اعدام "ميرزا رضا كرماني" به جرم قتل ناصرالدين شاه (1276 ش)

ميرزا رضا كرماني در كرمان به دنيا آمد. در جواني به تهران رفت و به دست‏فروشي و سمساري مشغول شد تا اينكه رفته رفته مورد اعتماد تجار تهران قرار گرفت. وي در سال 1268 ش پس از آشنايي با سيدجمال‏الدين اسدآبادي، سخت مجذوب انديشه‏ها و افكار او شد و از همان زمان، به فعاليت‏هاي سياسي پرداخت. در پي استبداد و جور زمان ناصرالدين‏شاه قاجار و اخراج سيدجمال‏الدين اسدآبادي از ايران، ميرزا رضا كرماني بارها به گونه كتبي و شفاهي به ناصرالدين شاه و درباريانش اخطار نمود كه به جهت بي‏احترامي و ستمي كه درباره سيدجمال‏الدين روا داشته‏اند، كشته خواهند شد. رژيم استبدادي قاجار، زبان تيز و حركات اعتراض‏آميزِ او را تحمل نكرد و ميرزا رضا را به 7/5 ماه زندان محكوم كردند. ميرزا پس از آزادي، راهي اسلامبول تركيه گرديد و با سيد ديدار نمود. ميرزا از اوضاع ايران بسيار ناليد و سيد او را به كندن ريشه فساد كه همان ناصرالدين شاه بود، تشويق كرد. سرانجام شاه قاجار كه در تدارك برگزاري جشن‏هاي پنجاهمين سال سلطنت خود بود، در 17 ذي‏القعده 1313ق برابر با 13 ارديبهشت 1275ش با 3 گلوله ميرزا رضا در حرم حضرت عبدالعظيم(ع) در ري كشته شد. ميرزا با بيان سخناني در دادگاه فرمايشي، حقايق را بازگو نمود و شاه را رسوا كرد. سرانجام ميرزا رضا كرماني در روز دوم ربيع‏الاول 1314 ق برابر با 21 مرداد 1276ش توسط دستگاه جبار قاجار به دار آويخته شد و به شهادت رسيد. آخرين جمله ميرزا اين بود: "اين چوبه دار را به يادگار نگه داريد، من آخرين نفر نيستم".

دستگيري سران كميته مجازات و انحلال آن (1296ش)

كميته مجازات، گروهي سري بود كه در سال 1295 ش در تهران تشكيل شد و بنيانگذاران آن، تني چند از طرفداران مشروطه بودند كه پس از استقرار نظام جديد، مقاصد خود را دست نايافته ديدند و ناكامي مشروطيت را به سبب خيانت و بي‏كفايتي وزرا مي‏دانستند. از اين روي، تصميم گرفتند با تشكيل گروهي به نام "مجازات" به پندار خود به مقابله با عناصر خائن، وطن فروش و نالايق بپردازند. البته در اين پندار، اتكاي آنها بر قضاوت شخصي بود. عنصر اجرايي اين كميته شخصي با نام كريم دواتگر بود كه ساليان قبل، مامور ترور شيخ فضل اللَّه نوري گرديد كه به اين كار موفق نشد. پس از مدتي بين اعضاي شورا اختلافات روي داد و شورا از بيم افشاي اسرار كميته، كريم دواتگر را كشت. پس از اين حادثه، افراد ديگري به گروه راه يافتند و به سبب فراهم نبودن سياست واحد و مستقل، اختلافاتي بين اعضاي آن بروز كرد. از طرفي ضعف مالي نيز سبب شد كه گروه به باج‏خواهي از ثروتمندان رو كند. هر چند اين گروه، هراسي بزرگ در دلِ دولتيان افكند، ديري نپاييد كه در آستانه فروپاشي قرار گرفت. اين شورا در اواخر كار، به دليل تكروي در از ميان برداشتن مخالفان خود، دچار چنددستگي گرديد و يكي از اعضاي اصلي كه پيش‏بيني مي‏كرد به سرنوشت كريم دواتگر دچار شود، از بيم جانِ خود، تشكيلات گروه را براي ژاندارمري افشا كرد. در نهايت، اعضاي كميته در 21 مرداد 1296 ش برابر با 23 شوال 1335 ق در دوران صدارت وثوق‏الدوله دستگير، برخي اعدام و بعضي تبعيد شدند. فعاليت در چارچوبي غيراصولي و هدفدار نبودن معيارهاي تشكيلاتي، نفوذ افراد سست عنصر در گروه، ضعف مالي و وابستگي به ثروتمندان، نداشتن پايگاه مردمي به سبب برخي ترورها از جمله ترور ميرزا حسن از علماي طراز اول تهران، از عوامل سقوط و فروپاشي كميته مجازات بود.

