جام جم آنلاين: فتوكينا بزرگ‌ترين و مهم‌ترين نمايشگاه صنعت عكاسي در جهان است كه هر دو سال يك بار در شهر كلن آلمان برگزار مي‌شود. موضوع كلي اين نمايشگاه كه امسال از 21 سپتامبر به مدت 6 روز برگزار شد، ارتباطات تصويري است و ساختارش اين امكان را فراهم مي‌كند كه موضوعاتي چون عكس گرفتن، پردازش و نگهداري عكس، انتشار عكس و لوازم و تجهيزات عكاسي به‌طور هماهنگ و منظم در كنار يكديگر مطرح شوند.
فتوكينا در واقع نمايشي از آينده مشترك عكاسي، تكنولوژي اطلاعات و ارتباطات است. در اين نمايشگاه علاوه بر بازديدكنندگان صنفي همچون عكاسان، توليدكنندگان و فروشندگان، بازديدكنندگان عمومي هم حضوري گسترده داشتند، به‌طوري كه فتوكيناي امسال با افزايش 7 درصدي بازديدكنندگان نسبت به سال گذشته به رقم بي‌سابقه 180 هزار بازديدكننده دست يافت كه در ميان آنها 1251 نفر از 45 كشور دنيا تنها به قصد حضور در فتوكينا به آلمان سفر كرده بودند. اندكي پيش از آغاز به كار اين نمايشگاه كه گسترده‌تر از هر سال و براي اولين بار در مركز نمايشگاه‌هاي بين‌المللي شهر كلن برگزار شد، بيشتر شركت‌هاي مهم عكاسي، جديدترين و به‌روزترين محصولات‌شان را معرفي و طي نمايشگاه در معرض ديد بازديد كنندگان قرار دادند.
فتوكينا كه به نام PMA يا نمايشگاه و كنفرانس بنياد بازاريابي عكاسي هم شناخته مي‌شود اولين بار سال1950برگزار شد و به مرور زمان از يك نمايشگاه عكاسي صرف به محلي براي عرضه محصولات توليدكنندگان و سازندگان دوربين و تجهيزات عكاسي تبديل شده و آنقدر رونق پيدا كرد كه تنها چند سال پس از آغاز به كار به عنوان يك رويداد بين‌المللي و با حضور بزرگان و توليدكنندگان فعال بازار جهاني لوازم و تجهيزات عكاسي مطرح شد، تا جايي كه سال 1956 «دوايت آيزنهاور» رئيس‌جمهور وقت ايالات متحده آمريكا براي مراسم افتتاحيه اين نمايشگاه پيام خود را در قالب يك تلگرام فرستاد.
برداشتن محدوديت‌ها از دنياي تصاوير
در دنياي پرتحول تصوير ديگر نياز نيست كاربران مهارت خاصي در عكاسي داشته باشند تا عكس‌ها و ويدئوهاي حرفه‌اي توليد كنند و تنها فشار بر دكمه شاتر كافي است تا يك عكس تكنيكي از يك منظره گرفته شود.در عين حال، تعداد حالت‌هاي خاص قابل تنظيم در نسل جديد دوربين‌ها هم حد و مرزي ندارد. در نتيجه، عملا محدوديتي براي خلاقيت كاربران وجود ندارد. ضمن آن‌كه اگرچه قبلا تنظيم و ويرايش عكس‌ها مي‌بايست در كامپيوتر و با نرم‌افزارهاي پيشرفته پردازش تصوير انجام مي‌شد، اما اكنون بسياري از كارها را مي‌توان هنگام گرفتن عكس يا نشان دادن آن در خود دوربين انجام داد.
به كمك فناوري‌هاي نوين مي‌توان با يك دستگاه عكس و فيلم گرفت و نتايج كار را در همان وسيله تماشا، پردازش و ذخيره‌سازي كرد و در نهايت با ديگران به اشتراك گذاشت. در واقع قابليت‌هاي دوربين‌هاي امروزي تنها به امكان گرفتن فيلم‌هاي Full HD و عكس‌هاي با كيفيت خلاصه نمي‌شود بلكه به كمك آنها مي‌توان تصاوير را بسيار سريع و آسان روي شبكه‌هاي اجتماعي مانند فيس‌بوك، فليكر يا يوتيوب ارسال كرد. ضمن آن‌كه كاربر مي‌تواند مشخص كند كدام عكس يا تكه فيلم بايد آنلاين شود، نرم‌افزار همراه وسيله نيز مي‌تواند با اتصال دوربين به كامپيوتر، كاربر را مستقيما به سايت اينترنتي مورد نظر برده و اگر لازم باشد، عكس‌ها و فيلم‌ها را به فرمت مورد نظر تبديل كند.مثال بارز اين قابليت را پاناسونيك، سامسونگ و كداك در فتوكينا در معرض ديد بازديدكنندگان قرار دادند. در دوربين‌هاي عكاسي اين شركت‌ها يك دكمه به اشتراك‌گذاري وجود دارد كه كاربر را قادر مي‌سازد فورا عكس‌هاي موردنظر خود را علامت‌گذاري كند تا با اتصال دوربين به كامپيوتر، عكس‌هاي منتخب به طور خودكار روي شبكه‌هاي اجتماعي آپلود شود.
