ایسنا/آذربایجان شرقی: امروزه ازدواج یکی از بحث‌های داغ جامعه بوده و تجملات، تشریفات و برخی مشکلات اقتصادی در سال‌های اخیر، مشکلات را دو چندان کرده و موانعی را بر سر راه جوانان در مسیر ازدواج ایجاد کرده است.

زمانی که بحث ازدواج مطرح می‌شود ابتدا لبخندی روی لب جوان‌ها می‌نشیند اما به مرور این لبخند محو شده و جای خود را به نگرانی می‌دهد. هر جوانی به ازدواج علاقه داشته و نیاز به داشتن خانواده، او را ترغیب به ازدواج می‌کند، اما متاسفانه طی سال‌های اخیر این سنت حسنه از مسیر سهل و بی‌آلایش خود خارج شده و دامن‌گیر یک سری آداب و رسوم و همچنین تجملات و توقعات زاید و غیرضروری شده که برگزاری مراسم تشریفاتی عقد و عروسی، مهریه‌های سنگین، جهزیه مفصل و اسباب زندگی، توقع خانه مستقل و... نمونه‌های بارز آن است.

یک کارشناس مسائل مذهبی در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص فلسفه ازدواج اظهار می‌کند: خداوند متعال در قرآن کریم در آیه‌ای در مورد ازدواج بیان می‌کند: « وَمِنْ آیَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُم مِّنْ أَنفُسِکُمْ أَزْوَاجًا لِّتَسْکُنُوا إِلَیْهَا...» در واقع خداوند متعال با افتخار بیان می‌کند که ازدواج یکی از نشانه‌ها و معجزات من است و فردی را به‌عنوان زوج شما قرار دادم تا برای شما آرامش هدیه کند.

حجت الاسلام اصغر همایونی ادامه می‌دهد: امام خمینی(ره) نیز در مورد ازدواج می‌فرماید: "مرد مظهر جلال خداوند و زن مظهر جمال خداوند است" و ازدواج ترکیبی از جمال و جلال الهی است و وقتی جمال و جلال الهی در یک مکان جمع شود انسان کامل شده و به آرامش می‌رسد.

وی در ادامه خاطرنشان می‌کند: فردی نزد امام صادق (ع) آمد و گفت که من نیازی به ازدواج ندارم امام فرمودند یا دروغ می‌گویی و یا مریض هستی و غریزه جنسی نداری، چون خداوند این غریزه را برای تمام مخلوقات قرار داده است؛ همچنین در روایتی از پیامبر (ص) نیز آمده که اگر سن ازدواج در جامعه بالا رفت و فساد، زنا و گناه زیاد شد هیچ‌کس نباید دیگران را مذمت کند، چون مقصر خود افراد هستند.

وی گفت: باید سیره اهل‌بیت(ع) را مورد توجه قرار دهیم، البته نمی‌گوییم که قرن ۲۱ را باید با قرن دوم هجری مقایسه کنیم، اما باید اعتدال رعایت شود.

خطیب تبریزی تاکید می‌کند: دین مقدس اسلام بحث سن را در کنار بحث بلوغ عقلی افراد مورد تاکید قرار داده است و حتی در روایات تاکید شده که دختر زمانی ازدواج کند که خودش قدرت تفکیک داشته باشد، لذا نباید به‌صورت تک بعدی به روایات نگاه کرد.

وی با اشاره به این‌که بعضی از دختران اهل بیت عصمت و طهارت در ۲۶ سالگی ازدواج کردند اما دختر امام باقر علیه‌السلام در ۹ سالگی، اظهار می‌کند: وقتی علت را پرسیدند امام(ع) فرمود به‌علت بلوغ فکری این امر انجام شد. وقتی علت مجرد بودن حضرت معصومه (س) را از امام رضا (ع) پرسیدند، امام(ع) فرمود که به خاطر پیدا نکردن هم‌کفو خود، ازدواج نکرده‌اند. با این وجود، اهل‌بیت عصمت و طهارت همواره بالا رفتن سن ازدواج را مورد مذمت قرار داده‌اند.

