*‌2‌ اردیبهشت
در گذر تاریخ

*ترور «میرزا مصطفى افتخار العلماء آشتیانى» در جریان نهضت مشروطه (1288 ش)
اشاره:
میرزا مصطفى افتخار العلماء آشتیانى متخلص به صهبا در حدود سال 1245 ش برابر با 1282 ق در تهران، در بیت علم و فقاهت و جهاد به دنیا آمد. پدرش آیت‏اللّه میرزا محمد حسن آشتیانى، رهبر نامدار نهضت تنباکو در تهران و مورد اعتماد میرزاى بزرگ شیرازى در پایتخت بود. میرزا مصطفى پس از اتمام تحصیلات نزد پدر و دیگر اساتید، به اخذ اجتهاد نائل آمد و در جریان نهضت مشروطیت، به این قیام مردمى پیوست.
وی از رهبران مسلم انقلاب مشروطه و مجتهدى مبارز بود. میرزا مصطفى تلاش مى‏نمود تا بتواند بین مشروطه و مشروعه را جمع کند لذا از هر دو گروه کناره گرفت.
سرانجام در جریان تحصن علما در حرم حضرت عبدالعظیم(ع)
در ری که او نیز یکى از پیشتازان آن بود، توسط عده‏اى ناشناس، در
نیمه شب دوم اردیبهشت 1288 ش،
در 43 سالگى به قتل رسید و در جوار
حضرت  عبدالعظیم(ع) به خاک سپرده  شد.

* رحلت استاد برجسته و عالم محقق آیت ‏الله «میرزا مهدى آشتیانى» (1332 ش)
اشاره:
میرزا مهدى آشتیانى، حکیم، عارف و دانشمند شیعى در حدود سال
1266 ش در تهران متولد گردید.
پدرش میرزا جعفر ملقب به
میرزا کوچک از شاگردان آقا محمدرضا حکیم قمشه‏اى و مادرش دختر حاج میرزا حسن آشتیانى، مجتهد معروف تهران بود.
ایشان پس از فراگیرى مقدمات، خارج فقه و اصول را نزد شیخ فضل‏اللّه نوری و آقا سیدعبدالکریم مدرس آموخت.
وی از آن پس سال‏ها در تهران مُدَرس فلسفه و عرفان بود و عنوان مدرس رسمى مدرسه سپهسالار را داشت.
در این میان شاگردان فرهیخته‏اى تربیت نمود که میرزا ابوالحسن شعرانى، دکتر عبدالجواد فلاطورى، دکتر محمد ابراهیم آیتى، سیدجلال آشتیانى،  مهدى حائری یزدی و
بدیع‌ الزمان  فروزانفر و... از آن جمله‏اند.
آیت‏اللّه میرزا مهدی آشتیانى در سال 1325ش، به استدعاى فضلاء و طلاب حوزه علمیه قم چندى
به قم مهاجرت کرد و به تدریس و افاضه پرداخت و استاد شهید مرتضى مطهرى در آن مدت قلیل توفیق استفاده از محضر او را داشت.
میرزا مهدى آشتیانى بى‏گمان یکی از متبحرترین شارحان و مدرسان فلسفه بود ولى ذوق عرفانى او بر مشرب عقلى‏اش غلبه داشت و این همه در آثار و شروح و حواشی او که البته از حد شرح و تفسیر بسیار فراتر مى‏روند و خود، آثار مستقلى به شمار مى‏روند، به خوبى هویداست.
از این عالم برجسته و محقق توانا آثار متعددى بر جاى مانده که: حاشیه شرح منظومه منطق و حکمت، اساس التوحید درباره قاعده «الواحد» در وحدت وجود از آن جمله است. میرزا مهدى آشتیانى سرانجام در
دوم اردیبهشت 1332 در 66سالگى درگذشت و درقم مدفون گردید.

