وقوع جنگ چالدران بين ايران و عثمانی (893 ش)

در اوايل سلطنت شاه اسماعيل اول و تشكيل سلسله صفوي، او توانست كردستان و شهرهاي مقدس عراق را فتح كند و با تكيه بر تشيع اثني عشري، به زودي جمع كثيري از مردم شيعه ساكن در سرزمين‏هاي عثماني را به سوي خود جلب كند. اين اقدام جسورانه شاه اسماعيل، اگرچه خطرات فراواني را در پي داشت اما سبب تحكيم وحدت سياسي - مذهبي ايران گرديد و همين ويژگي از نظر سلاطين عثماني به مراتب خطرناك‏تر از احياي ساختار نظامي ايران بود. هنگامي كه سلطان سليم اول، پادشاه نيرومند و مشهور عثماني به سلطنت رسيد، چهل هزار تن از شيعيان را به قتل رساند. او كه خود را خليفه مسلمانان مي‏خواند، تصميم به توسعه متصرفات خود گرفت و به قصد تصرف تبريز، پايتخت دولت نوبنياد صفوي حركت كرد و جنگ سختي ميان او و سپاه شاه اسماعيل صفوي در منطقه چالدران در حوالي ماكو روي داد. در اين جنگ بر اثر كثرت سپاه عثماني و مجهز بودن به تفنگ و توپخانه، لشكر ايران عقب نشيني نمود و تعداد زيادي از دو طرف كشته شدند. شاه اسماعيل تا حدود همدان عقب نشست و سلطان سليم تبريز را اشغال كرد ولي به زودي بر اثر مقاومت ملي مجبور شد تبريز و آذربايجان را تخليه كند. پس از بازگشت سلطان سليم، شاه اسماعيل ديگر باره به آذربايجان و تبريز رفت و به تعمير خرابي‏هاي لشكريان عثماني پرداخت. گويند پس از اين واقعه، ديگر كسي شاه اسماعيل را خندان نديد.

تأسيس دانشگاه تربيت معلم (1342 ش)

دارالمعلمين عالي نام مدرسه‏اي عالي بود كه در سال 1307 ش براي تربيت معلم مدارس متوسطه تاسيس شد و در سال 1312 ش به دانشسراي عالي تغيير نام يافت. اين دانشسرا داراي دو قسمت علمي شامل رشته‏هاي رياضيات، طبيعيات، فيزيك و شيمي و قسمت ادبي با رشته‏هاي ادبيات، فلسفه، تاريخ و جغرافي بود. دانشسراي عالي پس از تاسيس دانشگاه تهران، جزيي از آن شد تا اين كه در سال 1334 ش، از دانشگاه تهران استقلال يافت. در تابستان 1342، دانشسراي عالي منحل گرديد و وزارت فرهنگ وقت، دانشگاه تربيت معلم را تاسيس نمود.

رحلت عارف الهي و عالم رباني آيت ‏اللَّه "سيدعبدالكريم كشميري" در قم(1419 ق)

آيت اللَّه سيدعبدالكريم كشميري در سال 1345ق در نجف اشرف به دنيا آمد. پس از فراگيري دروس مقدمات در نجف، در حلقه‏ي درس خارج آيات عظام: خويى، سيدعبدالاعلي سبزواري، سيد عبدالهادي شيرازي و شيخ كاظم شيرازي قرار گرفت. به دليل هوش سرشار خويش، در كوتاه‏ترين زمان توانست، درجه‏ي اجتهاد را از آيات اللَّه خويى دريافت دارد، آن گاه به تدريس سطوح عالي فلسفه در حوزه پرداخت. پشتكار آيت اللَّه كشميري در تدريس به گونه‏اي بود كه روزانه 11 كرسي درس اعم از فقه، اصول، فلسفه و ادبيات عرب براي ايشان برپا مي‏شد. افزون بر تدريس، پژوهش و نگارش، در سير معنوي و تهذيب نفس نيز به مراتب عالي دست يافت و صاحب كرامت‏هايى گرديد. در پي سخت‏گيري‏هاي رژيم بعث عراق، به طور پنهاني همراه خانواده، راهي ايران شد و در مرز ايران و عراق، همه‏ي نگاشته‏هاي علمي ايشان به دست نيروهاي امنيتي عراق افتاد. سرانجام اين عارف سترگ و عالم برجسته در 18 فروردين 1378 ش پس از طي يك دوره‏ي بيماري در 72 سالگي جان به جان آفرين تسليم كرد و پس از اقامه‏ي نماز توسط آيت اللَّه بهجت، در حرم مطهر حضرت معصومه(س) به خاك سپرده شد.

ولادت امام موسی کاظم (ع) (128ق)

ایشان فرزند جعفر بن محمد و هفتمین امام است. وی در روز ۷ صفر سال ۱۲۸ ه. ق. در ابواء (منطقه‌ای در میان مکه و مدینه) به دنیا آمد. مادر ایشان حمیده مصفّاة است که نام‌ های دیگری مانند حمیده بربریه و حمیده اندلسیه نیز برای او نقل شده‌است. از مهم‌ترین القاب ایشان می‌توان به کاظم، صابر، صالح، امین و عبدالصالح اشاره کرد. ایشان در میان شیعیان به «باب‌الحوائج» معروف است.

 

تولد "دني پاپن" فيزيك‏دان فرانسوي و مخترع ديگ بخار (1647م)

دني پاپن، يكي از مخترعان برجسته فرانسوي، در 22 آگوست 1647م در اين كشور به دنيا آمد. وي از نوجواني به امور صنعتي و فني علاقه داشت. از اين‏رو پس از طي تحصيلات خود در پاريس، راهي لندن شد و با يكي از دانشمندان آن سامان، درباره تكميل ماشين فشار هوا همكاري نمود. پس از چندي، پاپن براي اولين بار به نيروي بخار آب پي برد و در صدد استفاده از اين نيرو برآمد. از اين رو نخستين ديگ بخار را در سال 1688م اختراع كرد و در سال‏هاي بعد به تكميل آن‏پرداخت. اين دستگاه كه به ديگ بخار پاپن شهرت يافت، شامل ظرفي كاملاً سربسته بود كه در معرض حرارت قرار مي‏گرفت. بخار آب متراكم در ديگ، فشاري درآن ايجاد مي‏كرد كه باعث بالا رفتن غليان آب مي‏گرديد. پاپن، براي اين ديگ، دريچه اطميناني نيز ساخت تا به هنگامي كه فشار بخار آب از حد معيني تجاوز مي‏كرد، دريچه خود به خود گشوده مي‏شد و بخار از آن به خارج راه مي‏يافت. اين اختراع و ديگر كارهاي عملي پاپن باعث شد كه وي به عضويت انجمن سلطنتي درآيد. پس از چندي، پاپن از فشار داخل ديگ، به فكر استفاده‏هاي عملي از نيروي بخار آب افتاد و اولين نيروي كارآمد را براي حركت كشتي‏ها فراهم آورد. پاپن را به دليل اين اختراع مهم، پدر بخار لقب دادند.