تقاضاي خلع "محمد علي شاه" از سلطنت از سوي انجمنهاي ايالتي كشور (1287 ش)
در اوايل روز چهاردهم خرداد 1287ش، عدهاي سرباز در خيابانها به تهاجم و كتك و غارت مردم پرداختند. اين وضعيت، مردم را چنان هراسان ساخت كه هر كس به گوشهاي فرار كرد و پناهي جُست. به علت قطع سيمهاي تلگراف، اين خبر تا چند روز به شهرهاي ديگر نرسيد، اما هنگامي كه مردم ديگر شهرها نيز آگاه شدند، شورش كردند و انجمن ايالتي و ولايتي آذربايجان، تلگرافي به انجمنهاي شيراز، خراسان، اصفهان و كرمان فرستاد كه خواهان حركت انقلابي مردم به منظور خلع محمد علي شاه از سلطنت است. در پي آن، از شهرهاي اصفهان، همدان، شيراز، رشت، كرمان، استرآباد، زنجان و ديگر شهرها، تلگرافهاي زيادي رسيد كه گوياي حمايت مردم از اين آرمان بود.
ورود مجاهدان مشروطه خواه به تهران و پايان استبداد صغير (1288 ش)
با ورود مجاهدان گيلان از قزوين و مجاهدان بختياري از راه اصفهان و فتح شهر تهران در بيست و چهارم خرداد 1288ش، محمد علي شاه قاجار پس از يك دوره سلطنت كوتاه، ولي بسيار پركشمكش، از اريكه قدرت سقوط كرد و دوران استبداد صغير پايان گرفت. وي كه با اتكاء به قدرت روسها در بابر خواست مردم كشور سخت مقاومت كرده بود، پس از آگاهي از ورود مجاهدان به پايتخت و نااميدي از حمايت واقعي روسها، سراسيمه با كالسكه به سفارت روسيه پناهنده شد و بدين ترتيب، فصل نويني در تاريخ ايران آغاز شد. فاتحان تهران، سپس در جلسهاي محمدعليشاه را از سلطنت عزل، و پسرش احمدشاه را به اين مقام نشاندند. فتح تهران و خلع محمدعلي شاه قاجار از سلطنت، پاياني بر استبداد صغير و آغازي بر شكلگيري دومين دوره مجلس شوراي ملي بود.
درگذشت "ابن سيرين بصری" خوابگزار معروف مسلمان(110 ق)
ابوبكر محمد بن سيرين بصري، فقيه و راوي حديث بود كه از تابعين، احاديث فراواني را نقل كرده است. وي در سال 31 يا 33 هجري قمري به دنيا آمد. در ابتدا شغل بزّاري داشت و بسيار زيباو با جمال بود. روزي زني وي را به بهانهي خريد اجناس بزازي، به خانهي خود برد و او را به گناه فرا خواند و به او گفت: در صورتي كه خواستهام را برآورده نسازي، آبرويت را ميبرم. ابنسيرين براي آنكه حِسِّ تَنَفُّر و انزجار را در زن برانگيزد خود را به نجاست آلوده ميكند وبه اين ترتيب خود را از گناه ميرهاند. ميگويند در نتيجهي آن تقوي، وي به علم تعبيرخواب آگاه گرديد، بهحدي كه او را "تاليِ يوسف صديق" ميشمارند. همهي تعبيرات او، از ذوق سليم و فكر ثاقب بود و حوادث رؤيايى را با آيات قرآني و احاديث نبوي و يا حقايق خارجي تطبيق مينمود. ابنسيرين براي احاديث پيامبر اسلام(ص) اهميت بسياري قائل بود و در حفظ و نقل حديث، دقيق و محتاط بود و همين دقت نظر او موجب شد تا مؤلفان برجسته، روايتهايش را قابل استناد بدانند. ابن سيرين در زمان حيات خود، محضر 30 نفر از اصحاب پيامبر را درك كرد و كتب و نسخههاي خطي گوناگوني رابه زبانهاي مختلف از خود بر جاي گذاشت. ويژگيهايى چون رعايت جانب احتياط در مسايل شرعي، يك روز در ميان روزه گرفتن، شب زندهداري، بردباري، نرمخويى، پرهيز از بحث و جَدَل، اعتراف به لغزشهاي خويش و اميدواري فراوان به رحمت الهي، از ابن سيرين چهرهاي چونان زاهدان و پارسايان بزرگ ساخته است و همين امر موجب شده تا برخي از كساني كه در زمينهي سير و سلوك كتابهاي مهم نگاشتهاند، در وي به گونهي الگوي پرهيزگاري و پارسايي بنگرند.