*تشکیل سپاه پاسداران انقلاب اسلامى به فرمان حضرت  امام خمینى(ره)   (1358 ش)
اشاره:
در نخستین روزهاى پس از پیروزى انقلاب اسلامی در سال 1357، بنا به فرمان حضرت امام خمینى(ره) به جوانان غیور و انقلابى ایران اسلامى، عده‏اى از دلسوختگان راستین و پیروان صدیق ولایت فقیه
گرد هم جمع شدند و نهاد مقدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامى را پى‏ریزى کردند.
پس از مدتى حضرت امام خمینى(ره)
در دوم اردیبهشت ماه 58 طى فرمانى به شوراى انقلاب، رسماً تأسیس نهاد
سپاه پاسداران انقلاب اسلامى را اعلام کردند و شوراى انقلاب نیز با تأسیس شوراى فرماندهى سپاه پاسداران انقلاب اسلامى،‌گامى اساسى در جهت سازماندهى این نهاد انقلابى  برداشت.
در اولین اطلاعیه سپاه، وظائف کلى آن چنین عنوان شده است: کمک به اجراى امور انتظامى و امنیتى، مبارزه مسلحانه علیه جریان‏هاى ضدانقلاب، دفاع در برابر حملات داخلى و خارجى، همکارى و هماهنگى با نیروهاى مسلح نظام اسلامى، تربیت و آموزش اخلاقى و ایدئولوژیکى - سیاسى و نظامى کادر سپاه و... . اگرچه سپاه هویتى نظامى دارد اما نظامى‏گرى در واقع یک بُعد از ابعاد این نهاد مکتبى است. سپاه نهادى نظامى در جهت اهداف و آرمان‏هاى والاى انقلاب اسلامى است که حفاظت و نگهبانى از نظام و حکومت اسلامى مهم‏ترین رکن آن را تشکیل مى‏دهد.
سپاه پاسداران انقلاب اسلامى در افقى فرازمند، داراى آرمان‏هاى مکتبى، انسانى و جهان شمول است که باید همیشه حرکت خود را به آن سو جهت دهد.

*درگذشت «سیدعبدالعلى علوى» محقق معاصر
(1359 ش)
اشاره:
سیدعبدالعلى علوى که در شعر به «پرتو» تخلص داشت در سال
 1281 ش در تهران به دنیا آمد.
پرتو علوى در 1300‌ش به عراق و از آن جا به مصر سفر کرد و مدت دو سال
در دانشگاه الأزهر به تحصیل
علوم‌نقلى پرداخت.
او مدتى در اروپا نیز ساکن بود و سپس به ایران مراجعت نمود. پرتو چون با زبان‏هاى عربى، آلمانى و انگلیسى آشنائى داشت به عنوان مترجم رسمى
وزارت دادگسترى انجام وظیفه مى‏کرد. تألیفاتى از پرتو به یادگارمانده است که: زندگى على بن ابى طالب، دستور زبان آلمانى و بانگ جرس از جمله آنهاست.
سیدعبدالعلى علوى در سال‏هاى ملى شدن صنعت نفت به مبارزه علیه شرکت‏هاى استعمارى پیوست و در این راه به زندان افتاد. او در شعر بیشتر به مسائل اجتماعى روزگار خود مىپرداخت.سید عبدالعلى علوى سرانجام در دوم اردیبهشت سال 59
در 79 سالگى درگذشت.

*سالروز اعلام انقلاب فرهنگى
(1359 ش)
اشاره:
در 28 فروردین 1359، تعدادى از دانشجویان مسلمان کنترل دانشگاه تبریز را به دست گرفتند و فرداى آن روز، منافقین وگروهک‏ها، دانشگاه تربیت معلم را تصرف کردند .
به دنبال اولتیماتوم سه روزه از طرف
شوراى انقلاب به منافقین، مردم مسلمان، در دوم اردیبهشت 1359 موفق به شکست آنان شدند و این حرکت مورد تأیید امام قرار گرفت. پس از آن، ضرورت ایجاب مى‏کرد تا دانشگاه‏ها براى مدتى تعطیل باشد تا تغییر و تحولى اساسى در تمام نظام آموزشى کشور انجام شود، از این رو دانشگاه‏ها از آن روز تعطیل شدند تا با مطالعه و دقت و فرصت کافى، تحولى بنیادین و اساسى در نظام دانشگاهى کشور پدید آید.
این وظیفه به عهده ستاد انقلاب فرهنگى محوَّل گردید تا این که دانشگاه‏ها در 27 آذر 1361 در
سالروز وحدت حوزه و دانشگاه، بازگشائى شدند.
 این حرکت با هدف اسلامى کردن دانشگاه‏ها و خارج ساختن عوامل طاغوتى بود که به انقلاب فرهنگى موصوف گردید.

