*  *  30 شهریور در دفاع مقدس

* تهاجم چرخ بال های آمریکائی به کشتی خدماتی «ایران اجر» در خلیج فارس (1366ش)
اشاره:
با ورود نیروهای نظامی آمریکا به
خلیج فارس، آنان قصد داشتند که ضمن معرفی کردن ایران به عنوان کشور جنگ طلب، قطعنامه شدیداللّحنی را به تصویب برسانند که شامل مجازات علیه کشور متخاصمی بشود که از اجرای مفاد قطعنامه 598 شورای امنیت خودداری کند. در مقابل، ایران نیز، ضمن اقدامات تلافی‏جویانه در برابر عراق، تلاش‏های دیپلماتیک خود را برای تغییر و جابجائی بندهای قطعنامه 598 انجام می‏داد. بنابراین تشدید حملات عراق نیز در چهارچوب سیاست‏های این کشور و آمریکا معنا و مفهوم داشت. از این رو، دولت آمریکا به دنبال بهانه‏ای بود تا بتواند ایران را کشوری جنگ‏طلب به دنیا معرفی کند. بنابراین پس از چندین روز کنترل و شناسائی، اقدام به حمله به کشتی ایران اجر نمود. در
 30 شهریور 1364، کشتی تدارکاتی و لجستیکی ایران، موسم به «ایران اجر» متعلق به نیروی دریائی ارتش جمهوی اسلامی ایران که از بندرعباس به سوی بندر بوشهر در آب‏های بین‏المللی در حرکت بود، از سوی دو فروند هلی‏کوپتر آمریکائی به اتهام
مین گذاری، بدون هیچ هشداری مورد حمله قرار گرفت که طی آن، 4 تن از خدمه کشتی شهید و چهارتن نیز مجروح شدند، همچنین ده ملوان دیگر این کشتی را به ناو فرماندهی آمریکا در منطقه منتقل کردند. پس از این حادثه، سفیر آمریکا در سازمان ملل اعلام کرد که چون این کشتی در حال مین گذاری بوده است، بر اساس قوانین متعارف، مستلزم برخورد بود. چند روز بعد، مجلس سنای آمریکا با حمایت از اقدام نظامی نیروی دریایی آمریکا، قانونی تصویب کرد که به موجب آن، نیروی دریائی آمریکا، حق داشت هر کشتی ایرانی را که سعی کند مانع از عبور کشتی‏های آمریکا شود، غرق نماید. تمامی این کارها، برای فشار به ایران برای قبول قطعنامه 598 توسط ایران و منزوی ساختن آن بود که به شکست منجر گردید.
*  *   30 شهریور در  گذرتاریخ

* وزارت معارف سی نفر محصل از طریقه مسابقه انتخاب و به اروپا اعزام نمود (1290ش)
اشاره:
قبل از حرکت این عده از تهران در مدرسه دارالفنون مراسم باشکوهی برپا گردید. در این مراسم میرزا ابراهیم خان حکیم الملک وزیر معارف، رضاقلی خان نیرالملک رئیس دارالفنون و معاون وزارت معارف و جمعی از اولیای محصلین حضور داشتند. پس از مراسم تودیع هر شش محصل در یک دلیجان قرار گرفته عازم بندر انزلی شدند. سرپرستی محصلین به عهده میرزا یوسف خان مؤدب الملک (ریشارد) واگذار شد. خزانه داری کل مبلغ سه هزار تومان هزینه سفر و سه ماه خرج آنها را در اختیار سرپرست قرار داد.