درگذشت "ادوارد فيتز جرالد" نويسنده، مترجم و شاعر انگليسي (1880م)
ادوارد فيتز جرالْدْ، يكي از ادباي مشهور انگلستان در 31 مارس 1809م در ايالت سوفوك انگلستان در خانوادهاي سرشناس و اشرافي به دنيا آمد. وي پس از اتمام تحصيلات دانشگاهي خود، چندي به فراگيري زبان و ادبيات كشورهاي خاورميانه به ويژه ايران مشغول شد و با آثار بزرگاني همچون سعدي، حافظ، عطارنيشابوري و عبدالرحمن جامي و به خصوص حكيم عمر خيام نيشابوري آشنايى يافت. جرالد به دليل علاقه بسيار به زبانهاي شرقي به ويژه زبان وادبيات فارسي، رباعيات خيام و منظومه عبدالرحمان جامي را به انگليسي ترجمه كرد. او در ترجمه رباعيات خيام، آن چنان مهارتي از خود نشان داد كه در آن سالها به عنوان يكي از ترجمههاي برتر جهان برگزيده شد. ترجمه جرالد از رباعيات خيام، زيباترين و معروفترين ترجمهاي است كه تاكنون از اين رباعيات انجام شده است. اين اثر، ترجمهاي آزاد و اقتباس گونه است كه انديشههاي خيام را در قالب شعر انگليسي ريخته است. در ترجمه رباعيات خيام به انگليسي، روح اثر اصلي حفظ شده و مترجم در بيان فلسفه خيام به خوبي از عهده كار برآمده است. به بياني ديگر، فيتز جرالد از رباعيات خيام، ترجمه تحت اللفظي به عمل نياورده است، بلكه بسياري از اين رباعيات، از انديشه و ادراك خيام درباره زندگي الهام گرفته، تعبيرات او را درهم آميخته و در قالبي موزون و دلنشين، اشعاري از نو خلق كرده است. هرچند اين اثر در آغاز جلب توجه نكرده، بلكه بر حسب اتفاق، پس از مرگ فيتز جرالد، برخي از شاعران انگليسي به ارزش آن پي بردند و آن را به مردم شناساندند. از آن پس، اين اثر مورد توجه محافل ادبي قرار گرفت و محبوبيت عام يافت. جرالد با ترجمه آثار ادبي و عرفاني دانشمندان مسلمان به زبان انگليسي، نقش مهمي در نشر افكار ديني ومعنوي آنان ايفا كرد. ادوارد فيتز جرالد سرانجام در 14 ژوئن 1883م در 71 سالگي درگذشت.
كشف نيروي بخار آب توسط "دنيس پاپن" طبيعيدان فرانسوي (1707م) (ر.ك: 11 ژانويه)
دنیس پاپن ازجمله مخترعان و مکتشفان فرانسوی در67سالگی درگذشت. پاپن نخستین بار درتاریخ صنایع ازقوّه بخاربرای ایجاد حرکت درموتور ماشین استفاده کرد. ماشین بخارپاپن اولین وسیله بخاری محسوب می شود که براساس آن بعدها اتومبیل و کشتی بخاری ساخته شد.