تصويب قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران از سوي مجلس خبرگان (1358ش)

پس از پيروزي انقلاب اسلامي و برگزاري اولين انتخابات كه منجر به تعيين نوع حكومت و تشكيل جمهوري اسلامي در ايران گرديد، بحث راجع به تعيين قانون اساسي نظام در محافل مختلف گسترش يافت. در اين مرحله با تيزبيني حضرت امام خميني(ره)، پيش‏نويس قانون اساسي كه پايه نظام جمهوري اسلامي ايران را بر آموزه‏ها و ارزش‏هاي حيات‏بخش اسلام به ويژه عدالت اجتماعي و جامعه توحيدي قرار داده، نگارش يافت و با تاكيد آن حضرت، انتخابات مجلس خبرگان قانون اساسي در 12 مرداد 1358 برگزار گرديد. اين مجلس در 28 مرداد 1358 فعاليت خود را آغاز كرد تا اين كه پس از سه ماه تلاش و كوشش فوق‏العاده و كار پُر مسئووليت، تدوين قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران را به انجام رساند. اين قانون اساسي، در نهايت در دوازده فصل و يكصد و هفتاد و پنج اصل توسط خبرگان قانون اساسي مورد تصويب قرار گرفت. اين قانون سپس در يك همه‏پرسي در 12 آذر 1358 به تأييد مردم مسلمان ايران رسيد و بدين گونه، قانون اساسي تازه‏اي بر مبناي حقوق انساني و اصول اسلامي تدوين و فصلي تازه در برابر قوانين اساسي كشورهاي جهان گشوده شد. در سال 1368 بخش‏هايي از قانون اساسي پس از بازنگري در شوراي بازنگري قانون اساسي و برگزاري همه‏پرسي، به اجرا درآمد.

رحلت فيلسوف شهير "سيدمحمد حسين طباطبايي" صاحب تفسير شريف "الميزان" (1360 ش)

علامه سيدمحمدحسين طباطبايي در سال 1281 ش برابر با 1321 قمري در تبريز متولد گرديد و در 5 سالگي مادر و در 9 سالگي پدرش را از دست داد. در همان زمان علاوه بر فراگيري قرآن مجيد و كتاب‏هاي متداول روز و خوش‏نويسي، به تحصيل مقدمات عربي روي آورد و در 23 سالگي عازم نجف اشرف گرديد. علامه، طي يازده سال اقامت در نجف از محضر عالمان نامداري همچون ميرزاي ناييني، سيدابوالحسن اصفهاني، محمدحسين غروي‏اصفهاني و ميرزاعلي آقا قاضي‏طباطبايي استفاده‏هاي فراوان برد و مدارج علمي و كمالات اخلاقي را پيمود. وي پس از آن به مدت ده سال در تبريز اقامت گزيد و سپس در سال 1325 ش راهي شهر قم شد. علامه از آن پس با درك نياز حوزه به تفسير وفلسفه، به تدريس اين دو پرداخت و در اين دو رشته مقام شامخي به دست آورد. علامه طباطبايي همزمان با تدريس، از تاليف آثار گرانبها و سودمند غفلت نورزيد و كتب متعددي را به رشته تحرير درآورد كه اصول فلسفه و روش رئاليسم در 5 جلد، بدايةُ الحكمه، نهايةُ الحكمه، وحي يا شعور مرموز، علي(ع) و فلسفه الهي و حاشيه بر اسفار صدرالدين شيرازي و.... از آن جمله‏اند. اما مهم‏ترين اثر علامه، تفسيرالميزان نام دارد، اين كتاب شريف كه اصل آن به زبان عربي و در بيست جلد تاليف گرديده بارها از سوي ناشران داخلي و خارجي به زبان‏هاي عربي و فارسي چاپ و منتشر شده است. استاد شهيدمرتضي مطهري در مورد اين تفسير مي‏گويد: "كتاب تفسير الميزان، يكي از بهترين تفاسيري است كه براي قرآن مجيد نوشته شده است و مي‏توان ادعا كرد بهترين تفسيري است كه در ميان شيعه و سني از صدر اسلام تا امروز نوشته شده است." علاوه بر تاليفات متعددي كه از علامه طباطبايي به يادگار مانده است، شاگردان فاضلي در حلقه درس ايشان مراتب كمال علمي را پيموده و منشاء خدمات فراواني شده‏اند. حضرات آيات و دانشمندان فرهيخته‏اي از قبيل شهيد مرتضي مطهري، شهيد سيد محمدحسيني بهشتي، امام موسي صدر، ناصر مكارم شيرازي، شهيد دكترمحمد مفتح، شهيد علي قدوسي، يحيي انصاري شيرازي، شهيد سيدمحمدعلي قاضي طباطبايي، سيدعبدالكريم موسوي اردبيلي، محمدتقي مصباح يزدي، ابراهيم اميني، حسين نوري همداني، حسن حسن‏زاده آملي، عبداللَّه جوادي آملي، سيدمهدي روحاني و ده‏ها عالم فرزانه در طي سال‏ها حضور در محضر پرفيض استاد، خوشه‏چين خرمن معرفت علامه بوده‏اند. علامه سيدمحمدحسين طباطبايي سرانجام در صبح يكشنبه 24 آبان 1360 ش برابر با هجدهم محرم 1402 ق پس از يك هفته بيماري، دارفاني را در هشتاد سالگي وداع نموده و به ديار باقي شتافت. مزارش در كنار حرم حضرت معصومه(س) زيارتگاه عاشقان و شيفتگانش مي‏باشد. همزمان با يكصدمين سال تولد ايشان، همايش ملي ميزان حكمت در دي ماه 1381 در محل سالن همايش‏هاي بين‏المللي صدا و سيما برگزار شد و شخصيت علمي اين مفسر فرزانه، گرامي داشته شد.