به اين ترتيب به نظر مي‌رسد باوجود آن‌كه مهارت‌هاي حرفه‌اي در عكاسي درحال منسوخ شدن است اما عكاسي با وجود امكانات خلاقانه و ارتباطات سريع تصويري از طريق اينترنت و تلفن‌هاي همراه، علاقه‌مندان جديدي پيدا كند. البته صنعت تصوير‌سازي پا را از اين هم فراتر گذاشته و به دنبال راه‌حل‌هايي براي ساده‌سازي و سرعت بخشيدن به ارتباط تصويري است و اين شامل درگاه‌هاي ارتباطي WLan داخلي يا USB داخلي و نرم‌افزارهاي انتقال تصوير براي بارگذاري سريع و مستقيم تصاوير از دوربين روي اينترنت است. در اين ميان بسياري از كاربران دوست دارند بدانند عكسي را كه در حال حركت گرفته‌اند دقيقا در چه مكاني گرفته‌شده است. براي پاسخ به اين نياز با استفاده از تكنولوژي‌هاي تعيين موقعيت نظير GPS، بسياري از دوربين‌ها مي‌توانند اين كار را به صورت داخلي يا از طريق تجهيزات جانبي انجام دهند وحتي برخي از دوربين‌ها مي‌توانند اطلاعاتي از قبيل اين كه عكاس كجا ايستاده و از چه عكس مي‌گيرد را ارائه كنند.
عكس‌ها سه‌بعدي مي‌شوند
يكي از موضوعات داغ و پر سر و صداي فتوكيناي 2010، تصاوير سه‌بعدي بود و دوربين‌هاي عكاسي و فيلمبرداري با قابليت ضبط تصاوير كيفيت بالاي سه‌بعدي، ابعاد جديد و متفاوتي به نمايشگاه بخشيدند. به همين دليل هم دوربين‌هاي داراي قابليت سه‌بعدي و لنزهاي آنها و لنزهاي كلوزآپي كه به وسايل دوبعدي قابليت سه‌بعدي مي‌بخشند در فتوكيناي امسال در كانون توجه قرار داشتند.
يكي از مشخصات پيشرفته نسل جديد دوربين‌هاي سه‌بعدي حاضر در نمايشگاه، تصاويري با تاخير زماني بودند كه به بيننده اجازه مي‌دادند با انتخاب نيمه‌هاي راست و چپ يك تصوير، كنترل تطابق تصوير سه‌بعدي را تنظيم كند. كريستيان مولرريكر، مديرعامل اتحاديه صنعت عكاسي درباره دستاوردهاي جديد فوتوكينا مي‌گويد:«يكي از زمينه‌هاي جديد نمايشگاه عكس‌هاي سه‌بعدي بودند. حتي مي‌توان روي قاب عكس‌هاي ديجيتال، نمايشگر كامپيوتر يا تلويزيون‌هاي سه‌بعدي، تصويرهاي سه‌بعدي را نمايش داد. اكنون فناوري‌هاي جديدي نيز براي چاپ سه‌بعدي عكس‌ها عرضه‌شده‌اند.»
فوجي به عنوان يكي از پيشتازان اين عرصه با ارائه دوربيني كوچك و سبك، بازديدكنندگان غرفه خود را مبهوت كرد. به‌طوري كه به اعتقاد بازديدكنندگان غرفه فوجي با اين تكنولوژي فاصله بين واقعيت و مجازي كمتر شده و تصاوير بعد و عمقي واقعي مي‌يابند و بيننده را در حيرت فرو مي‌برند.در اين ميان پاناسونيك بيشتر از ديگر بزرگان عرصه تصوير به اين موضوع پرداخته بود و حدود نيمي از غرفه بزرگ خود را به نمايش توانايي‌هاي تصوير‌سازي سه‌بعدي اختصاص داده بود. دوربين‌هاي جديد اين شركت در واقع با اضافه كردن يك ماژول مخصوص قابليت عكاسي و فيلمبرداري سه‌بعدي پيدا مي‌كنند كه نتيجه كار آنها را مي‌توان روي تلويزيون‌هاي معمولي و با استفاده از عينك مخصوص تماشا كرد. حتي مي‌توان با پروژكتور روي پرده نمايش انداخت و با عينك تماشا كرد. عملا تصاوير اين دوربين‌ها عمق هيجان‌انگيزي به تصاوير مي‌دهد كه دقيقا همانند سينماهاي سه‌بعدي بوده و گويي از صفحه نمايش خارج شده‌اند.
در كنار حضور دستاوردهاي متنوع و متفاوت عرصه تصوير در نمايشگاه، تجهيزات جانبي دوربين‌هاي عكاسي و فيلمبرداري هم حجم قابل توجهي از فتوكيناي امسال را به خود اختصاص داده بودند و توليدكنندگان اين‌گونه محصولات نيز از هرگونه تكنولوژي لازم براي توليد محصولات بيشتر و باكيفيت‌تر بهره مي‌بردند. انواع و اقسام كيف و روكش‌هاي دوربين‌ها، باتري‌هاي عادي و قابل شارژ، فيلترهاي الحاقي، سه پايه‌ها و... تنها مثال‌هايي از وسايلي بودند كه توليدكنندگان شان سعي داشتند براي جذب بازديدكنندگان نمايشگاه، در قابليت‌ها، امكانات، انعطاف‌پذيري و شكل و شمايل آنها تغييراتي ايجاد كنند.
بهاره صفوي / گروه دانش