* زادروز فریدون مشیری، شاعر مشهور معاصر (1305ش)
اشاره:
فریدون مشیری در سی ‏ام شهریور ۱۳۰۵ش در تهران به‏دنیا آمد.
 در سن ۱۸ سالگی در وزارت پست و تلگراف مشغول به کار شدم و این کار ۳۳ سال ادامه یافت.» مشیری هم‏زمان با تحصیل در سال آخر دبیرستان در اداره پست و تلگراف مشغول به کار شد. در همان سال مادرش در سن ۳۹ سالگی درگذشت که اثر عمیقی در او به‏جا گذاشت. سپس در آموزشگاه فنی وزارت پست و تلگراف مشغول تحصیل گردید. روزها به کار می پرداخت و شب‏ها به تحصیل ادامه می‏داد. از همان زمان به مطبوعات روی آورد و در روزنامه‌ها و مجلات کارهائی از قبیل خبرنگاری و نویسندگی را به عهده گرفت. بعدها در رشته ادبیات فارسی دانشگاه تهران به تحصیل ادامه داد. اما کار اداری از یک سو و کارهای مطبوعاتی از سوی دیگر، در ادامه تحصیلش مشکلاتی ایجاد می‌کرد. سرانجام تحصیل را رها کرد اما کار در مطبوعات را ادامه داد.
وی در سال ۱۳۵۰ش به شرکت مخابرات ایران انتقال یافت و در
سال ۱۳۵۷ش از خدمت دولتی بازنشسته شد.
مشیری، سرودن شعر را از نوجوانی و تقریباً از پانزده سالگی شروع کرد. اولین مجموعه شعرش با نام «تشنه توفان» در ۲۸ سالگی او با مقدمه محمدحسین شهریار و علی دشتی در ۱۳۳۴ش به چاپ رسید. خود او درباره این مجموعه میگوید: «چهارپاره‌هائی بود که گاهی سه مصرع مساوی با یک قطعه کوتاه داشت، و هم وزن داشت، هم قافیه و هم معنا، آن زمان چندین نفر از جمله نادر نادرپور، هوشنگ ابتهاج (سایه)، سیاوش کسرائی، مهدی اخوان ثالث و محمد زهری بودند که به همین سبک شعر می‌گفتند و همه شاعران نامدار شدند، زیرا به شعر گذشته بی‌اعتنا نبودند. اخوان ثالث، نادرپور و من به شعر قدیم احاطه کامل داشتیم، یعنی آثار سعدی و حافظ و فردوسی را خوانده بودیم، در مورد آن‏ها بحث می‌کردیم و بر آن تکیه می‌کردیم.» مشیری، توجه خاصی به موسیقی ایرانی داشت و در پی همین دلبستگی طی سال‏های ۱۳۵۰ش تا ۱۳۵۷ش عضویت شورای موسیقی و شعر رادیو را پذیرفت و در کنار هوشنگ ابتهاج، عماد خراسانی و... سهمی بسزا در پیوند دادن شعر با موسیقی و غنی ساختن برنامه گل‏های تازه در رادیو ایران در آن سال‏ها داشت. علاقه به موسیقی در مشیری به گونه‌ای بوده است که هر بار سازی نواخته می‏شده مایه آن را می‌گفته، مایه‌شناسی‌اش را می‌دانسته، بلکه می‌گفته از چه ردیفی است و چه گوشه‌ای و بارها شنیده شده که تشخیص او درمورد برجسته‌ترین قطعات موسیقی ایران کاملاً درست و همراه با دقت تخصصی ویژه ای بوده است.
فریدون مشیری در سال ۱۳۷۷ش به آلمان و آمریکا سفر کرد و مراسم شعرخوانی او در شهرهای کلن، لیمبورگ و فرانکفورت و هم‏چنین در ۲۴ ایالت آمریکا از جمله در دانشگاه‌های برکلی و نیوجرسی به‏طور بی‏سابقه‏ای مورد توجه دوستداران ادبیات ایران قرار گرفت. در سال ۱۳۷۸ش طی سفری به سوئد در مراسم شعرخوانی در چندین شهر از جمله استکهلم و مالمو و گوتبرگ شرکت کرد. معروف‏ترین اثر وی، شعر «کوچه» نام دارد که در اردیبهشت ۱۳۳۹ش در مجله «روشنفکر» چاپ شد. این شعر از زیباترین و عاشقانه‏ترین شعرهای نو زبان فارسی است. او در سال ۱۳۳۳ش با خانم اقبال اخوان ازدواج کرد و اکنون دو فرزند به نام‌های بابک و بهار از او به یادگار مانده‌ است. مشیری سال‌ها از بیماری رنج می‌برد و در بامداد روز جمعه ۳ آبان‏ماه ۱۳۷۹ش در سن هفتاد و چهار سالگی در تهران درگذشت.
 