*درگذشت «سیدمحمود فرّخ خراسانی»  ادیب و شاعر معاصر(1360 ش)
اشاره:
سیدمحمود فرّخ خراسانى متخلّص به فرّخ، در سال 1276 ش در مشهد به دنیا آمد. وى از نوجوانى مقدمات فارسى و عربى را آموخت و در آنها مهارت یافت.
سیدمحمد فرخ، سال‏ها تصدّى
 امور آستان قدس رضوى را بر عهده داشت و در دوره‏هاى دوازدهم و سیزدهم مجلس شوراى ملى، نماینده قوچان بود.
در سال‏هاى آخر عمر، در مشهد انزوا گزید و به تأسیس انجمن ادبى فرّخ اقدام کرد.
درسال 1353، دانشگاه مشهد به محمود فرّخ مقام استادىافتخارى دانشکده ادبیات و علوم انسانى آن دانشگاه را اعطاء کرد.استاد فرخ خراسانى سرانجام دردوم اردیبهشت 1360 در84 سالگى درگذشت.
* ‌13 رجب
در گذر تاریخ

*میلاد پیشواى
اول مسلمانان امیرالمؤمنین
 امام علی(ع)
(23 سال قبل از هجرت)

اشاره:
امام على(ع) امام اول شیعیان و خلیفه‏ى چهارم، در سیزدهم رجب سال 30 عام الفیل در دورن خانه‏ى کعبه به دنیا آمد.
 پدرش ابوطالب(عبدمناف) پسر عبدالمطلب و مادرش فاطمه دختر اسد بن هاشم است.
 ابوالحسن، ابوتراب، ابوالحسین، ابوالرَّیحانَتَین از جمله کنیه‏هاى آن امام و امیرالمؤمنین، ولى اللَّه، اسداللَّه، مرتضى، وصى، یعسوب الدین، حیدر، کرار و... از القاب آن
سرور مى‏باشد.
حضرت على(ع) از دوران کودکى، تحت تعلیم و تربیت حضرت محمد(ص) قرار گرفت و اولین مردى بود که اسلام آورد. آن امام همام به جز غزوه‏ى تبوک، در تمامی غزوات و جنگ‏هاى پیامبر اکرم(ص) حضور داشت و همواره در رنج‏ها و سختى‏ها، یاور و حامی پیامبر بزرگ اسلام بود. امام على(ع) در هجدهم ذى‏حجّه‏ى سال یازدهم هجرى، در محلى به نام غدیر خُم، به امر خدا و از طرف پیامبر به رهبرى امّت اسلامى پس از رسول اکرم(ص) برگزیده شد و پس از بیعت مردم، امیرالمؤمنین لقب گرفت. اماپس از رحلت پیامبر(ص) این امر مُهم اجرا نگردید و خلافت به دست ابوبکر افتاد. سی‏وسه سال از عمر مبارک امام علی در کنار
رسول خدا(ص)، بیست و پنج سال پس از رحلت آن حضرت در خانه‏نشینی و در حدود پنج سال نیز در خلافت سپری شد.

*درگذشت«محمد بن عیسى تَرمَذى»محدث کبیر
(279 ق)
اشاره:
محمد بن عیسى معروف به ابوعیسى تَرمَذى از مشاهیر حُفّاظ، مُحدثین و در شمار پیشوایان راوى حدیث قرار دارد. کتاب صحیح ترمذى از منابع درجه‏ى اول اهل سنت، از آثار ترمذى مىباشد. وى در 70سالگى وفات یافت.

*درگذشت عالم ربانی «علی‏ بن‏ محمد  نصیرالدین حِلی کاشی» (755 ق)

*‌21 آوریل
در گذر تاریخ

*آغاز دومین جنگ امپراتورى ایران و روم در زمان پادشاهى ساسانیان (359م)

*درگذشت علامه اقبال لاهوری، متفکر برجسته پاکستانی (1938م)

*درگذشت دکتر "کلیم صدیقى " رهبر پارلمان مسلمانان انگلستان (1995م)