب زمستانی مصادف است و به همین دلیل از آن زمان به بعد طول روز بیشتر و طول شب کوتاهتر میشود. یلدا و جشنهایی که در این شب برگزار میشود، یک سنت باستانی است. مردم روزگاران دور و گذشته، که کشاورزی، بنیان زندگی آنان را تشکیل میداد و در طول سال با سپری شدن فصلها و تضادهای طبیعی خوی داشتند، بر اثر تجربه و گذشت زمان توانستند کارها و فعالیتهای خود را با گردش خورشید و تغییر فصول و بلندی و کوتاهی روز و شب و جهت و حرکت و قرار ستارگان تنظیم کنند.
رحلت "ابوطيب طبري" فقيه واديب مسلمان (450 ق)
ابوطيب طبري، فقيه و اديب مسلمان در سال 348 ق در آمل متولد شد و براي كسب دانش به نقاط مختلف سفر كرد. ابوطيب بالاخره در بغداد سكني گزيد و به درس و بحث پرداخت و در زمرهي علماي بزرگ زمان خود درآمد. وي تا پايان عمر طولاني خود، مسند قضا و افتاء را در بغداد برعهده داشت. ابوطيب طبري با ادبيات و شعر آشنا بود و اشعاري نيز سروده است. از جمله آثار ابوطيب ميتوان به جواب في السّماع و الغِناء و التَّعليقةِ الكبري في الفروع در ده جلد، اشاره كرد.
بازگشت حاكميت چين بر "ماكائو" پس از چهار قرن استعمار پرتغال (1999م)
بندر ماكائو در دهانه رود كانتون بر ساحل درياي جنوبي چين و در حدود 65 كيلومتري غرب بندر هنْگ كُنگ در جنوب چين واقع شده است. پرتغاليها در سال 1557م اين بندر را مانند ديگر نقاط استراتژيك بر سر راه پرتغال به هندوستان و آسياي خاوري تصرف كردند و براي ادامه استفاده از آن، سالانه اجارهاي به چين پرداخت ميكردند. مستعمره ماكائو از بندرشهر ماكائو در جزيره ماكائو و سه جزيره كوچك كنار ساحل، تركيب يافته بود و پيش از اهميت يافتن هنگ كنگ در سده نوزدهم، از بندرهاي عمده تجارت خارجي چين به شمار ميرفت. پس از آن كه ماكائو در سال 1849م به عنوان يك بندر آزاد اعلام شد، در سال 1951م نيز به يكي از استانهاي ماوراء بحار پرتغال مبدل گرديد. از يك سو، رونق يافتن هنگ كنگ و از سوي ديگر، ضعف تدريجي پرتغال كه زماني يك قدرت مستعمراتي به شمار ميرفت از اهميت ماكائو كاست. در زمان انقلاب فرهنگي چين اقداماتي براي باز پسگيري ماكائو صورت گرفت كه نتيجهاي در بر نداشت. با اين حال پس از مذاكرات چين و انگلستان درباره حاكميت هنگ كنگ، كه از 140 سال قبل از آن در اشغال انگلستان بود، پكن توجه خود را به سوي ماكائو معطوف ساخت و پس از گفتگو و مذاكرات مفصل قرار بر اين شد كه ماكائو در سال 1999م رسماً به چين ملحق گردد. در ادامه، در سال 1993م، مجلس قانونگزاري ماكائو، الحاق رسمي ماكائو به چين در بين سالهاي 1999 تا 2001م را به تصويب رسانيد و به مؤسسات اقتصادي نيز اجازه داده شد تا پس از تحويل و تحول، همچنان به كار خود ادامه دهند. در نهايتْ، ماكائو طبق برنامه پيشبيني شده، در بيستم دسامبر 1999م پس از 442 سال استعمار، به چين تحويل داده شد و به بخشي از استان كانْتون در جنوب چين مبدل گرديد. ماكائو در حال حاضر با يكصد هزار نفر جمعيت، به عنوان منطقه ويژه اداري، مانند هنگ كنگ به صورت نيمه خودمختار اداره ميشود.