* اعلام ممنوعیت حجاب اسلامی در مدارس فرانسه (1373 ش)
اشاره:
در سال 1994 م (1373 ش) کشور فرانسه، علی‏رغم ادعای داشتن آزادی‏های فردی و اجتماعی و نیز دموکراسی، قانونی وضع کرد که دانش‏آموزان مسلمان در فرانسه، جهت ادامه تحصیل نباید از حجاب اسلامی استفاده کنند. این قانون بعدها گسترده‏تر شد و دانشگاه‏ها و مراکز دیگر این کشور را در بر گرفت. ممنوعیت حجاب در حالی در این کشور صورت می‏گیرد که هرکس در پذیرش و انجام عقاید دینی خود، تا آن‏جا که آسیبی به دیگران وارد نسازد، آزاد است و فرانسه با آن همه ادعای خود، این اصل مهم را نقض کرده بود.

*  * 18 ذیحجه در  گذر تاریخ

* پایان طوفان نوح و
قرار گرفتن کشتی حضرت نوح(ع) در کوه جودی
  اشاره:
حضرت نوح اولین پیامبر اوالو العزم الهی است که مدت رسالت او به تصریح قرآن مجید نهصد و پنجاه سال بوده است و در این مدت طولانی جز تعداد اندکی که گفته شده حدود چهل نفر مرد و چهل نفر زن بودند کسی به او ایمان نیاورده و همگی راه کفر و الحاد را در پیش گرفتندو او را بسیار آزار نمودند و حتی زن و یکی از فرزندان حضرت نوح نیز به او ایمان نیاورده به طوری که حضرت نوح قوم خود را نفرین کرد و به خداوند چنین گفت: ‹‹ و قال نوح رب لاتذر علی الارض من الکافرین دیارا ›› سوره نوح پروردگارا احدی از کافرین را بر روی زمین باقی مگذار. خداوند نیز به او وحی فرستاد که به دستور و الهام ما شروع به ساختن کشتی نما و درباره هیچ یک از این کفار شفاعت مکن که همه آنها غرق خواهند شد. ‹‹واضع الفلک باعینا و وحینا و لاتخاطبنی فی الذین ظلموا انهم مغرقون›› کافرین و قوم نوح چون بر او می گذشتند که مشغول ساختن کشتی است او را به استهزاء گرفته مسخره
می کردند تا اینکه کار ساختن کشتی بپایان رسید. این کشتی از سه طبقه تشکیل شده بود یک طبقه برای چهارپایان و یک طبقه برای پرندگان و مرغان و یک طبقه برای آدمیان و نشانه آغاز طوفان جوشیدن آب از محل تنور خانه حضرت نوح بود که در کوفه واقع شده بود. ‹‹فلما جاء امرنا و فارالتنور›› قرآن مجید پس زمانی که امرما رسید و تنور جوشید به نوح وحی شده که در کشتی سوار شده و مؤمنین نیز سوار شده و از هر حیوان و پرنده ای یک جفت در کشتی سوار کند. ‹‹ قلنا احمل فیها من کل زوج اثنین››؛ به نوح گفتیم سوار شود از
هر زوج جفتی را در کشتی حمل کن و آب از آسمان بارید و از زمین جوشید و آنقدر از آسمان و از زمین آب جوشید به طوری که کوه ها را نیز در بر گرفت تا اینکه آسمان و زمین به امر خداوند از بارش و جوشش آب فرو گذاشته و کشتی نوح بر کوه جودی آرام گرفت و حضرت نوح و مؤمنین همراه او از کشتی بیرون آمده و در زمین
منزل نمودند.
در هنگام طوفان که آب از آسمان و زمین همه جا را گرفته بود نوح فرزند خود را میان آب دید به او گفت ای فرزند بیا با ما سوار کشتی شو. او گفت: من به کوه پناه می برم تا مرا از آب حفظ کند .
نوح گفت امروز هیچ نگهدارنده ای
جزء خداوند نیست و در این حال موجی آمد و فرزندش را غرق کرد. نوح به خدا عرض کرد: پروردگارا این فرزند از اهل من است و وعده تو نیز حق است زیرا خداوند وعده کرده بود که کفار را غرق و اهل نوح را نجات می دهد).
خداوند فرمود: انه لیس من اهلک؛ او از اهل تو نیست بلکه او ‹‹عملٌ غیر صالح›› یعنی مجسمه ناصالحی است به تو موعظه
می کنم که از نادانان نباش، و نوح از خداوند درخواست عفو کرد.
قرآن کتاب مقدس مسلمانان،
 می گوید که کشتی نوح بر روی کوه «جودی» نشسته است. کوهی که در حال حاضر کشتی مورد نظر بر آن قرار دارد به ترکی «کودی» داغ یا همان کوه «جودی» نام دارد.
 [در منابع اسلامی آمده است که محل کوه جودی در منطقه موصل است. مثلاً در کتاب «الدر المنثور» از امام کاظم(ع) نقل شده که «جودی کوهی است در موصل». رجوع به نقشه جغرافیائی نشان می دهد که نزدیکترین محل معروف و شناخته شده در عصر ائمه به کوه آرارات، منطقه موصل در شمال عراق است- انصاف]