رحلت عالم بزرگوار، "احمد سبط الشيخ انصاري" از نوادگان شيخ مرتضي انصاري (1374 ش)

آيت‏اللَّه شيخ احمد سبط الشيخ از نوادگان خاتم الفقهاء و المجتهدين، شيخ مرتضي انصاري عالم بزرگ قرن سيزدهم هجري، در سال 1309 ش در دزفول و در بيت علم و تقوا و فضيلت به دنيا آمد. او پس از فراگيري مقدمات علوم اسلامي، در 19 سالگي راهي قم، سپس دزفول و در نهايت نجف اشرف شد. آيت‏اللَّه سبط الشيخ در نجف از محضر استاداني همچون آيات عظام سيد ابوالقاسم خويي، سيد محسن حكيم، سيد محمود شاهرودي و سيد عبدالهادي شيرازي استفاده وافر برد و پس از سالياني چند به دزفول بازگشت. اين عالم رباني پس از مدتي در 43 سالگي ساكن قم گرديد و به تدريس و تاليف و تربيت شاگردان و شركت در درس فقه آيت‏اللَّه سيد محمدرضا گلپايگاني پرداخت. ايشان همچنين از حضرات آيات سيد محمود شاهرودي، شيخ آقا بزرگ تهراني و شيخ محمدصالح مازندراني اجازه اجتهاد و روايت داشت. خلاصةالقوانين، الدُّرَرُ النَّجفيه، شرح تحرير الوسيله و شرح تبصرةُ المتعلمين از جمله آثار اين دانشمند اسلامي است. سرانجام آيت‏اللَّه سبط الشيخ پس از عمري سرشار از توفيق و خدمات مذهبي در 21 مرداد 1374 برابر با 13 ربيع الاول 1416 ق در 65 سالگي بدرود حيات گفت و در صحن مطهر حضرت معصومه(س) به خاك سپرده شد.

درگذشت "شيخ فخرالدين ابراهيم بن شهريار عراقي همداني"، شاعر بزرگ ايراني(688 ق)

شيخ فخرالدين عراقي در 18 سالگي به هند رفت و در خدمت مشايخ بزرگ آن سامان، سير و سلوك را برگزيد. پس از چند سال، در قونيه به مجلس شيخ صدرالدين قونوي راه يافت و كتاب لمعات را نگاشت. عراقي در اواخر عمر به مصر و شام سفر كرد و در همان جا درگذشت و در جوار قبر محي الدين ابن عربي در دمشق مدفون گرديد. كلام عراقي، ساده، استوار و استادانه است. در غزل‏ها، تركيبات و ترجيع‏هاي وي، شور و شوقي بي‏مانند كه نشانه‏ي التهاب دروني اوست ديده مي‏شود. اين شوق، گاه با تامّل در معارف و حقايق عرفاني همراه و گاه با توصيفات بديع و كم سابقه‏اي از حالات سالكان و واصلان، آميخته است.

تأسيس رسمي مذهب "پروتستان" توسط "مارتين لوتر" (1529م)

پروتستان عنوان نهضتي ديني در عالم مسيحيت است كه در قرن شانزدهم ميلادي با هدف اصلاح ديني توسط مارتين لوتر آغاز شد. آغاز قيام مارتين برضد كليساي كاتوليك و استبداد روحاني، بر سر مسئله آمرزش گناهان از طرف كشيشان و پاپ بود. لوتِر آلماني نهضت خود را پس از آن آغاز كرد كه برخلاف دستور پاپ، كتاب انجيل را به زبان آلماني ترجمه كرد و درصدد شكستن طلسم تعصبات خشك مذهب كاتوليك بود. با ترجمه آلماني انجيل و نشر عقايد لوتر، بسياري از مردم به او گرايش پيدا كردند و علي‏رغم مخالفت كليساي كاتوليك، مارتين لوتر در يازدهم اوت 1529م، تأسيس رسمي مذهب پروتستان را اعلام كرد. لفظ پروتستان به معني معترض است. اين لفظ در ابتدا به چند تن از امراي امپراتوري مقدس اطلاق مي‏شد كه در مقابل تصميم مجلس مبني بر منع هرگونه تجديد نظر در دين، رسماً اعتراض‏نامه‏اي صادر كردند. آيين پروتستان در همه ممالك، اصول آزادي فردي در امور ديني و دنيايى، قضاوت شخصي و تساهل ديني در مقابل اطاعت از سنت و مقامات رسمي ديني را در بر دارد. اساس اين مذهب اين است كه فرد مسيحي فقط در برابر خدا مسئول است نه در برابر كليسا. پيروان پروتستانْ كتاب مقدس را بر همين اساس تفسير مي‏كنند و نظرياتشان درباره اعمال و وظايف كليسا و آيين‏هاي مقدسْ ناشي از همين ديدگاه مي‏باشد. از حدود پانصد سال پيش تاكنون فرقه‏هاي بي‏شماري در مسيحيت پديد آمده‏اند. پروتستان‏ها به رهبري متمركز عقيده ندارند و براي روحانيت مسيحي ارزش چنداني قائل نيستند. پروتستان‏ها بسياري از اعتقادات فرقه‏هاي ديگر را رد مي‏كنند و نوعي مسيحيت پيراسته را مي‏پذيرند. از جمله ويژگي‏ها و تفكر پروتستاني، فردگرايى، تاكيد بر آزادي فردي، تساهل و مدارا، تكيه بر توليد و گسترش ثروت، عبادت دانستن كار، موهبت الهي دانستن ثروت و ممدوح دانستن آن را مي‏توان برشمرد. آيين پروتستان امروزه عمدتاً در كشورهاي شمال اروپا شامل نروژ فنلاند و سوئد و در كشورهاي آلمان، انگلستان، فرانسه، سوئيس، مجارستان و بخش‏هايي از امريكا، حضور دارند. (ر.ك: 18 اوت)