تولد "طه حسين" نويسنده و اديب شهير مصري (1889م)

دكتر طه حسين، اديب و محقق معاصر مصري در 15 نوامبر سال 1889م در روستايى در مصر عليا به دنيا آمد. وي در كودكي بينايى خود را از دست داد، اما با هوش سرشاري كه داشت به تحصيل پرداخت و تا سال 1918م از دانشگاه‏هاي مصر و سوربُن فرانسه درجه دكتراي ادبيات گرفت. وي سپس به فعاليت‏هاي فرهنگي پرداخت و خدمات فراواني در زمينه علم وادب انجام داد كه تأسيس دانشگاه‏هاي اسكندريه و اسيوط در مصر از آن جمله است. وي در سال 1950، وزير فرهنگ مصر شد و تعليمات رايگان دوره‏هاي ابتدايى و متوسطه را برقرار كرد. علاوه بر اين، تأسيس انيستيتوي تحصيلات اسلامي در مادريد اسپانيا و ايجاد كرسي در شهر نيس فرانسه و تأسيس مدرسه زبان‏هاي مختلف در قاهره، تحت نظر او صورت گرفت. به علاوه وي در مقام يك شخصيت مورد اعتماد در جامعه ادبي جهان عرب، با مدعيان روشن‏فكري و نويسندگان ناسيوناليسم عرب به مقابله برخاست. به نظر وي آثار علمي و ادبي برجاي مانده از صدر اسلام تاكنون، اگرچه به زبان عربي است، اما فرهنگ اسلامي به حساب مي‏آيد نه انديشه قوم عرب. طه حسين در سال 1955م به رياست انجمن رجال و ادب مصر انتخاب شد و در سال بعد به عضويت شوراي عالي ادب و هنرهاي زيباي مصر منصوب گرديد. اين اديب مصري هم‏چنين عضو فرهنگستان‏هاي ادبي و تاريخي پاريس، مادريد، مايانِس آلمان، دمشق، تهران، بغداد و رُم نيز بود. از طه حسين بالغ بر هفتاد جلد كتاب باقي مانده كه تاريخ ادبيات عرب، در حاشيه سيره نبوي در 3 جلد، رنگارنگ و الايام از آن جمله است كه به زبان‏هاي زنده دنيا ترجمه شده است. وي در اثر داستاني خود به نام رؤياهاي شهرزاد به صورت كنايه‏آميز به پادشاهان و حكام پند مي‏دهد كه لازم است در حفظ منافع رعايا و زيردستان بكوشند و اگر از انجام وظايفي كه برعهده دارند سر باز زنند، حقوق خود را نيز از دست مي‏دهند. طه حسين در كتاب الايام كه به زبان فارسي نيز تحت عنوان "آن روزها" ترجمه شده ضمن پرداختن به زندگي‏نامه خود، به جايگاه فرهنگ، تضاد فرهنگ سنتي و مدرن و جايگاه شعر و ادب در راهنمايى اهل معني پرداخته است. طه حسين نوشته‏هاي فراوان ديگري هم دارد كه در آنها انديشه‏هاي خود را درباره سفرهاي خود به اروپا و مطالعات درباره ادبيات يونان و روم بيان مي‏دارد. طه حسين علاوه بر تسلط به زبان و ادبيات عربي و فرهنگ اسلامي، به علوم باستاني و تاريخ روم و يونان و قرون وسطي و فلسفه جديد علاقه مي‏ورزيد. وي هم‏چنين زبان يوناني و لاتيني را آموخت و در زبان و ادبيات فرانسوي استادي يافت و از وسعت دانش بي‏نظيري بهره‏مند گشت. طه حسين به سبب همت شخصي و حوادث و دشواري‏هاي زندگي و پشتكار و اراده، شخصيتي جهاني و ممتاز يافته و در ادبيات معاصر عرب، از برجستگي خاص برخوردار گشته است. دكتر طه حسين به تاريخ 1973م در 84 سالگي در مصر درگذشت.