*  گلستان شدن آتش نمرود
بر حضرت ابراهیم خلیل(ع)
اشاره:
عظمت حضرت ابراهیم خلیل(ع) به حدی است که وی همواره موجب نزاع یهودی و مسیحیت و اسلام بوده است و هر یک، آن حضرت را از خود می‌داند. از این‌رو،
خدای متعال او را مربوط به هیچ یک از ادیان ندانسته و او را مسلمان معرفی می‌کند. ابراهیم(ع) حتی میان مشرکان، مکانی بلند داشت و آثار وی در مکه مکرمه مورد زیارت و تقدیس آنان قرار می‌گرفت.
نسب حضرت ابراهیم(ع) تا حضرت آدم(ع) در تورات آمده است. نسب نامه‌های تورات به کتب اسلامی نیز راه یافته و بدون دقت در اصل و منشأ آن پذیرفته شده است. به عقیده اهل کتاب (در نتیجه جمع بندی حوادث کتاب مقدس) حضرت ابراهیم(ع) حدود 2000 سال قبل از میلاد، یعنی حدود 4000 سال پیش در شهر «اور» به دنیا آمد. به گفته تورات، او در آغاز «ابرام» یعنی پدر بلندمرتبه نامیده می‌شد. خدای متعال نام وی را در سن
نود و نه سالگی به ابراهیم یعنی پدر اقوام، تبدیل کرد. شهر اور نزدیک یک قرن پیش در عراق در ساحل «فرات» از زیر خاک بیرون آمد و آثار باستانی بسیاری در آن جا یافت شد. به گفته تورات پدر حضرت ابراهیم(ع) که «تارح» نامیده می‌شد، پسر خود ابراهیم(ع) و همسر وی «ساره» و نوه خویش حضرت لوط(ع) را برداشت و به سرزمین «کنعان» در غرب فلسطین عزیمت کرد.
آنان در بین راه از ادامه سفر منصرف شدند و در شهر «حران» سکونت گزیدند. این شهر در جنوب ترکیه فعلی و در مرز سوریه قرار دارد. پدر حضرت ابراهیم(ع) در تورات تارح خوانده می‌شود، ولی قرآن مجید وی را «آزر» بت‌پرست معرفی کرده است (انعام، 74). پدر حضرت ابراهیم(ع) در سلسله اجداد حضرت رسول اکرم(ص) قرار می‌گیرد. علمای شیعه معتقدند: همه پدران
آن حضرت تا حضرت آدم(ع) یکتاپرست بوده‌اند و به همین دلیل گفته‌اند: آزر، عموی آن حضرت بوده و استعمال «أب» (پدر) بجای «عم» (عمو) در زبان عربی نادرست نیست. از آن جمله در قرآن کریم (بقره،133) چنین چیزی دیده می‌شود. تورات می‌گوید: حضرت ابراهیم(ع) در 75 سالگی به امر خدا از شهر حران عازم کنعان شد. وی همسر خود ساره و برادرزاده‌اش حضرت لوط(ع) و
چند نفر از مردم حران را برداشت و همگی به کنعان رفتند و در آن جا روی کوهی در شرق
«بیت ایل» خیمه زدند. حضرت ابراهیم(ع) پس از چندی در «حبرون» (الخلیل امروزی) ساکن شد و تا آخر عمر در آن جا بود و اکنون مقبره خانوادگی وی در آن مکان است. حضرت لوط (ع) به شهر «سدوم» و شهرهای مجاور آن رفت. مردم آن شهرها به سبب نافرمانی و بی‌اعتنائی به پیام وی به
امر خداوند نابود شدند. این حادثه در
قرآن مجید نیز آمده است. دو موضوع بسیار مهم در تاریخ حضرت ابراهیم(ع) وجود دارد که در تورات کنونی اشاره‌ای به آنها نشده است: یکی جریان
بت شکنی و به آتش افکندن وی و دیگری داستان بنای کعبه.
 قرآن مجید در سوره‌های انبیا و صافات، داستان بت‌شکنی و به آتش ‍ افکندن او و تبدیل شدن آتش به گلستان را آورده است. در این ماجرا
حضرت ابراهیم(ع) برای نشان دادن ناتوانی بت‌ها آنها را شکست و تبر را بر شانه
بت بزرگ گذاشت و به آنها ثابت کرد که این اشیای بی‌جان لایق پرستش نیستند. «نمرود»، پادشاه اور دستور داد تا آتشی بزرگ شعله‌ور کنند و ابراهیم(ع) را
در آن اندازند.
به اذن پروردگار، آتش در برابر
چشمان حیرت زده ایشان سرد و خاموش شد و به گلستان تبدیل گردید.