وی با انتقاد از برخی دیدگاه‌ها نسبت به ازدواج، می‌افزاید: بعضی‌ها می‌گویند باید کامل شویم تا ازدواج کنیم و بعضی‌ها می‌گویند اصلاً نمی‌توانیم ازدواج کنیم و بعضی‌ هم به ازدواج به چشم غریزه جنسی نگاه می‌کنند که این نگاه مختص غرب است؛ غرب می‌خواهد با این نگاه، ارزش ازدواج را پایین بیاورد، درحالی‌که ازدواج نوعی عبودیت و بندگی است.

این کارشناس مسائل مذهبی ادامه می دهد: شخصی نزد امام صادق (ع) آمد و گفت که صبح تا شب کار می‌کنم تا معیشت اهل و عیالم را تامین کنم و بسیار خیلی خسته می‌شوم. امام(ع) فرمودند: بهترین عبادت را انجام می‌دهی و بهشت ازآن توست. لذا ازدواج تنها در مورد مسائل جنسی نبوده، بلکه اجر و ثواب بسیاری دارد؛ به طوری‌که گفته شده دو رکعت نماز فرد متأهل ثواب و اجرش به مراتب بیشتر از ۷۰ رکعت نماز فرد مجرد است.

وی با بیان این‌که متأسفانه دولت‌مردان برای تسهیل امر ازدواج هیچ کاری نکرده‌اند، اضافه می‌کند: این وظیفه دولت و حاکم شرع است که بحث ازدواج را تسهیل کند و در اصل یکی از تفاوت‌های ما و سایر کشورهای غیراسلامی همین موارد بوده و اگر ما نیز در حوزه ازدواج کار نکنیم، چه تفاوتی با آنان خواهیم داشت؟

حجت الاسلام همایونی در پایان سخنان خود می گوید: متأسفانه ارزش‌های معنوی یا تعطیل شده یا ارزش‌های غربی جایگزین آن‌ها شده‌ است، به‌طور مثال بحث مهریه نمونه آن است که متأسفانه بعضی خانواده‌های مذهبی نیز رعایت نمی‌کنند؛ از قرن شانزده به بعد که تفکرات مارتین لوتر گسترش یافت و این‌گونه تفکرات مطرح شد و به‌مرور زمان ارزش‌های غربی، جایگزین ارزش‌های معنوی شد.

معاون امور جوانان و فرهنگی اداره کل ورزش و جوانان آذربایجان شرقی نیز در گفت‌وگو با ایسنا اظهار می‌کند: عوامل مهمی به‌عنوان موانع ازدواج جوانان وجود دارد از جمله این‌که نوع نگرش به ازدواج تغییر کرده است؛ بطوریکه ازدواج های سنتی به شکل ازدواج‌های مدرن تغییر پیدا کرده است و در ازدواج های سنتی پدر و مادر دختری را می پسندیدند و به خواستگاری می‌رفتند و فرزندان نیز به تصمیم پدر و مادر احترام می‌گذاشتند و ازدواج انجام می‌گرفت و از بابت شغل نیز مشکلی وجود نداشت و فرزندان همان شغل پدر خود را ادامه می‌دادند و زندگی تشکیل می‌دادند.

امیر تقی زاده ادامه می‌دهد: در ازدواج‌های مدرن این فرزندان هستند که فرد مورد نظر خود را انتخاب می‌کنند و به این وادی قدم می‌گذارند و البته بسیاری از جوانان اینطور فکر می‌کنند که باید حتما عاشق شوند تا بتوانند ازدواج کنند در کنار این موضوع به لحاظ علمی، روانشناسی و اجتماعی جوان به این نتیجه میرسد که باید ازدواج کند و خودش شریک زندگی اش را انتخاب می کند.