درگذشت "يوهان كِپْلِر" ستاره شناس و منجم بلند آوازه آلماني (1631م)

يوهان كِپْلِر، دانشمند و ستاره‏شناس معروف آلماني در 16 مه سال 1571م در آلمان به دنيا آمد. از آغاز جواني، شراره علم طلبيِ او هر روز بيشتر زبانه مي‏كشيد. از اين رو علي‏رغم چشمان آسيب ديده، ضعف جسماني و دست‏هاي از كار افتاده، وارد دانشگاه شد و به مطالعات نجومي پرداخت. علاقه به رياضيات، علوم فيزيك و مكانيك، او را چنان جذب خود ساخت كه پس از فراگيري آنها با پشتكار فراوان، در 23 سالگي به استادي اخترشناسي منصوب گرديد. كپلر رياضي‏داني توانا بود كه هم مايه پيشرفت را داشت و هم شكيبايى بيش از حد. او در سال‏هاي نخستِ كار، طرفدار اين نظريه بود كه خورشيد مركز منظومه شمسي است. اما از 20 سالگي بدون وقفه و خستگي، سال‏ها به كار تحقيقي و مطالعه در احوال ستارگان و سيارات پرداخت. كپلر پس از ده سال تلاش، در سال 1609، قوانين حركت سيارات را پيدا كرد و در مورد حركت وضعي و انتقالي كُرات، سه قانون مهم را كشف نمود. قانون اول او مبني بر بيضي بودن مدار حركت سيارات به دور خورشيد، راهنمايى مهم، در تدوين اصول پرتاب ماهواره‏هاي امروزي مي‏باشد. كپلر ثابت كرد كه نه تنها مسير حركت سياره‏ها به دور خورشيد بيضي است، بلكه براساس قانون دوم كپلر هر سياره حين گردش در روي مدار، مرتباً سرعتش را تغيير مي‏دهد. به اين معني كه هرگاه سياره به خورشيد نزديك مي‏شود، بر سرعتش اضافه مي‏گردد. كپلر در قانون سوم خود مي‏گفت: زمان گردش كامل سياره‏هايى كه به خورشيد نزديك‏ترند، كمتر از سياره‏هايى است كه از خورشيد دورند. اين نظرات و به ويژه نظريه حركت سياره‏ها، در آن زمان با مخالفت فراواني مواجه گرديد و كپلر به سختي مورد حمله قرار گرفت. كپلر سرانجام نوشته‏هايش را منتشر كرد و در انتظار ماند تا شايد با گذشت زمان، پيشرفت دانش بشري پرده از روي واقعيت بردارد. كپلر در بسياري از رشته‏هاي علمي، مطالعات جالب و ارزنده‏اي انجام داده است. او با مطالعه نور، موفق به كشف قوانين شكست و انكسار نور شد و براي اولين بار، اساس تلسكوپ نجومي را بنياد نهاد. وي هم‏چنين نظريه‏هاي مهمي در مورد نيروي جاذبه زمين و چگونگي جزر و مد درياها داشته است. كپلر با تحقيقات عميق خود، اخترشناسان و رياضي دانان روزگارِ خود را به تحسينِ خود واداشت. يوهان كپلر تا آخر زندگي دست از پژوهش‏هاي علمي برنداشت تا اين‏كه در 15 نوامبر 1631م در 60 سالگي درگذشت.كپلر به زودي پس از مرگ از خاطره‏ها رفت و هيچ‏كس آثار او را مطالعه نمي‏كرد. ولي دوران افتخار او در قرن‏هاي هفدهم و هجدهم كه دانشمندان به آثار او روي آوردند آغاز شد و شهرتش را عالم‏گير نمود.