*  عید سعیدغدیرخم و انتخاب ‏امیرالمؤمنین ‏امام‏علی(ع)  به ‏جانشینی پیامبراسلام (10ق)
اشاره:
پیامبر گرامی اسلام حضرت محمد(ص) هنگام بازگشت از آخرین سفر حج خود، به
امر خداوند،حضرت علی(ع) را به عنوان جانشین و وصی خود به مسلمانان معرفی نمود.
 اهمیت انتخاب امام علی(ع) به جانشینی پیامبر اسلام به حدی است که خداوند، انجام این کار عظیم را، انجام کامل رسالتِ پیامبر(ص) عنوان نموده است. این مراسم درمکانی به نام
غدیر خم، واقع در مسیر مکه به مدینه برگزار شد.
 مسلمانان حاضر در غدیرخم که شمار آنان به ده‏ها هزار نفر می‏رسید، پس از این انتخاب، باشور و اشتیاق بسیار، با
امام علی(ع) بیعت کردندخداوند، انتخاب امام علی(ع) را اکمال دین و اتمام نعمت‏ها عنوان کرده و دین اسلام را برای امت برگزید. با تمام سفارشی که پیامبر اسلام به جانشینی امام علی(ع) نمود، ولی پس از رحلت ایشان، برخی از مهاجرین و انصار ولایت ایشان را نپذیرفته و ابوبکر بن ابی قحافه را به خلافت برگزیدند.