وی با بیان اینکه خانواده‌ها از دیدن فشار روحی و روانی فرزندانشان عذاب می کشند، می افزاید: چون سن فرزندان بالا می رود و امکان ازدواج وجود ندارد و دلیل این موضوع نیز بیکاری و عدم استقلال مالی است که با این شرایط نمی‌تواند یک خانواده را تامین کند.

معاون امور جوانان و فرهنگی اداره کل ورزش و جوانان آذربایجان شرقی با تاکید بر اینکه هر اقدام و تسهیلاتی از طرف هر کدام از نهاد ها و ادارات ارائه شود، مقطعی خواهد بود، می‌گوید: موضوعی که می‌تواند به طور مستقیم تاثیرگذار و مهم باشد، شغل دائم و ثابت جوانان است که این موضوع واقعا در شرایط فعلی در اختیار دولت نیست و تمام خیّرین و تمامی کسانی که در بحث صنعت، اشتغال زایی و خدمات فعال هستند، می‌توانند در ایجاد شغل دائمی برای جوانان نقش داشته باشند و جوانان نیز بعد از کسب شغل دائم می توانند براساس درآمد خود ازدواج کنند.

وی ادامه می دهد: موضوع بعدی این است که چرا جوانانی که دارای شغل ثابت و درآمد خوب و حتی بعضا صاحب مسکن نیز هستند، تمایلی به ازدواج ندارند؟ این موضوع در کل کشور بسیار نگران کننده است و برخی افراد با این شرایط میل و رغبتی به ازدواج ندارند که این امر نشان می‌دهد برخی مسائل معنوی نیز دخیل هستند که باعث شده این افراد تمایلی به ازدواج نداشته باشند.

وی در تشریح دلایل این معضل اینگونه بیان می‌کند: جوانان امروزی در بسیاری از مراحل زندگی با مشکل ترس از شروع کردن روبرو هستند و ترس از شروع کردن زمانی اتفاق می افتد که فرد دارای اعتماد به نفس کامل نباشد مثلا فردی که به دنبال شغل است، با وجود اینکه دارای مدرک تحصیلی است اما چون دارای مهارت و تخصص عملی نیست می ترسد که وارد آن شغل شود،این موضوع در بحث ازدواج نیز وجود دارد و افراد می ترسند تا اقدام به ازدواج کنند و اعتماد به نفس لازم برای شروع ازدواج را ندارند.

تقی زاده مشکل بعدی جوانان امروزی را داشتن آرزوی ثروتمند شدن در یک شب، بیان می کند و می‌گوید: متاسفانه اکثر جوانان امروزی به فکر این هستند که یک شبه ثروتمند شوند و با توجه به وضعیت جامعه و اختلاس هایی که صورت می گیرد جوانان نیز با دیدن این افراد و حتی  برخی افرادی که ثروت‌های کلان دارند، به این فکر می افتند که یک شبه ثروتمند شوند و این تفکر منجر به از بین رفتن فرهنگ کار و تلاش و کوشش می شود و در نتیجه شاهد افزایش زندانیان جرائم غیر عمد هستیم، به طوریکه فرد می‌خواهد ثروتمند شود لذا چک می کشد یا اقدام به کاری می‌کند که خارج از توانش است.

وی عقده گشایی والدین را معضل بعدی در مسیر ازدواج می‌داند و ادامه می‌دهد: موضوع بعدی این است که بعضی از پدران و مادران که در دوران کودکی خود در مناطق کم برخوردار زندگی کرده و سختی کشیده اند و حسرت  رسیدن به  آرزوهای خود را دارند، اکنون که به دلیل تحصیل و ... به جایگاه اجتماعی بالاتری رسیده اند، می خواهند تمامی عقده ها و حسرت‌های خود را در فرزندان جبران کنند مثلا فردی که همواره آرزوی رفتن به کلاس موسیقی را داشت، به زور می خواهد فرزندش را به کلاس موسیقی ببرد، بدون اینکه توجه داشته باشد که شاید اصلا فرزندش علاقه‌ای به موسیقی ندارد و یا بعضی والدین در بحث تحصیل، فرزندانشان را وادار می‌کنند که معلم شود چون خودش از کودکی آرزوی معلم بودن را داشته است در حالیکه فرزندش هیج علاقه‌ای به معلم بودن ندارد.