*  وفات حکیم و
سیاستمدار بزرگ «خواجه
نصیرالدین طوسی» (672 ق)
 اشاره:
پس از حمله‏ ی مغولان به ایران، مقام علمی و ارزش فکری خواجه نصیرالدین طوسی موجب شد تا هلاکوخان مغول، او را در شمار بزرگان خود دانسته، نسبت به حفظ و حراست از جانِ وی کوشا باشد.
از آن پس، خواجه، دارای مقام و
نفوذ فراوانی شده و خدمات بسیاری به فرهنگ اسلام و کشورهای مسلمان روا داشت. جلوگیری از به آتش کشیدن
مراکز فرهنگی، کتابخانه ‏ها و مؤسسات علمی، نجات جان دانشمندان و علمای بزرگ زمان که مورد غضب مغولان بودند،جلوگیری از تهاجم مغولان
به کشورهای اسلامی و نیز احداث و تجهیز رصدخانه‏ی عظیم مراغه وکتابخانه‏ بزرگ
آن، از جمله خدمات ارزنده خواجه نصیر در دوران وزارت در دستگاه مغولان می‏باشند.
همچنین محفل درسی خواجه، رونقی فراوان داشته و شاگردان فاضلی در آن تربیت یافتند.
علامه حلی، کمال الدین میثم بحرانی، قطب الدین رازی و سید رکن الدین استرآبادی و... از جمله شاگردان خواجه می‏باشند.
از این عالم بزرگ شیعی بیش از
80 کتاب و رساله به جای مانده که اخلاق ناصری،
اساسُ الاقتباس، اوصاف الأشراف و عِلمُ المثلث از آن جمله‏اند. این دانشمند گرانقدر در 75 سالگی دیده از جهان فروبست و در کاظمین عراق مدفون گشت.

*  ولادت فقیه فاضل،
استاد متأخرین آیت ‏اللّه «شیخ مرتضی انصاری» (1214 ق)
اشاره:
شیخ انصاری در نجف از محضر اساتیدی همچون حاج ملااحمد نراقی، شریف العلماء مازندرانی، شیخ موسی و شیخ علی کاشف الغطاء بهره گرفت.
وی پس از درگذشت صاحب جواهر، به مرجعیت عامه‏ی شیعه رسید. همچنین در محضر درس شیخ انصاری، فضلای زیادی زانوی ادب زدند و به مدارج بالای علمی دست یافتند که میرزای بزرگ شیرازی، آخوند ملامحمد کاظم خراسانی، سید جمال الدین اسدآبادی، میرزا حبیب اللّه رشتی و ده‏ها عالم دیگر از آن جمله‏اند. از این عالم بزرگ، تألیفات و آثار ارزشمند علمیِ چندی از قبیل کتاب رسائل، مکاسب، الصلاة و الطهارة و... به جای مانده که هم‏اکنون از منابع درسی حوزه‏های علمیه‏ی شیعه می‏باشند.

**  20 سپتامبر  در گذر تاریخ

* آغاز سفر تاریخی «فرناندو ماژلان»
دریانورد و مکتشف بزرگ پرتغالی (1519م)

* درگذشت «نیکولا ماکیاولی» سیاست‏مدار، نویسنده، هنرمند و مورخ ایتالیائی (1530م)

* اختراع اتوبوس بخار توسط «گوردون برانز» مبتکر انگلیسی  (1831م)

* ادغام مجارستان با خاک اتریش (1867م)

* تولد «توماس اِلْیُوت» نویسنده و ادیب معروف انگلیسی  (1888م)

*مرگ «گابریل دانونْزیو» نویسنده و شاعر ایتالیائی (1938م)

*  تصرف فیلیپین توسط ارتش آمریکا در پی شکست ژاپن در جنگ جهانی دوم (1945م)

* کودتا در آفریقای ‏مرکزی و سرنگونی «ژان بدِل بوکاسا» امپراتور این کشور  (1979م)