وی ادامه می‌دهد: در بحث ازدواج نیز متاسفانه اکنون همه چیز به چشم تو هم چشمی تبدیل شده است، البته من معتقد هستم موضوع از چشم تو هم چشمی بالاتر است و بسیاری از افراد بجای اینکه برای خودشان زندگی کنند، برای دیگران زندگی میکنند و تصورات دیگران از زندگی افراد مهمتر از زندگی شخصی خود افراد است و لذا باید به جوانان فرصت دهیم تا مشکلاتشان را خودشان حل کنند و نباید عقده هایمان را بر روی فرزندانمان خالی کنیم و در کنار این عوامل، تجارب خود را در اختیار فرزندانمان قرار دهیم و اجازه ندهیم احساسی و شتاب‌زده عمل کنند.

خاطرنشان می کند: اکنون در وضعیتی هستیم که شاید هیچ کار ثوابی بالاتر از ایجاد شغل و مسکن برای جوانان نیست. چرا باید این تعداد مسکن خالی وجود داشته باشد؟ آیا نمی شود این مسکن ها را در اختیار جوانان قرار داد تا زندگی شان را شروع کنند؟ ایا نمی شود وقتی که یک فرد زمینی را وقف  می کند فرد خیّر دیگری در آن زمین چند واحد آپارتمان ساخته و در اختیار جوانان قرار دهد؟ به نظر می رسد ما در بحث وقف هنوز به فکر معضلات و مشکلات اجتماعی نیستیم و با همان تفکر سنتی اقدام به وقف می‌کنیم که نیازمند فرهنگ سازی است.

وی با اشاره به اینکه در حال حاضر بسیاری از مغازه های بازار وقفی است و اوقاف از آنها اجاره می گیرد، می گوید: آیا تاکنون اقدامی از طرف اوقاف در جهت تسهیل ازدواج جوانان صورت گرفته؟ در حالیکه مسائل اجتماعی زنجیر وار بهم متصل هستند و اگر ازدواج جوانان با مشکل مواجه شود، معضلات بعدی را به دنبال خواهد داشت.

وی در ادامه به قانون تسهیل ازدواج جوانان نیز اشاره کرده و می‌گوید: چرا در مجلس قانونی را تصویب می‌کنند بدون اینکه تبعات اجتماعی آن قانون را در جامعه بررسی کنند؟ آیا تاکنون فکر کرده ایم قانون تسهیل ازدواج جوانان که 15 سال است تصویب شده و همه دولت را مقصر می‌دانند که چرا اجرا نکرده است، متناسب با شرایط جامعه به روز شده است؟ قانونی که 15 سال پیش تصویب شده و هیچگونه سنخیتی با مسائل روز جامعه ندارد، چطور باید اجرا شود و همچنین وقتی که موقع تصویب آن قانون نظری از مجری قانون گرفته نشده، چطور اجرا شود؟

تقی زاده ادامه می دهد: وقتی که قانون با در نظرگرفتن همه جوانب تصویب شود، مجری می‌داند مسئولیتش چیست و قانون گذار نیز می‌داند متناسب با شرایط جامعه قانون تصویب می‌کند. آیا با انداختن مشکل برگردن دیگران مشکل ازدواج جوانان حل می‌شود؟ مشکلات باید از طریق همگرایی و هم افزایی حل شود.

وی اضافه می‌کند: ما باید از نگاه تک بعدی دور شویم چون که همه ما به نوعی تحت تاثیر تبعات مشکلات اجتماعی خواهیم بود و هر کاری از دستمان بر می آید انجام دهیم تا بتوانیم مشکلات جوانان را حل کنیم.